Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
|
| |
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
|
|
|
|
Qaz
|
Спряжение глаголов 'ойнау' и 'билеу'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Основа приведённых здесь глаголов оканчивается на гласные буквы 'а' и 'е'.
Слово 'ойнау' твёрдое, поэтому к основе глагола 'ойна' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'билеу' мягкое, поэтому к основе глагола 'биле' добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'ойнау'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| ойнап жатырмын
| ойнаймын
| ойнармын
| ойнамақпын
| ойнадым
| ойнасам
|
біз
| ойнап жатырмыз
| ойнаймыз
| ойнармыз
| ойнамақпыз
| ойнадық
| ойнасақ
|
сен
| ойнап жатырсың
| ойнайсың
| ойнарсың
| ойнамақсың
| ойнадың
| ойнасаң
|
сендер
| ойнап жатырсыңдар
| ойнайсыңдар
| ойнарсыңдар
| ойнамақсыңдар
| ойнадыңдар
| ойнасаңдар
|
сіз
| ойнап жатырсыз
| ойнайсыз
| ойнарсыз
| ойнамақсыз
| ойнадыңыз
| ойнасаңыз
|
сіздер
| ойнап жатырсыздар
| ойнайсыздар
| ойнарсыздар
| ойнамақсыздар
| ойнадыңыздар
| ойнасаңыздар
|
ол
| ойнап жатыр
| ойнайды
| ойнар
| ойнамақ
| ойнады
| ойнаса
|
олар
| ойнап жатыр
| ойнайды
| ойнар
| ойнамақ
| ойнады
| ойнаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| ойнағанмын
| ойнаппын
| ойнайтынмын
| ойнайын
| менің ойнағым келеді
|
біз
| ойнағанбыз
| ойнаппыз
| ойнайтынбыз
| ойнайық
| біздің ойнағымыз келеді
|
сен
| ойнағансың
| ойнапсың
| ойнайтынсың
| ойна
| сенің ойнағың келеді
|
сендер
| ойнағансыңдар
| ойнапсыңдар
| ойнайтынсыңдар
| ойнаңдар
| сендердің ойнағыларың келеді
|
сіз
| ойнағансыз
| ойнапсыз
| ойнайтынсыз
| ойнаңыз
| сіздің ойнағыңыз келеді
|
сіздер
| ойнағансыздар
| ойнапсыздар
| ойнайтынсыздар
| ойнаңыздар
| сіздердің ойнағыларыңыз келеді
|
ол
| ойнаған
| ойнапты
| ойнайтын
| ойнасын
| оның ойнағысы келеді
|
олар
| ойнаған
| ойнапты
| ойнайтын
| ойнасын
| олардың ойнағылары келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| ойнап жатқан жоқпын
| ойнамаймын
| ойнамаспын
| ойнамақ емеспін
| ойнамадым
| ойнамасам
|
біз
| ойнап жатқан жоқпыз
| ойнамаймыз
| ойнамаспыз
| ойнамақ емеспіз
| ойнамадық
| ойнамасақ
|
сен
| ойнап жатқан жоқсың
| ойнамайсың
| ойнамассың
| ойнамақ емессің
| ойнамадың
| ойнамасаң
|
сендер
| ойнап жатқан жоқсыңдар
| ойнамайсыңдар
| ойнамассыңдар
| ойнамақ емессіңдер
| ойнамадыңдар
| ойнамасаңдар
|
сіз
| ойнап жатқан жоқсыз
| ойнамайсыз
| ойнамассыз
| ойнамақ емессіз
| ойнамадыңыз
| ойнамасаңыз
|
сіздер
| ойнап жатқан жоқсыздар
| ойнамайсыздар
| ойнамассыздар
| ойнамақ емессіздер
| ойнамадыңыздар
| ойнамасаңыздар
|
ол
| ойнап жатқан жоқ
| ойнамайды
| ойнамас
| ойнамақ емес
| ойнамады
| ойнамаса
|
олар
| ойнап жатқан жоқ
| ойнамайды
| ойнамас
| ойнамақ емес
| ойнамады
| ойнамаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| ойнаған жоқпын
| ойнамаппын
| ойнамайтынмын
| ойнамайын
| менің ойнағым келмейді
|
біз
| ойнаған жоқпыз
| ойнамаппыз
| ойнамайтынбыз
| ойнамайық
| біздің ойнағымыз келмейді
|
сен
| ойнаған жоқсың
| ойнамапсың
| ойнамайтынсың
| ойнама
| сенің ойнағың келмейді
|
сендер
| ойнаған жоқсыңдар
| ойнамапсыңдар
| ойнамайтынсыңдар
| ойнамаңдар
| сендердің ойнағыларың келмейді
|
сіз
| ойнаған жоқсыз
| ойнамапсыз
| ойнамайтынсыз
| ойнамаңыз
| сіздің ойнағыңыз келмейді
|
сіздер
| ойнаған жоқсыздар
| ойнамапсыздар
| ойнамайтынсыздар
| ойнамаңыздар
| сіздердің ойнағыларыңыз келмейді
|
ол
| ойнаған жоқ
| ойнамапты
| ойнамайтын
| ойнамасын
| оның ойнағысы келмейді
|
олар
| ойнаған жоқ
| ойнамапты
| ойнамайтын
| ойнамасын
| олардың ойнағылары келмейді
|
Спряжение глагола 'билеу'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| билеп жатырмын
| билеймін
| билермін
| билемекпін
| биледім
| билесем
|
біз
| билеп жатырмыз
| билейміз
| билерміз
| билемекпіз
| биледік
| билесек
|
сен
| билеп жатырсың
