Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
|
| |
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
|
|
|
|
Qaz
|
Спряжение глаголов 'жазу' и 'жүзу'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Основа этих двух глаголов оканчивается на звонкую согласную 'з'.
Слово 'жазу' твёрдое, поэтому к основе глагола 'жаз' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'жүзу' мягкое, поэтому к основе глагола 'жүз' добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'жазу'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| жазып жатырмын
| жазамын
| жазармын
| жазбақпын
| жаздым
| жазсам
|
біз
| жазып жатырмыз
| жазамыз
| жазармыз
| жазбақпыз
| жаздық
| жазсақ
|
сен
| жазып жатырсың
| жазасың
| жазарсың
| жазбақсың
| жаздың
| жазсаң
|
сендер
| жазып жатырсыңдар
| жазасыңдар
| жазарсыңдар
| жазбақсыңдар
| жаздыңдар
| жазсаңдар
|
сіз
| жазып жатырсыз
| жазасыз
| жазарсыз
| жазбақсыз
| жаздыңыз
| жазсаңыз
|
сіздер
| жазып жатырсыздар
| жазасыздар
| жазарсыздар
| жазбақсыздар
| жаздыңыздар
| жазсаңыздар
|
ол
| жазып жатыр
| жазады
| жазар
| жазбақ
| жазды
| жазса
|
олар
| жазып жатыр
| жазады
| жазар
| жазбақ
| жазды
| жазса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| жазғанмын
| жазыппын
| жазатынмын
| жазайын
| менің жазғым келеді
|
біз
| жазғанбыз
| жазыппыз
| жазатынбыз
| жазайық
| біздің жазғымыз келеді
|
сен
| жазғансың
| жазыпсың
| жазатынсың
| жаз
| сенің жазғың келеді
|
сендер
| жазғансыңдар
| жазыпсыңдар
| жазатынсыңдар
| жазыңдар
| сендердің жазғыларың келеді
|
сіз
| жазғансыз
| жазыпсыз
| жазатынсыз
| жазыңыз
| сіздің жазғыңыз келеді
|
сіздер
| жазғансыздар
| жазыпсыздар
| жазатынсыздар
| жазыңыздар
| сіздердің жазғыларыңыз келеді
|
ол
| жазған
| жазыпты
| жазатын
| жазсын
| оның жазғысы келеді
|
олар
| жазған
| жазыпты
| жазатын
| жазсын
| олардың жазғылары келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| жазып жатқан жоқпын
| жазбаймын
| жазбаспын
| жазбақ емеспін
| жазбадым
| жазбасам
|
біз
| жазып жатқан жоқпыз
| жазбаймыз
| жазбаспыз
| жазбақ емеспіз
| жазбадық
| жазбасақ
|
сен
| жазып жатқан жоқсың
| жазбайсың
| жазбассың
| жазбақ емессің
| жазбадың
| жазбасаң
|
сендер
| жазып жатқан жоқсыңдар
| жазбайсыңдар
| жазбассыңдар
| жазбақ емессіңдер
| жазбадыңдар
| жазбасаңдар
|
сіз
| жазып жатқан жоқсыз
| жазбайсыз
| жазбассыз
| жазбақ емессіз
| жазбадыңыз
| жазбасаңыз
|
сіздер
| жазып жатқан жоқсыздар
| жазбайсыздар
| жазбассыздар
| жазбақ емессіздер
| жазбадыңыздар
| жазбасаңыздар
|
ол
| жазып жатқан жоқ
| жазбайды
| жазбас
| жазбақ емес
| жазбады
| жазбаса
|
олар
| жазып жатқан жоқ
| жазбайды
| жазбас
| жазбақ емес
| жазбады
| жазбаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| жазған жоқпын
| жазбаппын
| жазбайтынмын
| жазбайын
| менің жазғым келмейді
|
біз
| жазған жоқпыз
| жазбаппыз
| жазбайтынбыз
| жазбайық
| біздің жазғымыз келмейді
|
сен
| жазған жоқсың
| жазбапсың
| жазбайтынсың
| жазба
| сенің жазғың келмейді
|
сендер
| жазған жоқсыңдар
| жазбапсыңдар
| жазбайтынсыңдар
| жазбаңдар
| сендердің жазғыларың келмейді
|
сіз
| жазған жоқсыз
| жазбапсыз
| жазбайтынсыз
| жазбаңыз
| сіздің жазғыңыз келмейді
|
сіздер
| жазған жоқсыздар
| жазбапсыздар
| жазбайтынсыздар
| жазбаңыздар
| сіздердің жазғыларыңыз келмейді
|
ол
| жазған жоқ
| жазбапты
| жазбайтын
| жазбасын
| оның жазғысы келмейді
|
олар
| жазған жоқ
| жазбапты
| жазбайтын
| жазбасын
| олардың жазғылары келмейді
|
Спряжение глагола 'жүзу'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| жүзіп жатырмын
| жүземін
| жүзермін
| жүзбекпін
| жүздім
| жүзсем
|
біз
| жүзіп жатырмыз
| жүземіз
| жүзерміз
| жүзбекпіз
| жүздік
| жүзсек
|
сен
