Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
jazu, jüzu
quanu, senu
salu, beru
oinau, bileu
aitu, kesu
bağu, tıgu
|
| |
jabu, tebu
oqu, estu
qoiu, süiu
qiu, tiu
baiu, keiu
qorqu, ırku
|
|
|
Қаз
|
Спряжение глаголов 'bağu' и 'tıgu'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Основа приведённых здесь глаголов оканчивается на 'q' и 'k'.
При добавлении к основе глаголов суффиксов, начинающихся на гласную букву, глухие 'q, k' переходят в звонкие 'ğ, g'.
Слово 'bağu' твёрдое, поэтому к основе глагола 'baq' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'tıgu' мягкое, поэтому к основе глагола 'tık' добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'bağu'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
men
| bağyp jatyrmyn
| bağamyn
| bağarmyn
| baqpaqpyn
| baqtym
| baqsam
|
bız
| bağyp jatyrmyz
| bağamyz
| bağarmyz
| baqpaqpyz
| baqtyq
| baqsaq
|
sen
| bağyp jatyrsyñ
| bağasyñ
| bağarsyñ
| baqpaqsyñ
| baqtyñ
| baqsañ
|
sender
| bağyp jatyrsyñdar
| bağasyñdar
| bağarsyñdar
| baqpaqsyñdar
| baqtyñdar
| baqsañdar
|
sız
| bağyp jatyrsyz
| bağasyz
| bağarsyz
| baqpaqsyz
| baqtyñyz
| baqsañyz
|
sızder
| bağyp jatyrsyzdar
| bağasyzdar
| bağarsyzdar
| baqpaqsyzdar
| baqtyñyzdar
| baqsañyzdar
|
ol
| bağyp jatyr
| bağady
| bağar
| baqpaq
| baqty
| baqsa
|
olar
| bağyp jatyr
| bağady
| bağar
| baqpaq
| baqty
| baqsa
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
men
| baqqanmyn
| bağyppyn
| bağatynmyn
| bağaiyn
| menıñ baqqym keledı
|
bız
| baqqanbyz
| bağyppyz
| bağatynbyz
| bağaiyq
| bızdıñ baqqymyz keledı
|
sen
| baqqansyñ
| bağypsyñ
| bağatynsyñ
| baq
| senıñ baqqyñ keledı
|
sender
| baqqansyñdar
| bağypsyñdar
| bağatynsyñdar
| bağyñdar
| senderdıñ baqqylaryñ keledı
|
sız
| baqqansyz
| bağypsyz
| bağatynsyz
| bağyñyz
| sızdıñ baqqyñyz keledı
|
sızder
| baqqansyzdar
| bağypsyzdar
| bağatynsyzdar
| bağyñyzdar
| sızderdıñ baqqylaryñyz keledı
|
ol
| baqqan
| bağypty
| bağatyn
| baqsyn
| onyñ baqqysy keledı
|
olar
| baqqan
| bağypty
| bağatyn
| baqsyn
| olardyñ baqqylary keledı
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
men
| bağyp jatqan joqpyn
| baqpaimyn
| baqpaspyn
| baqpaq emespın
| baqpadym
| baqpasam
|
bız
| bağyp jatqan joqpyz
| baqpaimyz
| baqpaspyz
| baqpaq emespız
| baqpadyq
| baqpasaq
|
sen
| bağyp jatqan joqsyñ
| baqpaisyñ
| baqpassyñ
| baqpaq emessıñ
| baqpadyñ
| baqpasañ
|
sender
| bağyp jatqan joqsyñdar
| baqpaisyñdar
| baqpassyñdar
| baqpaq emessıñder
| baqpadyñdar
| baqpasañdar
|
sız
