Қарлығаш пен дәуіт (қазақ ертегісі)
Баяғыда қарлығаш жарға ұя салып, балапандарын өсіріпті.
Бір күні қарлығаш ұяға өрмелеп бара жатқан жыланды көрді.
Не істеу керек? Қарлығаш көкекке келді.
Көкек , маған көмектесші, жылан ұяға өрмелеп бара жатыр, деді қарлығаш.
Бүркітке қонаққа бара жатырмын, уақытым жоқ, деді көкек.
Қарлығаш қарғаға келді, бәрін айтты.
Мен үйленгелі жатырмын, уақытым жоқ, деді қарға.
Қарлығаш шырылдап ұшып келе жатады. Бір кезде дәуітті көреді.
Дәуіт қарлығаштың шырылдаған даусын естіп:
Не болды, досым, неге жылайсың? деп сұрады.
Сонда қарлығаш:
Жылан балапандарымды жейтін болды, деп жылайды.
Олай болса, мені тез жеткіз, мен балапандарды құтқарамын, дейді дәуіт.
Дәуіт қарлығаштың қанатына отырды. Теп-тез олар ұяға жетті.
Жылан ұяға тақап қалыпты. Дәуіт жыланның көзін шұқып алды. Жылан мерт болды.
Содан бері қарлығаш пен дәуіт дос екен.
Ласточка и богомол (казахская сказка)
Давным-давно ласточка у обрыва гнездо свила, птенцов выращивала.
Однажды ласточка в гнездо ползущую змею увидела.
Что делать? Ласточка к кукушке прилетела.
– Кукушка, помоги мне, змея в гнездо ползёт, – сказала ласточка.
– Я к беркуту в гости иду, времени нет, – сказала кукушка.
Ласточка к вороне прилетела, всё рассказала.
– Я выходить замуж собираюсь, времени нет, – сказала ворона.
Ласточка чирикая полетела. В какое-то время богомола увидела.
Богомол чирикание ласточки услышав:
– Что случилось, мой друг, почему плачешь? – спрашивает.
Тогда ласточка:
– Змея моих птенцов съест, – заплакала.
– Если так, меня быстро доставь, я птенцов спасу, – сказал богомол.
Богомол на крылья ласточки сел. Быстро-быстро они до гнезда добрались.
Змея вплотную к гнезду приблизилась. Богомол глаза змее выткнул. Змея умерла.
С тех пор ласточка и богомол друзья.
Скрыть перевод
Сұрақтарға жауап беріңіздер:
1) Баяғыда қарлығаш қайда ұя салды?
2) Бір күні қарлығаш нені көрді?
3) Қарлығаш қайда келді?
4) Қарлығаш көкекке не деді?
5) Көкек не деп жауап берді?
6) Қарға не деп жауап берді?
7) Бір кезде қарлығаш нені көрді?
8) Дәуіт не деді?
9) Дәуіт не істеді?
10) Жылан не істеді?
11) Қарлығаш пен дәуіт дос па?
"Рас", "өтірік" немесе "білмеймін" деп жауап беріңіздер:
1) Баяғыда торғайш жарға ұя салды.
2) Қарлығаш бүркітке келді.
3) Уақытым жоқ, деді көкек.
4) Бегемот балапандарымды жейтін болды, деді қарлығаш.
5) Қарлығаш пен дәуіт ұяға нешеде келді?
6) Қарлығаш дәуітті таңертең көрді ме, кешкісін көрді ме?
Көп нүктенің орнына керекті сөздерді жазыңыздар:
Баяғыда қарлығаш жарға ұя салып, балапандарын .................... .
Бір күні қарлығаш ұяға өрмелеп бара .................... жыланды көрді.
Не істеу ....................? Қарлығаш көкекке .................... .
Көкек , маған ...................., жылан ұяға өрмелеп бара жатыр, деді қарлығаш.
Бүркітке қонаққа бара жатырмын, .................... жоқ, деді көкек.
Қарлығаш қарғаға келді, .................... айтты.
Мен үйленгелі ...................., уақытым жоқ, деді қарға.
Қарлығаш шырылдап ұшып келе .................... . Бір .................... дәуітті көреді.
Дәуіт қарлығаштың шырылдаған даусын ....................:
Не болды, досым, неге ....................? деп сұрады.
Сонда қарлығаш:
Жылан балапандарымды жейтін ...................., деп жылайды.
Олай болса, мені тез жеткіз, мен балапандарды ...................., дейді дәуіт.
Дәуіт қарлығаштың .................... отырды. Теп-тез олар ұяға .................... .
Жылан ұяға тақап қалыпты. Дәуіт жыланның .................... шұқып алды. Жылан .................... болды.
Содан .................... қарлығаш пен дәуіт дос екен.
Керекті сөздер:
көзін, кезде, жатырмын, уақытым, өсіріпті, келді, бәрін, керек, жатады, жатқан, естіп,
көмектесші, жетті, бері, құтқарамын, қанатына, мерт, болды, жылайсың.
Текст на казахском языке взят из:
«Түлкі мен қаздар». Сост., перевод А.М. Кудайбергеновой. Алматы. Раритет, 2002.
© Татьяна Валяева 20072021
http://kaz-tili.kz/
|