| жүзіп жатырсың
| жүзесің
| жүзерсің
| жүзбексің
| жүздің
| жүзсең
|
сендер
| жүзіп жатырсыңдар
| жүзесіңдер
| жүзерсіңдер
| жүзбексіңдер
| жүздіңдер
| жүзсеңдер
|
сіз
| жүзіп жатырсыз
| жүзесіз
| жүзерсіз
| жүзбексіз
| жүздіңіз
| жүзсеңіз
|
сіздер
| жүзіп жатырсыздар
| жүзесіздер
| жүзерсіздер
| жүзбексіздер
| жүздіңіздер
| жүзсеңіздер
|
ол
| жүзіп жатыр
| жүзеді
| жүзер
| жүзбек
| жүзді
| жүзсе
|
олар
| жүзіп жатыр
| жүзеді
| жүзер
| жүзбек
| жүзді
| жүзсе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| жүзгенмін
| жүзіппін
| жүзетінмін
| жүзейін
| менің жүзгім келеді
|
біз
| жүзгенбіз
| жүзіппіз
| жүзетінбіз
| жүзейік
| біздің жүзгіміз келеді
|
сен
| жүзгенсің
| жүзіпсің
| жүзетінсің
| жүз
| сенің жүзгің келеді
|
сендер
| жүзгенсіңдер
| жүзіпсіңдер
| жүзетінсіңдер
| жүзіңдер
| сендердің жүзгілерің келеді
|
сіз
| жүзгенсіз
| жүзіпсіз
| жүзетінсіз
| жүзіңіз
| сіздің жүзгіңіз келеді
|
сіздер
| жүзгенсіздер
| жүзіпсіздер
| жүзетінсіздер
| жүзіңіздер
| сіздердің жүзгілеріңіз келеді
|
ол
| жүзген
| жүзіпті
| жүзетін
| жүзсін
| оның жүзгісі келеді
|
олар
| жүзген
| жүзіпті
| жүзетін
| жүзсін
| олардың жүзгілері келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| жүзіп жатқан жоқпын
| жүзбеймін
| жүзбеспін
| жүзбек емеспін
| жүзбедім
| жүзбесем
|
біз
| жүзіп жатқан жоқпыз
| жүзбейміз
| жүзбеспіз
| жүзбек емеспіз
| жүзбедік
| жүзбесек
|
сен
| жүзіп жатқан жоқсың
| жүзбейсің
| жүзбессің
| жүзбек емессің
| жүзбедің
| жүзбесең
|
сендер
| жүзіп жатқан жоқсыңдар
| жүзбейсіңдер
| жүзбессіңдер
| жүзбек емессіңдер
| жүзбедіңдер
| жүзбесеңдер
|
сіз
| жүзіп жатқан жоқсыз
| жүзбейсіз
| жүзбессіз
| жүзбек емессіз
| жүзбедіңіз
| жүзбесеңіз
|
сіздер
| жүзіп жатқан жоқсыздар
| жүзбейсіздер
| жүзбессіздер
| жүзбек емессіздер
| жүзбедіңіздер
| жүзбесеңіздер
|
ол
| жүзіп жатқан жоқ
| жүзбейді
| жүзбес
| жүзбек емес
| жүзбеді
| жүзбесе
|
олар
| жүзіп жатқан жоқ
| жүзбейді
| жүзбес
| жүзбек емес
| жүзбеді
| жүзбесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| жүзген жоқпын
| жүзбеппін
| жүзбейтінмін
| жүзбейін
| менің жүзгім келмейді
|
біз
| жүзген жоқпыз
| жүзбеппіз
| жүзбейтінбіз
| жүзбейік
| біздің жүзгіміз келмейді
|
сен
| жүзген жоқсың
| жүзбепсің
| жүзбейтінсің
| жүзбе
| сенің жүзгің келмейді
|
сендер
| жүзген жоқсыңдар
| жүзбепсіңдер
| жүзбейтінсіңдер
| жүзбеңдер
| сендердің жүзгілерің келмейді
|
сіз
| жүзген жоқсыз
| жүзбепсіз
| жүзбейтінсіз
| жүзбеңіз
| сіздің жүзгіңіз келмейді
|
сіздер
| жүзген жоқсыздар
| жүзбепсіздер
| жүзбейтінсіздер
| жүзбеңіздер
| сіздердің жүзгілеріңіз келмейді
|
ол
| жүзген жоқ
| жүзбепті
| жүзбейтін
| жүзбесін
| оның жүзгісі келмейді
|
олар
| жүзген жоқ
| жүзбепті
| жүзбейтін
| жүзбесін
| олардың жүзгілері келмейді
|
Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на звонкую согласную 'з'.
Возьмём для примера глаголы 'бұзу, созу, сызу, сыйғызу, тұрғызу, жеткізу, жүргізу, өткізу, сезу, түзу'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
жазу | жаз | жаз+ады | жаз+байды | жаз+ған
| |
бұзу | бұз | бұз+ады | бұз+байды | бұз+ған
| |
созу | соз | соз+ады | соз+байды | соз+ған
| |
сызу | сыз | сыз+ады | сыз+байды | сыз+ған
| |
сыйғызу | сыйғыз | сыйғыз+ады | сыйғыз+байды | сыйғыз+ған
| |
тұрғызу | тұрғыз | тұрғыз+ады | тұрғыз+байды | тұрғыз+ған
|
| |
Мягкие
|
жүзу | жүз | жүз+еді | жүз+бейді | жүз+ген
| |
жеткізу | жеткіз | жеткіз+еді | жеткіз+бейді | жеткіз+ген
| |
жүргізу | жүргіз | жүргіз+еді | жүргіз+бейді | жүргіз+ген
| |
өткізу | өткіз | өткіз+еді | өткіз+бейді | өткіз+ген
| |
сезу | сез | сез+еді | сез+бейді | сез+ген
| |
түзу | түз | түз+еді | түз+бейді | түз+ген
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