| билейсің
| билерсің
| билемексің
| биледің
| билесең
|
сендер
| билеп жатырсыңдар
| билейсіңдер
| билерсіңдер
| билемексіңдер
| биледіңдер
| билесеңдер
|
сіз
| билеп жатырсыз
| билейсіз
| билерсіз
| билемексіз
| биледіңіз
| билесеңіз
|
сіздер
| билеп жатырсыздар
| билейсіздер
| билерсіздер
| билемексіздер
| биледіңіздер
| билесеңіздер
|
ол
| билеп жатыр
| билейді
| билер
| билемек
| биледі
| билесе
|
олар
| билеп жатыр
| билейді
| билер
| билемек
| биледі
| билесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| билегенмін
| билеппін
| билейтінмін
| билейін
| менің билегім келеді
|
біз
| билегенбіз
| билеппіз
| билейтінбіз
| билейік
| біздің билегіміз келеді
|
сен
| билегенсің
| билепсің
| билейтінсің
| биле
| сенің билегің келеді
|
сендер
| билегенсіңдер
| билепсіңдер
| билейтінсіңдер
| билеңдер
| сендердің билегілерің келеді
|
сіз
| билегенсіз
| билепсіз
| билейтінсіз
| билеңіз
| сіздің билегіңіз келеді
|
сіздер
| билегенсіздер
| билепсіздер
| билейтінсіздер
| билеңіздер
| сіздердің билегілеріңіз келеді
|
ол
| билеген
| билепті
| билейтін
| билесін
| оның билегісі келеді
|
олар
| билеген
| билепті
| билейтін
| билесін
| олардың билегілері келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| билеп жатқан жоқпын
| билемеймін
| билемеспін
| билемек емеспін
| билемедім
| билемесем
|
біз
| билеп жатқан жоқпыз
| билемейміз
| билемеспіз
| билемек емеспіз
| билемедік
| билемесек
|
сен
| билеп жатқан жоқсың
| билемейсің
| билемессің
| билемек емессің
| билемедің
| билемесең
|
сендер
| билеп жатқан жоқсыңдар
| билемейсіңдер
| билемессіңдер
| билемек емессіңдер
| билемедіңдер
| билемесеңдер
|
сіз
| билеп жатқан жоқсыз
| билемейсіз
| билемессіз
| билемек емессіз
| билемедіңіз
| билемесеңіз
|
сіздер
| билеп жатқан жоқсыздар
| билемейсіздер
| билемессіздер
| билемек емессіздер
| билемедіңіздер
| билемесеңіздер
|
ол
| билеп жатқан жоқ
| билемейді
| билемес
| билемек емес
| билемеді
| билемесе
|
олар
| билеп жатқан жоқ
| билемейді
| билемес
| билемек емес
| билемеді
| билемесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| билеген жоқпын
| билемеппін
| билемейтінмін
| билемейін
| менің билегім келмейді
|
біз
| билеген жоқпыз
| билемеппіз
| билемейтінбіз
| билемейік
| біздің билегіміз келмейді
|
сен
| билеген жоқсың
| билемепсің
| билемейтінсің
| билеме
| сенің билегің келмейді
|
сендер
| билеген жоқсыңдар
| билемепсіңдер
| билемейтінсіңдер
| билемеңдер
| сендердің билегілерің келмейді
|
сіз
| билеген жоқсыз
| билемепсіз
| билемейтінсіз
| билемеңіз
| сіздің билегіңіз келмейді
|
сіздер
| билеген жоқсыздар
| билемепсіздер
| билемейтінсіздер
| билемеңіздер
| сіздердің билегілеріңіз келмейді
|
ол
| билеген жоқ
| билемепті
| билемейтін
| билемесін
| оның билегісі келмейді
|
олар
| билеген жоқ
| билемепті
| билемейтін
| билемесін
| олардың билегілері келмейді
|
Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на на гласные буквы 'а' и 'е'.
Возьмём для примера глаголы 'ақтау, жинау, сыйлау, талдау, ұстау, әзірлеу, жөндеу, сөйлеу, төлеу, үнемдеу'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
ойнау | ойна | ойна+йды | ойна+майды | ойна+ған
| |
ақтау | ақта | ақта+йды | ақта+майды | ақта+ған
| |
жинау | жина | жина+йды | жина+майды | жина+ған
| |
сыйлау | сыйла | сыйла+йды | сыйла+майды | сыйла+ған
| |
талдау | талда | талда+йды | талда+майды | талда+ған
| |
ұстау | ұста | ұста+йды | ұста+майды | ұста+ған
|
| |
Мягкие
|
билеу | биле | биле+йді | биле+мейді | биле+ген
| |
әзірлеу | әзірле | әзірле+йді | әзірле+мейді | әзірле+ген
| |
жөндеу | жөнде | жөнде+йді | жөнде+мейді | жөнде+ген
| |
сөйлеу | сөйле | сөйле+йді | сөйле+мейді | сөйле+ген
| |
төлеу | төле | төле+йді | төле+мейді | төле+ген
| |
үнемдеу | үнемде | үнемде+йді | үнемде+мейді | үнемде+ген
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
