Қаз   Qaz	Упражнения К теме:  Местный падеж
Автор: Татьяна Валяева

№1 Добавьте окончания местного падежа (да/де, та/те).
Оқулықта, себет______, аспан______, шам______, қонақ______, сахна______,
шелек______, көл______, аудан______, еңбек______, болжам______, көпір______,
күрек______, маймыл______, даяшы______, қағаз______, есеп______, жиналыс______,
дәріхана______, қасқыр ______, шіркеу______, жаз______, көктем______.

№2 Добавьте притяжательные окончания 3-го лица (ы/і, сы/сі), затем окончания местного падежа (нда/нде).
Там, где нужно, измените конечную согласную в корне слова.
Емханасында, сұрақ________, үңгір________, ұнтақ________, ұсыныс________,
бет________, сынып________, тілек________, алақан________, шөл________, парақ________,
жерлес________, сөздік________, қол________, күйеу________, мақсат________, шаш________,
әйел________, мектеп________, кітапхана________, таныс________, немере________.

№3 Со словами
қалта, жауап, ес, жол, кітап, орындық, дәптер, сурет, хат, шана, кездесу, қабат, саяжай, көрші, кәдесый, қорап

составьте таблицу:

№4 Переведите на казахский язык.
В моей семье пять человек. В нашем доме три этажа. В комнате стоит стол.
На столе лежит моя тетрадь. На Вашем стуле лежит ручка.
На моей тарелке есть яблоко. В твоей комнате есть диван.
На нашей кровати лежит подушка. В нашей комнате стула нет.
На улице идёт кошка. В моей руке ложки нет.

№5 Көп нүктенің орнына тиісті жалғауларды жазыңдар.
1) Асан Атырау....... тұрады. 2) Дүкен Ақсай....... орналасқан. 3) Бүгін ауыл....... концерт болады.
4) Айгерім....... әдемі қуыршақ бар. 5) Бүгін мектеп....... жарыс болады. 6) Қыс....... бәрі аппақ
болады. 7) Күз....... жапырақтар сарғаяды. 8) Көктем....... құстар ұшып келеді. 9) Сенбі....... біз
концертке барамыз. 10) Сағат бес....... қызық кино басталады.

№6 Ауызша аударып жаттығыңдар.
1) (У тебя) артық қалам бар ма? 2) (У меня) қызық кітап бар. 3) (У него) мысық бар.
4) (У нас) жарыс болады. 5) (У неё) өшіргіш бар. 6) (У вас ) қағаз бар ма? 7) (У нас) тест болады.
8) (У тебя) сағат жоқ па? 9) (У тебя) неше қалам бар? 10) (У него) аквариум жоқ па?

№7 Көп нүктенің орнына «менің, сенің, сіздің, оның» сөздерін қойыңдар.
1) ............... мектебімде бүгін жарыс болады. 2) ............... ауылында өзен бар. 3) ............... досыңда
компьютер бар ма? 4) ............... бақылау жұмысымда қателер болды. 5) ............... көшесінде
балабақша бар. 6) ............... жұмысыңызда телефон жоқ па? 7) ............... үйімде кеше ыстық су
болмады. 8) ............... мектебіңізде асхана жұмыс істей ме? 9) ............... әпкесінде велосипед бар.
10) ............... үйінде әдемі гүлдер өсіп тұр. 11) ............... тобыңда неше оқушы оқиды?

№8 Көп нүктенің орнына тиісті жалғауларды жазыңдар.
1) Менің досым....... ит бар. 2) Айнұрдың үйі....... бүгін мейрам болады. 3) Абай көшесі....... жақсы
кітап дүкені орналасқан. 4) Сенің үйің....... ыстық су бар ма? 5) Қаланың іші....... өзен ағып жатыр.
6) Біздің үйдің қасы....... шырша өсіп тұр. 7) Гүлдердің арасы....... ара ұшып жүр. 8) Оның ауылы.......
өзен бар. 9) Сенің қалаң....... мұражай жоқ па? 10) Сәуленің әжесі....... сандық бар.