Қаз   Qaz	Упражнения К теме:  Исходный падеж
Автор: Татьяна Валяева

№1 Добавьте окончания исходного падежа (дан/ден, тан/тен).
Сыныптан, үтік________, қасқыр________, түлкі________, ұшақ________, үстел________,
себет________, көпір________, құс________, үңгір________, есеп________, жиналыс________,
ұйқы________, үзіліс________, әңгіме________, сахна________, бұрыш________, көрме________,
кірпіш________, қабат________, шіркеу________, мысық________, ит________.

№2 Добавьте окончания исходного падежа (дан/ден, нан/нен).
Өзеннен, теңіз________, арал________, кілем________, ақпан________, тамыз________,
ұн________, көл________, емтихан________, тәрелке________, көктем________, жаз________,
болжам________, ауыл________, аспан________, шам________, шырша________, күз________,
сөйлем________, маймыл________, дәптер________, ертең________, бағдаршам________.

№3 Добавьте притяжательные окончания 3-го лица (ы/і, сы/сі), затем окончания исходного падежа (нан/нен).
Там, где нужно, измените конечную согласную в корне слова.
Жерінен, топ________, жігіт________, аяқ________, хат________, құжат________, сөз________,
айна________, сұрақ________, пәтер________, сарай________, арқа________, деңгей________,
сынып________, сөре________, қабырға________, бет________, қол________, еден________,
көрме________, тілек________, жауап________, оқушы________, мақсат________.

№4 Переведите на казахский язык.
Из твоего дневника, от Вашего магазина, с его этажа, от моего дома,
из Вашего ответа, из твоей комнаты, от твоей ноги, из его прогноза,
из твоего аула, из нашего класса, от Вашего окна, из моих слов,
из его документа, из нашего ведра, из её пиалы, из твоей тетради,
из нашего вопроса, от его остановки.

№5 Көп нүктенің орнына керекті жалғауларды жазыңдар және орысшаға аударыңдар.
1) Сүзбе...... құрт жасайды. 2) Қаймақ...... май жасайды. 3) Арай шифон...... көйлек тікті.
4) Света жібек...... юбка тікті. 5) Мен дүкен...... қаймақ сатып алдым. 6) Сен ірімшікті
базар...... сатып алдың ба? 7) Мен тамақ пісіруді мамам...... үйрендім. 8) Сен велосипед
тебуді кім...... үйрендің? 9) Ол біз...... қазақша сөйлеуді үйреніп жүр.

№6 Ауызша аударып жаттығыңдар.
1) (У Вас) сұрауға бола ма? 2) (У тебя) қалам алуға бола ма? 3) (От него) хат алдық.
4) (У нее) кітапты көрдім. 5) (От Вас ) алыс тұрады. 6) Қазақша сөйлеуді (от неё) үйрен.
7) ( От нее) гүлдер әкелдім. 8) Ол (от нас) құттықтау қағазын алды. 9) (От меня) ініңе сәлем айт.

№7 Көп нүктенің орнына тиісті жалғауды қойыңдар (-ым,-ім ,-м,-ың,-ің,-ң).
1) Менің мектеб......нен он оқушы жарысқа қатысады. 2) Менің сыныб......нан үш озат
оқушы шықты. 3) Мен сенің ит......нен қорықпаймын. 4) Сенің дәптер......нен көшіруге бола ма?
5) Мен өзімнің дос......нан ештеңе жасырмаймын. 6) Сенің әпке.......нен сұрауға бола ма?
7) Мен сөмке......нен қаламымды таппадым. 8) Сенің сыныб......нан бор алуға бола ма?

№8 Көп нүктенің орнына тиісті жалғауды қойыңдар (-ы,-і,-сы,-сі,-(ы)ңыз,-(і)ңіз).
1) Сіздің кабинет.........ден орындықтар алуға бола ма? 2) Ол Саматтың үй.........нен алыс тұрады.
3) Сіздің үй.........ден аялдама алыс па? 4) Өсімдіктердің тамырлар.........нан дәрі жасайды.
5) Мұғалім Әсемнің бақылау жұмыс.........нан бір қате таппады. 6) Әлібек сіздің ауыл.........дан ба?
7) Әжем қойдың жүн.........нен көрпе жасады. 8) Оның қол.........нан бәрі келеді. 9) Сіздің терезе.........ден
театр көріне ме? 10) Жылқының сүт.........нен қымыз жасайды, ал түйенің сүт.........нен шұбат жасайды.