Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
|
| |
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
|
|
|
|
Qaz
|
Спряжение глаголов 'оқу' и 'есту'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Здесь приведены глаголы-исключения, то есть глаголы, основа которых оканчивается на 'ы' и 'і'.
Слово 'оқу' твёрдое, поэтому к основе глагола 'оқы' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'есту' мягкое, поэтому к основе глагола 'есті' добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'оқу'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| оқып жатырмын
| оқимын
| оқырмын
| оқымақпын
| оқыдым
| оқысам
|
біз
| оқып жатырмыз
| оқимыз
| оқырмыз
| оқымақпыз
| оқыдық
| оқысақ
|
сен
| оқып жатырсың
| оқисың
| оқырсың
| оқымақсың
| оқыдың
| оқысаң
|
сендер
| оқып жатырсыңдар
| оқисыңдар
| оқырсыңдар
| оқымақсыңдар
| оқыдыңдар
| оқысаңдар
|
сіз
| оқып жатырсыз
| оқисыз
| оқырсыз
| оқымақсыз
| оқыдыңыз
| оқысаңыз
|
сіздер
| оқып жатырсыздар
| оқисыздар
| оқырсыздар
| оқымақсыздар
| оқыдыңыздар
| оқысаңыздар
|
ол
| оқып жатыр
| оқиды
| оқыр
| оқымақ
| оқыды
| оқыса
|
олар
| оқып жатыр
| оқиды
| оқыр
| оқымақ
| оқыды
| оқыса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| оқығанмын
| оқыппын
| оқитынмын
| оқиын
| менің оқығым келеді
|
біз
| оқығанбыз
| оқыппыз
| оқитынбыз
| оқиық
| біздің оқығымыз келеді
|
сен
| оқығансың
| оқыпсың
| оқитынсың
| оқы
| сенің оқығың келеді
|
сендер
| оқығансыңдар
| оқыпсыңдар
| оқитынсыңдар
| оқыңдар
| сендердің оқығыларың келеді
|
сіз
| оқығансыз
| оқыпсыз
| оқитынсыз
| оқыңыз
| сіздің оқығыңыз келеді
|
сіздер
| оқығансыздар
| оқыпсыздар
| оқитынсыздар
| оқыңыздар
| сіздердің оқығыларыңыз келеді
|
ол
| оқыған
| оқыпты
| оқитын
| оқысын
| оның оқығысы келеді
|
олар
| оқыған
| оқыпты
| оқитын
| оқысын
| олардың оқығылары келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| оқып жатқан жоқпын
| оқымаймын
| оқымаспын
| оқымақ емеспін
| оқымадым
| оқымасам
|
біз
| оқып жатқан жоқпыз
| оқымаймыз
| оқымаспыз
| оқымақ емеспіз
| оқымадық
| оқымасақ
|
сен
| оқып жатқан жоқсың
| оқымайсың
| оқымассың
| оқымақ емессің
| оқымадың
| оқымасаң
|
сендер
| оқып жатқан жоқсыңдар
| оқымайсыңдар
| оқымассыңдар
| оқымақ емессіңдер
| оқымадыңдар
| оқымасаңдар
|
сіз
| оқып жатқан жоқсыз
| оқымайсыз
| оқымассыз
| оқымақ емессіз
| оқымадыңыз
| оқымасаңыз
|
сіздер
| оқып жатқан жоқсыздар
| оқымайсыздар
| оқымассыздар
| оқымақ емессіздер
| оқымадыңыздар
| оқымасаңыздар
|
ол
| оқып жатқан жоқ
| оқымайды
| оқымас
| оқымақ емес
| оқымады
| оқымаса
|
олар
| оқып жатқан жоқ
| оқымайды
| оқымас
| оқымақ емес
| оқымады
| оқымаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| оқыған жоқпын
| оқымаппын
| оқымайтынмын
| оқымайын
| менің оқығым келмейді
|
біз
| оқыған жоқпыз
| оқымаппыз
| оқымайтынбыз
| оқымайық
| біздің оқығымыз келмейді
|
сен
| оқыған жоқсың
| оқымапсың
| оқымайтынсың
| оқыма
| сенің оқығың келмейді
|
сендер
| оқыған жоқсыңдар
| оқымапсыңдар
| оқымайтынсыңдар
| оқымаңдар
| сендердің оқығыларың келмейді
|
сіз
| оқыған жоқсыз
| оқымапсыз
| оқымайтынсыз
| оқымаңыз
| сіздің оқығыңыз келмейді
|
сіздер
| оқыған жоқсыздар
| оқымапсыздар
| оқымайтынсыздар
| оқымаңыздар
| сіздердің оқығыларыңыз келмейді
|
ол
| оқыған жоқ
| оқымапты
| оқымайтын
| оқымасын
| оның оқығысы келмейді
|
олар
| оқыған жоқ
| оқымапты
| оқымайтын
| оқымасын
| олардың оқығылары келмейді
|
Спряжение глагола 'есту'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| естіп жатырмын
| естимін
| естірмін
| естімекпін
| естідім
| естісем
|
біз
| естіп жатырмыз
| естиміз
| естірміз
| естімекпіз
| естідік
| естісек
|
сен
| естіп жатырсың
| естисің
| естірсің
| естімексің
| естідің
