№1 С глаголами
алу, тексеру, жабу, қарау, сену, кесу, жаю, болу, оқу, тұру, ашу, жеу, жүзу, шығу, санау, білу
составьте таблицу:
Мен -атын/-етін, -йтын/-йтін + -мын/-мін
| Біз -атын/-етін, -йтын/-йтін + -быз/-біз
| Сіз -атын/-етін, -йтын/-йтін + -сыз/-сіз
| алатынмын
тексер___________
жаб___________
қара___________
сен___________
кес___________
жай___________
бол___________
оқы___________
тұр___________
аш___________
же___________
жүз___________
шығ___________
сана___________
біл___________
| алатынбыз
тексер___________
жаб___________
қара___________
сен___________
кес___________
жай___________
бол___________
оқы___________
тұр___________
аш___________
же___________
жүз___________
шығ___________
сана___________
біл___________
| алатынсыз
тексер___________
жаб___________
қара___________
сен___________
кес___________
жай___________
бол___________
оқы___________
тұр___________
аш___________
же___________
жүз___________
шығ___________
сана___________
біл___________
|
алатынмын, алатынбыз, алатынсыз
тексеретінмін, тексеретінбіз, тексеретінсіз
жабатынмын, жабатынбыз, жабатынсыз
қарайтынмын, қарайтынбыз, қарайтынсыз
сенетінмін, сенетінбіз, сенетінсіз
кесетінмін, кесетінбіз, кесетінсіз
жаятынмын, жаятынбыз, жаятынсыз
болатынмын, болатынбыз, болатынсыз
оқитынмын, оқитынбыз, оқитынсыз
тұратынмын, тұратынбыз, тұратынсыз
ашатынмын, ашатынбыз, ашатынсыз
жейтінмін, жейтінбіз, жейтінсіз
жүзетінмін, жүзетінбіз, жүзетінсіз
шығатынмын, шығатынбыз, шығатынсыз
санайтынмын, санайтынбыз, санайтынсыз
білетінмін, білетінбіз, білетінсіз
алу - брать, тексеру - проверять, жабу - закрывать, қарау - смотреть, сену - верить,
кесу - резать, жаю - расстилать, болу - быть, оқу - читать, тұру - стоять, ашу - открывать,
жеу - есть, жевать, жүзу - плавать, шығу - выходить, санау - считать, білу - знать
Скрыть ответы
№2 С данными словосочетаниями
Мен (жазу). Сіздер (алу). Ол (пісіру). Сендер (айту). Біз (жинау). Сен (беру). Мен (көру). Сен (болу).
Сіз (келу). Сендер (ішу). Біз (тұру). Мен (күту). Олар (жеу). Сен (сату). Біз (білу). Ол (ашу).
составьте таблицу:
-ған/-ген/ -қан/-кен + личные окончания
| -ып/-іп/-п + личные окончания
| -атын/-етін/ -йтын/- йтін + личные окончания
| Мен жазғанмын.
Сіздер ал______________.
Ол пісір______________.
Сендер айт_____________.
Біз жина______________.
Сен бер______________.
Мен көр______________.
Сен бол______________.
Сіз кел______________.
Сендер іш______________.
Біз тұр______________.
Мен күт______________.
Олар же______________.
Сен сат______________.
Біз біл______________.
Ол аш______________.
| Мен жазыппын.
Сіздер ал______________.
Ол пісір______________.
Сендер айт_____________.
Біз жина______________.
Сен бер______________.
Мен көр______________.
Сен бол______________.
Сіз кел______________.
Сендер іш______________.
Біз тұр______________.
Мен күт______________.
Олар же______________.
Сен сат______________.
Біз біл______________.
Ол аш______________.
| Мен жазатынмын.
Сіздер ал________________.
Ол пісір________________.
Сендер айт_______________.
Біз жина________________.
Сен бер________________.
Мен көр________________.
Сен бол________________.
Сіз кел________________.
Сендер іш________________.
Біз тұр________________.
Мен күт________________.
Олар же________________.
Сен сат________________.
Біз біл________________.
Ол аш________________.
|
Мен жазғанмын. Мен жазыппын. Мен жазатынмын.
Сіздер алғансыздар. Сіздер алыпсыздар. Сіздер алатынсыздар.
