Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Учебники
Кудайбергенова
1 класс
2 класс
3 класс
4 класс
Досмамбетова
2 класс
3 класс
4 класс
       Словарь в картинках
Разноцветные слова
    1    
    2    
    3    
    4    
    5    
    6    
    7    
    8    
    9    
    10    
   Стихи детям
    1    
    2    
Адаптивные стихи
Мультфильмы
Аю мен маса
Қу қой
Қой мен серке
Животные
Африкалық піл
Аллигатор
Көгілдір акула
Көк кит
Арыстан
Панда
Қасқыр
Кобра
Дельфин
Керік
Ягуар
Кенгуру
Ақ аю
Жайра
Тиін
Қоңыр қоян
Қолтырауын
Шимпанзе
Жарғанат
Сегізаяқ
Мүйізтұмсық
Сурикат
 Қаз 
 

Тиін

Белка


      Тиін – кеміргіштер отряды, тиінтәрізділер тұқымдасына жататын жануар. Тиінтәрізділердің 25 туысы, 230-дан астам түрі бар.
      Тиіндер Азия, Оңтүстік және Солтүстік Америка, Еуропада тараған.
      Тіршілік ортасы әртүрлі: тиін – ағашта, борша тиін – жартылай ағашта, суыр, сарышұнақтар жерде мекендейді.
      Ағаш діңінде пайда болған тесіктерді пайдаланады, өздері бұтақтар мен жапырақтардан ұя жасайды.
      Тиіндер қояндар мен бұғылардай емес, өзекті тағамдарды қорыта алмайды. Сондықтан протеинге бай, көміртекті және майлы тағамдарды жейді.
      Тиіндер – қорек талғамайтындар. Олар жаңғақ, дән, жүгері, жеміс, қозықұйрық тәрізді тағамдық өсімдіктерді және жас шөптермен қатар жәндіктерді де жей береді.
      Жеуге жарайтынның бәрін кеміріп тастайтындығы үшін кей адамдар тиіндерді зиянкес санайды.
      Тиіндер – ақылды және алған бетінен қайтпайтын жануарлар.
      Иісті жақсы сезетіндіктен жерде көміліп жатқан жаңғақтарды тез табады. Жаңғақ іздеп жүріп, жерді шұңқырлап қазып тастайды.
      Тиіндер электр тогының өшіп қалуына жиі себеп болады. Олар электр бағандарына оңай өрмелеп шығып, электр сымдарының үстімен жүгіріп жүреді.
      Үндістанда тіршілік ететін тиіндердің арқасында жолақтары болады. Бұл тиінді одан сайын әдемі ете түседі.
      Тиінді қолдан тамақтануға үйретуге болады. Олар қысқа азық қорын жинайды. Сондықтан берген тамағыңыздың бәрін алады.
      Тиін адамның үйреткенін тез қағып алады.


Перевод на русский: Татьяна Валяева

Текст на казахском языке взят из:
Жануарлар. - Алматы: «Аруна» баспасы.- 208 бет. – Сер.: «1100 қызықты деректер». Ағылшын тілінен аударған. Ү. Кеңесбаева.



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Жайра Вернуться к началу Қоңыр қоян  >> 

Цвета текста на сайте             Telegram-канал «Казахский язык. Просто о сложном»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга


Авторский сайт Татьяны Валяевой