| bağyp jatqan joqsyz
| baqpaisyz
| baqpassyz
| baqpaq emessız
| baqpadyñyz
| baqpasañyz
|
sızder
| bağyp jatqan joqsyzdar
| baqpaisyzdar
| baqpassyzdar
| baqpaq emessızder
| baqpadyñyzdar
| baqpasañyzdar
|
ol
| bağyp jatqan joq
| baqpaidy
| baqpas
| baqpaq emes
| baqpady
| baqpasa
|
olar
| bağyp jatqan joq
| baqpaidy
| baqpas
| baqpaq emes
| baqpady
| baqpasa
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
men
| baqqan joqpyn
| baqpappyn
| baqpaitynmyn
| baqpaiyn
| menıñ baqqym kelmeidı
|
bız
| baqqan joqpyz
| baqpappyz
| baqpaitynbyz
| baqpaiyq
| bızdıñ baqqymyz kelmeidı
|
sen
| baqqan joqsyñ
| baqpapsyñ
| baqpaitynsyñ
| baqpa
| senıñ baqqyñ kelmeidı
|
sender
| baqqan joqsyñdar
| baqpapsyñdar
| baqpaitynsyñdar
| baqpañdar
| senderdıñ baqqylaryñ kelmeidı
|
sız
| baqqan joqsyz
| baqpapsyz
| baqpaitynsyz
| baqpañyz
| sızdıñ baqqyñyz kelmeidı
|
sızder
| baqqan joqsyzdar
| baqpapsyzdar
| baqpaitynsyzdar
| baqpañyzdar
| sızderdıñ baqqylaryñyz kelmeidı
|
ol
| baqqan joq
| baqpapty
| baqpaityn
| baqpasyn
| onyñ baqqysy kelmeidı
|
olar
| baqqan joq
| baqpapty
| baqpaityn
| baqpasyn
| olardyñ baqqylary kelmeidı
|
Спряжение глагола 'tıgu'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
men
| tıgıp jatyrmyn
| tıgemın
| tıgermın
| tıkpekpın
| tıktım
| tıksem
|
bız
| tıgıp jatyrmyz
| tıgemız
| tıgermız
| tıkpekpız
| tıktık
| tıksek
|
sen
| tıgıp jatyrsyñ
| tıgesıñ
| tıgersıñ
| tıkpeksıñ
| tıktıñ
| tıkseñ
|
sender
| tıgıp jatyrsyñdar
| tıgesıñder
| tıgersıñder
| tıkpeksıñder
| tıktıñder
| tıkseñder
|
sız
| tıgıp jatyrsyz
| tıgesız
| tıgersız
| tıkpeksız
| tıktıñız
| tıkseñız
|
sızder
| tıgıp jatyrsyzdar
| tıgesızder
| tıgersızder
| tıkpeksızder
| tıktıñızder
| tıkseñızder
|
ol
| tıgıp jatyr
| tıgedı
| tıger
| tıkpek
| tıktı
| tıkse
|
olar
| tıgıp jatyr
| tıgedı
| tıger
| tıkpek
| tıktı
| tıkse
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
men
| tıkkenmın
| tıgıppın
| tıgetınmın
| tıgeiın
| menıñ tıkkım keledı
|
bız
| tıkkenbız
| tıgıppız
| tıgetınbız
| tıgeiık
| bızdıñ tıkkımız keledı
|
sen
| tıkkensıñ
| tıgıpsıñ
| tıgetınsıñ
| tık
| senıñ tıkkıñ keledı
|
sender
| tıkkensıñder
| tıgıpsıñder
| tıgetınsıñder
| tıgıñder
| senderdıñ tıkkılerıñ keledı
|
sız
| tıkkensız
| tıgıpsız
| tıgetınsız
| tıgıñız
| sızdıñ tıkkıñız keledı
|
sızder
| tıkkensızder
| tıgıpsızder
| tıgetınsızder
| tıgıñızder
| sızderdıñ tıkkılerıñız keledı
|
ol
| tıkken
| tıgıptı
| tıgetın
| tıksın
| onyñ tıkkısı keledı
|
olar
| tıkken
| tıgıptı
| tıgetın
| tıksın