Ол пісірген. Ол пісіріпті. Ол пісіретін.
Сендер айтқансыңдар. Сендер айтыпсыңдар. Сендер айтатынсыңдар.
Біз жинағанбыз. Біз жинаппыз. Біз жинайтынбыз.
Сен бергенсің. Сен беріпсің. Сен беретінсің.
Мен көргенмін. Мен көріппін. Мен көретінмін.
Сен болғансың. Сен болыпсың. Сен болатынсың.
Сіз келгенсіз. Сіз келіпсіз. Сіз келетінсіз.
Сендер ішкенсіңдер. Сендер ішіпсіңдер. Сендер ішетінсіңдер.
Біз тұрғанбыз. Біз тұрыппыз. Біз тұратынбыз.
Мен күткенмін. Мен күтіппін. Мен күтетінмін.
Олар жеген. Олар жепті. Олар жейтін.
Сен сатқансың. Сен сатыпсың. Сен сататынсың.
Біз білгенбіз. Біз біліппіз. Біз білетінбіз.
Ол ашқан. Ол ашыпты. Ол ашатын.
жазу - писать, алу - брать, пісіру - готовить (варить), айту - говорить, жинау - собирать,
беру - давать, көру - видеть, болу - быть, келу - приходить, ішу - пить, тұру - стоять,
күту - ждать, жеу - жевать (есть), сату - продавать, білу - знать, ашу - открывать
Скрыть ответы
№3 Переведите на казахский язык, используя наиболее подходящее время глагола.
1) Я читал эту книгу. 2) В прошлом году ты каждый день кино смотрел. 3) Я эту песню
раньше слышал. 4) Мне ночью кто-то звонил, оказывается. 5) Я раньше часто в аул ездил.
6) Вы (сіз) на этот вопрос не ответили. 7) Вы (сіздер) в парке гуляли, оказывается.
8) Мы вчера сдали экзамен. 9) Я в детстве в футбол играл. 10) Он меня не понял, оказывается.
11) Мы в прошлом году в Шымкент переехали. 12) Они ещё не знакомились, оказывается.
13) Я маме часто письма писал. 14) Вы (сіз) эту тему объясняли. 15) Ты на работе не был, оказывается.
1) Мен бұл кітапты оқығанмын. 2) Өткен жылы сен күнде кино көретінсің. 3) Мен бұл әнді бұрын
естігенмін. 4) Маған түнде біреу телефон соғыпты. 5) Мен бұрын жиі ауылға баратынмын.
6) Сіз бұл сұраққа жауап берген жоқсыз. 7) Сіздер саябақта қыдырыпсыздар. 8) Кеше біз емтихан
тапсырғанбыз. 9) Мен бала кезімде футбол ойнайтынмын. 10) Ол мені түсінбепті. 11) Біз өткен жылы
Шымкентке көшкенбіз. 12) Олар әлі таныспапты. 13) Мен шешеме жиі хат жазатынмын. 14) Сіз бұл
тақырыпты түсіндіргенсіз. 15) Сен жұмысыңда болмапсың.
Скрыть ответы
Авторы: А.Ш. Бектурова, Ш.К Бектуров «Казахский язык для всех».
№4 (13-жаттығу, 407-бет)
Мына сөйлемдерді ауыспалы өткен шаққа айналдырыңыз. (Переведите эти предложения в переходное прошедшее время).
Үлгі: Біз мына үйде тұрдық. - Біз мына үйде тұратынбыз.
1) Біз мына үйде тұрдық. 2) Ксения сауда орталығынан керемет көйлек сатып алды.
3) Біздің пәтерімізде бұрын екі бөлме болды. 4) Менің қарындасым ауылға хат жіберді.
5) Біз таңертең дене шынықтыру жаттығуларын орындадық. 6) Ауылда егіншілер егін екті.
7) Дана кітапханада жұмыс істеді. 8) Мұғалім бізге қазақ әдебиетінен сабақ берді.
9) Сауда үйінен мата алдым. 10) Кешке Әуезов атындағы театрға бардық.
11) Сіз сағат алтыда тұрдыңыз. 12) Студенттер мына жаттығуды орындады.
13) Жанат медициналық академияда оқыды. 14) Дәрігер ауру адамды тексерді.
