Жайра – сүтқоректілер класы кеміргіштер отрядының бір тұқымдасы. Денесін ұзындығы 42 смге дейін жететін тікенек тәрізді түк басқан.
Бұл атау француз тіліндегі «porcd epine» – «тікенекті доңыз» деген сөзден шыққан.
Жайраның француз, латын тілдеріндегі атауы «тікенді доңыз» дегенді білдіреді. Бірақ жайра – доңыз емес, ірі кеміргіш.
|
Дикобраз – один из представителей отряда грызунов класса млекопитающих. Тело покрыто иголками длиной до 42 см.
Это название происходит от французского слова «porcd epine» – «колючая свинья».
Название «дикобраз» на французском и латинском языках означает «колючая свинья». Но дикобраз – не свинья, а крупный грызун.
Скрыть перевод
|
Жайра – тікенегі ең ұзын сүтқоректі. Ол икемсіз, баяу қимылдайды.
Дене тұрқы – 60–90 см, құйрығының ұзындығы – 8–10 см, салмағы 15–27 келі тартады. Жайраның ең ірісі – айдарлы жайра. Еуразия, Оңтүстік Азия мен Африканың тропиктік, субтропиктік аймақтарында тіршілік етеді.
|
Дикобраз – самое длинное млекопитающее с иголками. Он неуклюжий и движется медленно.
Длина тела – 60-90 см, длина хвоста – 8-10 см, вес 15-27 кг. Самый крупный из дикобразов – хохлатый дикобраз. Обитает в тропических и субтропических регионах Евразии, Южной Азии и Африки.
Скрыть перевод
|
Арқасында, екі бүйірінде және құйрығында инелері болады. Терісінің түсі әр алуан, қоңыр, сұр, ақ түстілері де болады.
Жайраның табанында жүні болмайды, бұл оның ағашқа өрмелеуіне ыңғайлы.
|
На спине, боках и хвосте у него есть иголки. Цвет кожи бывает разный: коричневый, серый, белый.
У дикобраза нет шерсти на лапах, что позволяет ему умело лазить по деревьям.
Скрыть перевод
|
Жапырақтармен, өсімдік бұтағымен, жоңышқамен, жабайы қырыққабатпен қоректенеді. Қыста ағаштың қабығын жейді. Ағаштарға өрмелеп, азық іздейді. Негізінен, түн жануары, бірақ кейде күндіз де қорек іздеуге шығады.
Қазақстанда Талас Алатауында, Қаратауда, Маңғыстау түбегінде үнді жайрасы мекендейді. Ол Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
|
Питается листьями, ветками растений, люцерной, дикой капустой. Зимой он ест кору деревьев. Он лазает по деревьям и ищет еду. В основном это ночное животное, но иногда выходит на поиски пищи и днём.
В Казахстане индийский дикобраз обитает в Таласском Алатау, Каратау, на полуострове Мангистау. Он внесён в «Красную книгу» Казахстана.
Скрыть перевод
|
Жайра көбінесе жекедара өмір сүреді.
Дұшпаны жақындағанда жайра оған теріс бұрылып, ұзын да қайратты қыл аралас ұзын тікенекті инелерін тікірейтіп тұрады.
|
Дикобраз часто живёт один.
При приближении врага дикобраз отворачивается от него и расправляет длинные колючие иглы, смешанные с длинной и жёсткой щетиной.
Скрыть перевод
|
Жайра жылына бір рет төлдейді. Буаздық мерзімі – үш ай.
Жаңа туылған жайралар өте әлсіз, денесіндегі инелері алғашында жұмсақ жүн сияқты болады. Тек бір аптадан кейін ғана инелері өз күшіне енеді.
|
Дикобраз рожает раз в год. Срок беременности – три месяца.
Новорожденные дикобразы очень слабые, иголки на их теле поначалу похожи на мягкую шерсть. Лишь через неделю иглы обретают свою силу.
Скрыть перевод
|