| olardyñ tıkkılerı keledı
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
men
| tıgıp jatqan joqpyn
| tıkpeimın
| tıkpespın
| tıkpek emespın
| tıkpedım
| tıkpesem
|
bız
| tıgıp jatqan joqpyz
| tıkpeimız
| tıkpespız
| tıkpek emespız
| tıkpedık
| tıkpesek
|
sen
| tıgıp jatqan joqsyñ
| tıkpeisıñ
| tıkpessıñ
| tıkpek emessıñ
| tıkpedıñ
| tıkpeseñ
|
sender
| tıgıp jatqan joqsyñdar
| tıkpeisıñder
| tıkpessıñder
| tıkpek emessıñder
| tıkpedıñder
| tıkpeseñder
|
sız
| tıgıp jatqan joqsyz
| tıkpeisız
| tıkpessız
| tıkpek emessız
| tıkpedıñız
| tıkpeseñız
|
sızder
| tıgıp jatqan joqsyzdar
| tıkpeisızder
| tıkpessızder
| tıkpek emessızder
| tıkpedıñızder
| tıkpeseñızder
|
ol
| tıgıp jatqan joq
| tıkpeidı
| tıkpes
| tıkpek emes
| tıkpedı
| tıkpese
|
olar
| tıgıp jatqan joq
| tıkpeidı
| tıkpes
| tıkpek emes
| tıkpedı
| tıkpese
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
men
| tıkken joqpyn
| tıkpeppın
| tıkpeitınmın
| tıkpeiın
| menıñ tıkkım kelmeidı
|
bız
| tıkken joqpyz
| tıkpeppız
| tıkpeitınbız
| tıkpeiık
| bızdıñ tıkkımız kelmeidı
|
sen
| tıkken joqsyñ
| tıkpepsıñ
| tıkpeitınsıñ
| tıkpe
| senıñ tıkkıñ kelmeidı
|
sender
| tıkken joqsyñdar
| tıkpepsıñder
| tıkpeitınsıñder
| tıkpeñder
| senderdıñ tıkkılerıñ kelmeidı
|
sız
| tıkken joqsyz
| tıkpepsız
| tıkpeitınsız
| tıkpeñız
| sızdıñ tıkkıñız kelmeidı
|
sızder
| tıkken joqsyzdar
| tıkpepsızder
| tıkpeitınsızder
| tıkpeñızder
| sızderdıñ tıkkılerıñız kelmeidı
|
ol
| tıkken joq
| tıkpeptı
| tıkpeitın
| tıkpesın
| onyñ tıkkısı kelmeidı
|
olar
| tıkken joq
| tıkpeptı
| tıkpeitın
| tıkpesın
| olardyñ tıkkılerı kelmeidı
|
Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на согласные 'q' и 'k'.
Возьмём для примера глаголы 'asyğu, jolyğu, sauyğu, soğu, şyğu, bügu, egu, erıgu, keşıgu, şegu'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
bağu | baq | bağ+ady | baq+paidy | baq+qan
| |
asyğu | asyq | asyğ+ady | asyq+paidy | asyq+qan
| |
jolyğu | jolyq | jolyğ+ady | jolyq+paidy | jolyq+qan
| |
sauyğu | sauyq | sauyğ+ady | sauyq+paidy | sauyq+qan
| |
soğu | soq | soğ+ady | soq+paidy | soq+qan
| |
şyğu | şyq | şyğ+ady | şyq+paidy | şyq+qan
|
| |
Мягкие
|
tıgu | tık | tıg+edı | tık+peidı | tık+ken
| |
bügu | bük | büg+edı | bük+peidı | bük+ken
| |
egu | ek | eg+edı | ek+peidı | ek+ken
| |
erıgu | erık | erıg+edı | erık+peidı | erık+ken
| |
keşıgu | keşık | keşıg+edı | keşık+peidı | keşık+ken
| |
şegu | şek | şeg+edı | şek+peidı | şek+ken
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
