Производные глаголы
Залоги глагола
Неопределённая форма
Основа глагола
Общие таблицы времен
и наклонений
| |
Настоящее время
Переходное время
Прошедшее время
Условное наклонение
Желательное наклонение
Повелительное наклонение
| |
Будущее предположительное
Будущее время намерения
Давнопрошедшее очевидное
Давнопрошедшее неочевидное
Переходное прошедшее время
Глаголы-исключения
| |
Наклонения (доп.)
Условное
Желательное
Повелительное
Ударение
| |
Таблицы спряжения
жазу, жүзу
қуану, сену
салу, беру
ойнау, билеу
айту, кесу
бағу, тігу
|
| |
жабу, тебу
оқу, есту
қою, сүю
қию, тию
баю, кею
қорқу, ірку
|
|
|
|
Qaz
|
Спряжение глаголов 'қою' и 'сүю'
|
|
Автор: Татьяна Валяева
|
Здесь приведены глаголы, основа которых оканчивается на 'й', а в неопределенной форме глаголы имеют суффикс 'ю'.
Слово 'қою' твёрдое, поэтому к основе глагола 'қой' добавляются твёрдые суффиксы и окончания.
Слово 'сүю' мягкое, поэтому к основе глагола 'сүй' добавляются мягкие суффиксы и окончания.
Спряжение глагола 'қою'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| қойып жатырмын
| қоямын
| қоярмын
| қоймақпын
| қойдым
| қойсам
|
біз
| қойып жатырмыз
| қоямыз
| қоярмыз
| қоймақпыз
| қойдық
| қойсақ
|
сен
| қойып жатырсың
| қоясың
| қоярсың
| қоймақсың
| қойдың
| қойсаң
|
сендер
| қойып жатырсыңдар
| қоясыңдар
| қоярсыңдар
| қоймақсыңдар
| қойдыңдар
| қойсаңдар
|
сіз
| қойып жатырсыз
| қоясыз
| қоярсыз
| қоймақсыз
| қойдыңыз
| қойсаңыз
|
сіздер
| қойып жатырсыздар
| қоясыздар
| қоярсыздар
| қоймақсыздар
| қойдыңыздар
| қойсаңыздар
|
ол
| қойып жатыр
| қояды
| қояр
| қоймақ
| қойды
| қойса
|
олар
| қойып жатыр
| қояды
| қояр
| қоймақ
| қойды
| қойса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| қойғанмын
| қойыппын
| қоятынмын
| қояйын
| менің қойғым келеді
|
біз
| қойғанбыз
| қойыппыз
| қоятынбыз
| қояйық
| біздің қойғымыз келеді
|
сен
| қойғансың
| қойыпсың
| қоятынсың
| қой
| сенің қойғың келеді
|
сендер
| қойғансыңдар
| қойыпсыңдар
| қоятынсыңдар
| қойыңдар
| сендердің қойғыларың келеді
|
сіз
| қойғансыз
| қойыпсыз
| қоятынсыз
| қойыңыз
| сіздің қойғыңыз келеді
|
сіздер
| қойғансыздар
| қойыпсыздар
| қоятынсыздар
| қойыңыздар
| сіздердің қойғыларыңыз келеді
|
ол
| қойған
| қойыпты
| қоятын
| қойсын
| оның қойғысы келеді
|
олар
| қойған
| қойыпты
| қоятын
| қойсын
| олардың қойғылары келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| қойып жатқан жоқпын
| қоймаймын
| қоймаспын
| қоймақ емеспін
| қоймадым
| қоймасам
|
біз
| қойып жатқан жоқпыз
| қоймаймыз
| қоймаспыз
| қоймақ емеспіз
| қоймадық
| қоймасақ
|
сен
| қойып жатқан жоқсың
| қоймайсың
| қоймассың
| қоймақ емессің
| қоймадың
| қоймасаң
|
сендер
| қойып жатқан жоқсыңдар
| қоймайсыңдар