15) Біз базардан көкөніс пен жеміс-жидек алдық.
1) Біз мына үйде тұратынбыз. 2) Ксения сауда орталығынан керемет көйлек сатып алатын.
3) Біздің пәтерімізде бұрын екі бөлме болатын. 4) Менің қарындасым ауылға хат жіберетін.
5) Біз таңертең дене шынықтыру жаттығуларын орындайтынбыз. 6) Ауылда егіншілер егін егетін.
7) Дана кітапханада жұмыс істейтін. 8) Мұғалім бізге қазақ әдебиетінен сабақ беретін.
9) Сауда үйінен мата алатынмын. 10) Кешке Әуезов атындағы театрға баратынбыз.
11) Сіз сағат алтыда тұратынсыз. 12) Студенттер мына жаттығуды орындайтын.
13) Жанат медициналық академияда оқитын. 14) Дәрігер ауру адамды тексеретін.
15) Біз базардан көкөніс пен жеміс-жидек алатынбыз.
---
1) Мы жили в этом доме. 2) Ксения в торговом центре покупала прекрасные платья.
3) В нашей квартире раньше было две комнаты. 4) Моя сестра отправляла письма в аул.
5) Утром мы выполняли физические упражнения. 6) В ауле земледельцы возделывали поля.
7) Дана работала в библиотеке. 8) Учитель преподавал нам казахскую литературу.
9) Я покупала ткань в торговом доме. 10) Вечером мы ходили в театр имени Ауэзова.
11) Вы встали в шесть часов. 12) Студенты выполнили это упражнение.
13) Жанат училась в медицинской академии. 14) Врач осматривал больного.
15) Мы покупали на рынке овощи, фрукты и ягоды.
Скрыть ответы
№5 (15-жаттығу, 408-бет)
Мына сөйлемдерді болымсыз түріне айналдырыңыз. (Переведите эти предложения в отрицательную форму)
Үлгі: Сауда үйінен үйге қажетті заттарды алатынбыз. - Сауда үйінен үйге қажетті заттарды алмайтынбыз.
1) Сауда үйінен үйге қажетті заттарды алатынбыз. 2) Әжесі ауруханада көп емделетін.
3) Сәкен өткен жылы көп ауыр жұмыс істейтін. 4) Біз түнімен ұйықтайтынбыз.
5) Сіз үйден екіде шығатынсыз. 6) Сіз кітаптарды балаға беретінсіз.
7) Жұмыс жексенбіде аяқталатын. 8) Сендер оқуды жақсы оқитынсыңдар.
9) Сен алтыда үйге келетінсің. 10) Әлия осы жаттығуды оңай орындайтын.
11) Сіздер тауда шаңғы тебетінсіздер. 12) Шешеміз теледидардың алдында көйлек тоқитын.
1) Сауда үйінен үйге қажетті заттарды алмайтынбыз. 2) Әжесі ауруханада көп емделмейтін.
3) Сәкен өткен жылы көп ауыр жұмыс істемейтін. 4) Біз түнімен ұйықтамайтынбыз.
5) Сіз үйден екіде шықпайтынсыз. 6) Сіз кітаптарды балаға бермейтінсіз.
7) Жұмыс жексенбіде аяқталмайтын. 8) Сендер оқуды жақсы оқымайтынсыңдар.
9) Сен алтыда үйге келмейтінсің. 10) Әлия осы жаттығуды оңай орындамайтын.
11) Сіздер тауда шаңғы теппейтінсіздер. 12) Шешеміз теледидардың алдында көйлек тоқымайтын.
---
1) Мы не покупали необходимые товары в магазине. 2) Бабушка долго не лечилась в больнице.
3) Сакен не занимался тяжёлой работой в прошлом году. 4) Мы всю ночь не спали.
5) Ты не выходил из дома в два часа ночи. 6) Ты не давал ребёнку книги.
7) Работа не заканчивалась по воскресеньям. 8) Ты хорошо не учился.
9) Ты не приходил домой к шести. 10) Алия это упражнение легко не выполняла.
11) Ты не катался на лыжах в горах. 12) Наша мама не вязала платья перед телевизором.
Скрыть ответы
Скачать формы для заполнения и правильные ответы в одном файле (doc)
© Татьяна Валяева, 20072025
|