Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
|
| |
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
|
|
|
|
Qaz
|
Спряжение глаголов 'қию' и 'тию'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Здесь приведены глаголы, которые оканчиваются на 'ию'.
Слово 'қию' твёрдое, поэтому к основе глагола (қи) добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'тию' мягкое, поэтому к основе глагола (ти) добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'қию'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| қиып жатырмын
| қиямын
| қиярмын
| қимақпын
| қидым
| қисам
|
біз
| қиып жатырмыз
| қиямыз
| қиярмыз
| қимақпыз
| қидық
| қисақ
|
сен
| қиып жатырсың
| қиясың
| қиярсың
| қимақсың
| қидың
| қисаң
|
сендер
| қиып жатырсыңдар
| қиясыңдар
| қиярсыңдар
| қимақсыңдар
| қидыңдар
| қисаңдар
|
сіз
| қиып жатырсыз
| қиясыз
| қиярсыз
| қимақсыз
| қидыңыз
| қисаңыз
|
сіздер
| қиып жатырсыздар
| қиясыздар
| қиярсыздар
| қимақсыздар
| қидыңыздар
| қисаңыздар
|
ол
| қиып жатыр
| қияды
| қияр
| қимақ
| қиды
| қиса
|
олар
| қиып жатыр
| қияды
| қияр
| қимақ
| қиды
| қиса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| қиғанмын
| қиыппын
| қиятынмын
| қияйын
| менің қиғым келеді
|
біз
| қиғанбыз
| қиыппыз
| қиятынбыз
| қияйық
| біздің қиғымыз келеді
|
сен
| қиғансың
| қиыпсың
| қиятынсың
| қи
| сенің қиғың келеді
|
сендер
| қиғансыңдар
| қиыпсыңдар
| қиятынсыңдар
| қиыңдар
| сендердің қиғыларың келеді
|
сіз
| қиғансыз
| қиыпсыз
| қиятынсыз
| қиыңыз
| сіздің қиғыңыз келеді
|
сіздер
| қиғансыздар
| қиыпсыздар
| қиятынсыздар
| қиыңыздар
| сіздердің қиғыларыңыз келеді
|
ол
| қиған
| қиыпты
| қиятын
| қисын
| оның қиғысы келеді
|
олар
| қиған
| қиыпты
| қиятын
| қисын
| олардың қиғылары келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| қиған жатқан жоқпын
| қимаймын
| қимаспын
| қимақ емеспін
| қимадым
| қимасам
|
біз
| қиған жатқан жоқпыз
| қимаймыз
| қимаспыз
| қимақ емеспіз
| қимадық
| қимасақ
|
сен
| қиған жатқан жоқсың
| қимайсың
| қимассың
| қимақ емессің
| қимадың
| қимасаң
|
сендер
| қиған жатқан жоқсыңдар
| қимайсыңдар
| қимассыңдар
| қимақ емессіңдер
| қимадыңдар
| қимасаңдар
|
сіз
| қиған жатқан жоқсыз
| қимайсыз
| қимассыз
| қимақ емессіз
| қимадыңыз
| қимасаңыз
|
сіздер
| қиған жатқан жоқсыздар
| қимайсыздар
| қимассыздар
| қимақ емессіздер
| қимадыңыздар
| қимасаңыздар
|
ол
| қиған жатқан жоқ
| қимайды
| қимас
| қимақ емес
| қимады
| қимаса
|
олар
| қиған жатқан жоқ
| қимайды
| қимас
| қимақ емес
| қимады
| қимаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| қиған жоқпын
| қимаппын
| қимайтынмын
| қимайын
| менің қиғым келмейді
|
біз
| қиған жоқпыз
| қимаппыз
| қимайтынбыз
| қимайық
| біздің қиғымыз келмейді
|
сен
| қиған жоқсың
| қимапсың
| қимайтынсың
| қима
| сенің қиғың келмейді
|
сендер
| қиған жоқсыңдар
| қимапсыңдар
| қимайтынсыңдар
| қимаңдар
| сендердің қиғыларың келмейді
|
сіз
| қиған жоқсыз
| қимапсыз
| қимайтынсыз
| қимаңыз
| сіздің қиғыңыз келмейді
|
сіздер
| қиған жоқсыздар
| қимапсыздар
| қимайтынсыздар
| қимаңыздар
| сіздердің қиғыларыңыз келмейді
|
ол
| қиған жоқ
| қимапты
| қимайтын
| қимасын
| оның қиғысы келмейді
|
олар
| қиған жоқ
| қимапты
| қимайтын
| қимасын
| олардың қиғылары келмейді
|
Спряжение глагола 'тию'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| тиіп жатырмын
| тиемін
| тиермін
| тимекпін
| тидім
| тисем
|
біз
| тиіп жатырмыз
| тиеміз