| қоймассыңдар
| қоймақ емессіңдер
| қоймадыңдар
| қоймасаңдар
|
сіз
| қойып жатқан жоқсыз
| қоймайсыз
| қоймассыз
| қоймақ емессіз
| қоймадыңыз
| қоймасаңыз
|
сіздер
| қойып жатқан жоқсыздар
| қоймайсыздар
| қоймассыздар
| қоймақ емессіздер
| қоймадыңыздар
| қоймасаңыздар
|
ол
| қойып жатқан жоқ
| қоймайды
| қоймас
| қоймақ емес
| қоймады
| қоймаса
|
олар
| қойып жатқан жоқ
| қоймайды
| қоймас
| қоймақ емес
| қоймады
| қоймаса
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| қойған жоқпын
| қоймаппын
| қоймайтынмын
| қоймайын
| менің қойғым келмейді
|
біз
| қойған жоқпыз
| қоймаппыз
| қоймайтынбыз
| қоймайық
| біздің қойғымыз келмейді
|
сен
| қойған жоқсың
| қоймапсың
| қоймайтынсың
| қойма
| сенің қойғың келмейді
|
сендер
| қойған жоқсыңдар
| қоймапсыңдар
| қоймайтынсыңдар
| қоймаңдар
| сендердің қойғыларың келмейді
|
сіз
| қойған жоқсыз
| қоймапсыз
| қоймайтынсыз
| қоймаңыз
| сіздің қойғыңыз келмейді
|
сіздер
| қойған жоқсыздар
| қоймапсыздар
| қоймайтынсыздар
| қоймаңыздар
| сіздердің қойғыларыңыз келмейді
|
ол
| қойған жоқ
| қоймапты
| қоймайтын
| қоймасын
| оның қойғысы келмейді
|
олар
| қойған жоқ
| қоймапты
| қоймайтын
| қоймасын
| олардың қойғылары келмейді
|
Спряжение глагола 'сүю'
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| сүйіп жатырмын
| сүйемін
| сүйермін
| сүймекпін
| сүйдім
| сүйсем
|
біз
| сүйіп жатырмыз
| сүйеміз
| сүйерміз
| сүймекпіз
| сүйдік
| сүйсек
|
сен
| сүйіп жатырсың
| сүйесің
| сүйерсің
| сүймексің
| сүйдің
| сүйсең
|
сендер
| сүйіп жатырсыңдар
| сүйесіңдер
| сүйерсіңдер
| сүймексіңдер
| сүйдіңдер
| сүйсеңдер
|
сіз
| сүйіп жатырсыз
| сүйесіз
| сүйерсіз
| сүймексіз
| сүйдіңіз
| сүйсеңіз
|
сіздер
| сүйіп жатырсыздар
| сүйесіздер
| сүйерсіздер
| сүймексіздер
| сүйдіңіздер
| сүйсеңіздер
|
ол
| сүйіп жатыр
| сүйеді
| сүйер
| сүймек
| сүйді
| сүйсе
|
олар
| сүйіп жатыр
| сүйеді
| сүйер
| сүймек
| сүйді
| сүйсе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| сүйгенмін
| сүйіппін
| сүйетінмін
| сүйейін
| менің сүйгім келеді
|
біз
| сүйгенбіз
| сүйіппіз
| сүйетінбіз
| сүйейік
| біздің сүйгіміз келеді
|
сен
| сүйгенсің
| сүйіпсің
| сүйетінсің
| сүй
| сенің сүйгің келеді
|
сендер
| сүйгенсіңдер
| сүйіпсіңдер
| сүйетінсіңдер
| сүйіңдер
| сендердің сүйгілерің келеді
|
сіз
| сүйгенсіз
| сүйіпсіз
| сүйетінсіз
| сүйіңіз
| сіздің сүйгіңіз келеді
|
сіздер
| сүйгенсіздер
| сүйіпсіздер
| сүйетінсіздер
| сүйіңіздер
| сіздердің сүйгілеріңіз келеді
|
ол
| сүйген
| сүйіпті
| сүйетін
| сүйсін
| оның сүйгісі келеді
|
олар
| сүйген
| сүйіпті
| сүйетін
| сүйсін
| олардың сүйгілері келеді
|
Отрицание
|
| Настоящее
время
| Переходное
время
| Будущее пред-
полож. время
| Будущее время
намерения