| естісең
|
сендер
| естіп жатырсыңдар
| естисіңдер
| естірсіңдер
| естімексіңдер
| естідіңдер
| естісеңдер
|
сіз
| естіп жатырсыз
| естисіз
| естірсіз
| естімексіз
| естідіңіз
| естісеңіз
|
сіздер
| естіп жатырсыздар
| естисіздер
| естірсіздер
| естімексіздер
| естідіңіздер
| естісеңіздер
|
ол
| естіп жатыр
| естиді
| естір
| естімек
| естіді
| естісе
|
олар
| естіп жатыр
| естиді
| естір
| естімек
| естіді
| естісе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| естігенмін
| естіппін
| еститінмін
| естиін
| менің естігім келеді
|
біз
| естігенбіз
| естіппіз
| еститінбіз
| естиік
| біздің естігіміз келеді
|
сен
| естігенсің
| естіпсің
| еститінсің
| есті
| сенің естігің келеді
|
сендер
| естігенсіңдер
| естіпсіңдер
| еститінсіңдер
| естіңдер
| сендердің естігілерің келеді
|
сіз
| естігенсіз
| естіпсіз
| еститінсіз
| естіңіз
| сіздің естігіңіз келеді
|
сіздер
| естігенсіздер
| естіпсіздер
| еститінсіздер
| естіңіздер
| сіздердің естігілеріңіз келеді
|
ол
| естіген
| естіпті
| еститін
| естісін
| оның естігісі келеді
|
олар
| естіген
| естіпті
| еститін
| естісін
| олардың естігілері келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| естіп жатқан жоқпын
| естімеймін
| естімеспін
| естімек емеспін
| естімедім
| естімесем
|
біз
| естіп жатқан жоқпыз
| естімейміз
| естімеспіз
| естімек емеспіз
| естімедік
| естімесек
|
сен
| естіп жатқан жоқсың
| естімейсің
| естімессің
| естімек емессің
| естімедің
| естімесең
|
сендер
| естіп жатқан жоқсыңдар
| естімейсіңдер
| естімессіңдер
| естімек емессіңдер
| естімедіңдер
| естімесеңдер
|
сіз
| естіп жатқан жоқсыз
| естімейсіз
| естімессіз
| естімек емессіз
| естімедіңіз
| естімесеңіз
|
сіздер
| естіп жатқан жоқсыздар
| естімейсіздер
| естімессіздер
| естімек емессіздер
| естімедіңіздер
| естімесеңіздер
|
ол
| естіп жатқан жоқ
| естімейді
| естімес
| естімек емес
| естімеді
| естімесе
|
олар
| естіп жатқан жоқ
| естімейді
| естімес
| естімек емес
| естімеді
| естімесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| естіген жоқпын
| естімеппін
| естімейтінмін
| естімейін
| менің естігім келмейді
|
біз
| естіген жоқпыз
| естімеппіз
| естімейтінбіз
| естімейік
| біздің естігіміз келмейді
|
сен
| естіген жоқсың
| естімепсің
| естімейтінсің
| естіме
| сенің естігің келмейді
|
сендер
| естіген жоқсыңдар
| естімепсіңдер
| естімейтінсіңдер
| естімеңдер
| сендердің естігілерің келмейді
|
сіз
| естіген жоқсыз
| естімепсіз
| естімейтінсіз
| естімеңіз
| сіздің естігіңіз келмейді
|
сіздер
| естіген жоқсыздар
| естімепсіздер
| естімейтінсіздер
| естімеңіздер
| сіздердің естігілеріңіз келмейді
|
ол
| естіген жоқ
| естімепті
| естімейтін
| естімесін
| оның естігісі келмейді
|
олар
| естіген жоқ
| естімепті
| естімейтін
| естімесін
| олардың естігілері келмейді
|
Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на гласные 'ы' и 'і'.
Возьмём для примера глаголы 'абыржу, аршу, даму, тану, шұқу, беку, еру, ренжу, сергу, сүңгу'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
оқу | оқы | оқ+иды | оқы+майды | оқы+ған
| |
абыржу | абыржы | абырж+иды | абыржы+майды | абыржы+ған
| |
аршу | аршы | арш+иды | аршы+майды | аршы+ған
| |
даму | дамы | дам+иды | дамы+майды | дамы+ған
| |
тану | таны | тан+иды | таны+майды | таны+ған
| |
шұқу | шұқы | шұқ+иды | шұқы+майды | шұқы+ған
|
| |
Мягкие
|
есту | есті | ест+иді | есті+мейді | есті+ген
| |
беку | бекі | бек+иді | бекі+мейді | бекі+ген
| |
еру | ері | ер+иді | ері+мейді | ері+ген
| |
ренжу | ренжі | ренж+иді | ренжі+мейді | ренжі+ген
| |
сергу | сергі | серг+иді | сергі+мейді | сергі+ген
| |
сүңгу | сүңгі | сүңг+иді | сүңгі+мейді | сүңгі+ген
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