| тиерміз
| тимекпіз
| тидік
| тисек
|
сен
| тиіп жатырсың
| тиесің
| тиерсің
| тимексің
| тидің
| тисең
|
сендер
| тиіп жатырсыңдар
| тиесіңдер
| тидіңдер
| тиерсіңдер
| тимексіңдер
| тисеңдер
|
сіз
| тиіп жатырсыз
| тиесіз
| тиерсіз
| тимексіз
| тидіңіз
| тисеңіз
|
сіздер
| тиіп жатырсыздар
| тиесіздер
| тиерсіздер
| тимексіздер
| тидіңіздер
| тисеңіздер
|
ол
| тиіп жатыр
| тиеді
| тиер
| тимек
| тиді
| тисе
|
олар
| тиіп жатыр
| тиеді
| тиер
| тимек
| тиді
| тисе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| тигенмін
| тиіппін
| тиетінмін
| тиейін
| менің тигім келеді
|
біз
| тигенбіз
| тиіппіз
| тиетінбіз
| тиейік
| біздің тигіміз келеді
|
сен
| тигенсің
| тиіпсің
| тиетінсің
| ти
| сенің тигің келеді
|
сендер
| тигенсіңдер
| тиіпсіңдер
| тиетінсіңдер
| тиіңдер
| сендердің тигілерің келеді
|
сіз
| тигенсіз
| тиіпсіз
| тиетінсіз
| тиіңіз
| сіздің тигіңіз келеді
|
сіздер
| тигенсіздер
| тиіпсіздер
| тиетінсіздер
| тиіңіздер
| сіздердің тигілеріңіз келеді
|
ол
| тиген
| тиіпті
| тиетін
| тисін
| оның тигісі келеді
|
олар
| тиген
| тиіпті
| тиетін
| тисін
| олардың тигілері келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| тиген жатқан жоқпын
| тимеймін
| тимеспін
| тимек емеспін
| тимедім
| тимесем
|
біз
| тиген жатқан жоқпыз
| тимейміз
| тимеспіз
| тимек емеспіз
| тимедік
| тимесек
|
сен
| тиген жатқан жоқсың
| тимейсің
| тимессің
| тимек емессің
| тимедің
| тимесең
|
сендер
| тиген жатқан жоқсыңдар
| тимейсіңдер
| тимессіңдер
| тимек емессіңдер
| тимедіңдер
| тимесеңдер
|
сіз
| тиген жатқан жоқсыз
| тимейсіз
| тимессіз
| тимек емессіз
| тимедіңіз
| тимесеңіз
|
сіздер
| тиген жатқан жоқсыздар
| тимейсіздер
| тимессіздер
| тимек емессіздер
| тимедіңіздер
| тимесеңіздер
|
ол
| тиген жатқан жоқ
| тимейді
| тимес
| тимек емес
| тимеді
| тимесе
|
олар
| тиген жатқан жоқ
| тимейді
| тимес
| тимек емес
| тимеді
| тимесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| тиген жоқпын
| тимеппін
| тимейтінмін
| тимейін
| менің тигім келмейді
|
біз
| тиген жоқпыз
| тимеппіз
| тимейтінбіз
| тимейік
| біздің тигіміз келмейді
|
сен
| тиген жоқсың
| тимепсің
| тимейтінсің
| тиме
| сенің тигің келмейді
|
сендер
| тиген жоқсыңдар
| тимепсіңдер
| тимейтінсіңдер
| тимеңдер
| сендердің тигілерің келмейді
|
сіз
| тиген жоқсыз
| тимепсіз
| тимейтінсіз
| тимеңіз
| сіздің тигіңіз келмейді
|
сіздер
| тиген жоқсыздар
| тимепсіздер
| тимейтінсіздер
| тимеңіздер
| сіздердің тигілеріңіз келмейді
|
ол
| тиген жоқ
| тимепті
| тимейтін
| тимесін
| оның тигісі келмейді
|
олар
| тиген жоқ
| тимепті
| тимейтін
| тимесін
| олардың тигілері келмейді
|
Также спрягаются и другие глаголы, которые оканчиваются на 'ию'.
Возьмём для примера глаголы 'аңқию, балпию, дардию, қалтию, дүмпию, ербию, итию, сербию'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
қию | қи | қи+яды | қи+майды | қи+ған
| |
аңқию | аңқи | аңқи+яды | аңқи+майды | аңқи+ған
| |
балпию | балпи | балпи+яды | балпи+майды | балпи+ған
| |
дардию | дарди | дарди+яды | дарди+майды | дарди+ған
| |
қалтию | қалти | қалти+яды | қалти+майды | қалти+ған
|
| |
Мягкие
|
тию | ти | ти+еді | ти+мейді | ти+ген
| |
дүмпию | дүмпи | дүмпи+еді | дүмпи+мейді | дүмпи+ген
| |
ербию | ерби | ерби+еді | ерби+мейді | ерби+ген
| |
итию | ити | ити+еді | ити+мейді | ити+ген
| |
сербию | серби | серби+еді | серби+мейді | серби+ген
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