| Прошедшее
время
| Условное
наклонение
|
мен
| сүйіп жатқан жоқпын
| сүймеймін
| сүймеспін
| сүймек емеспін
| сүймедім
| сүймесем
|
біз
| сүйіп жатқан жоқпыз
| сүймейміз
| сүймеспіз
| сүймек емеспіз
| сүймедік
| сүймесек
|
сен
| сүйіп жатқан жоқсың
| сүймейсің
| сүймессің
| сүймек емессің
| сүймедің
| сүймесең
|
сендер
| сүйіп жатқан жоқсыңдар
| сүймейсіңдер
| сүймессіңдер
| сүймек емессіңдер
| сүймедіңдер
| сүймесеңдер
|
сіз
| сүйіп жатқан жоқсыз
| сүймейсіз
| сүймессіз
| сүймек емессіз
| сүймедіңіз
| сүймесеңіз
|
сіздер
| сүйіп жатқан жоқсыздар
| сүймейсіздер
| сүймессіздер
| сүймек емессіздер
| сүймедіңіздер
| сүймесеңіздер
|
ол
| сүйіп жатқан жоқ
| сүймейді
| сүймес
| сүймек емес
| сүймеді
| сүймесе
|
олар
| сүйіп жатқан жоқ
| сүймейді
| сүймес
| сүймек емес
| сүймеді
| сүймесе
|
|
| Давнопрошедшее
очевидное время
| Давнопрошедшее
неочевидн. время
| Переходное
прошедшее время
| Повелительное
наклонение
| Желательное
наклонение
|
мен
| сүйген жоқпын
| сүймеппін
| сүймейтінмін
| сүймейін
| менің сүйгім келмейді
|
біз
| сүйген жоқпыз
| сүймеппіз
| сүймейтінбіз
| сүймейік
| біздің сүйгіміз келмейді
|
сен
| сүйген жоқсың
| сүймепсің
| сүймейтінсің
| сүйме
| сенің сүйгің келмейді
|
сендер
| сүйген жоқсыңдар
| сүймепсіңдер
| сүймейтінсіңдер
| сүймеңдер
| сендердің сүйгілерің келмейді
|
сіз
| сүйген жоқсыз
| сүймепсіз
| сүймейтінсіз
| сүймеңіз
| сіздің сүйгіңіз келмейді
|
сіздер
| сүйген жоқсыздар
| сүймепсіздер
| сүймейтінсіздер
| сүймеңіздер
| сіздердің сүйгілеріңіз келмейді
|
ол
| сүйген жоқ
| сүймепті
| сүймейтін
| сүймесін
| оның сүйгісі келмейді
|
олар
| сүйген жоқ
| сүймепті
| сүймейтін
| сүймесін
| олардың сүйгілері келмейді
|
Также спрягаются и другие глаголы, основа которых оканчивается на 'й'.
Возьмём для примера глаголы 'азаю, жаю, құю, сою, шаю, бәсею, еңкею, көбею, күю, серею'. Из таблиц видно, что к глаголам добавляются одинаковые суффиксы и окончания.
Твёрдые
|
қою | қой | қо+яды | қой+майды | қой+ған
| |
азаю | азай | аза+яды | азай+майды | азай+ған
| |
жаю | жай | жа+яды | жай+майды | жай+ған
| |
құю | құй | құ+яды | құй+майды | құй+ған
| |
сою | сой | со+яды | сой+майды | сой+ған
| |
шаю | шай | ша+яды | шай+майды | шай+ған
|
| |
Мягкие
|
сүю | сүй | сүй+еді | сүй+мейді | сүй+ген
| |
бәсею | бәсей | бәсей+еді | бәсей+мейді | бәсей+ген
| |
еңкею | еңкей | еңкей+еді | еңкей+мейді | еңкей+ген
| |
көбею | көбей | көбей+еді | көбей+мейді | көбей+ген
| |
күю | күй | күй+еді | күй+мейді | күй+ген
| |
серею | серей | серей+еді | серей+мейді | серей+ген
|
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
Цвета текста на сайте
Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»
kaz-tili@yandex.kz
Гостевая книга
|
|
