|
|
Мұжық пен жасауыл
|
| |
Автор: Ыбырай Алтынсарин
|
Бір мұжық далада жүріп, біртүрлі әдемі тас тауып алып, көршісінен сұрады:
– Бұл тасты неғылсам болады екен? – деп.
Көршісі айтты:
– Патшаға алып бар, – деп.
Сонымен, мұжық келіп, патшаның алдындағы жасауылының аяғына жығылып, мені патшаға жолықтыр деп тілек етті.
– Не жұмысың бар? – деді олар.
– Патшаға сый алып келемін, – деді мұжық.
Жасауыл айтты:
– Патша саған не сый берсе, жартысын маған бер, болмаса жолықтырмаймын.
Мұжық бұған разы болды.
Мұнан соң, мұжықты патшаға алып келісті. Патша тасын алып, мұжыққа алда разы болсын айтып, мың теңге беріп еді, мұжық аяғына жығылып:
– Тақсыр, мың теңгені алмаймын, арқама елу шыбық салдырыңыз, – деді
Патша бір мағынасы бар шығар деп, жасауылына бұйырды: «ақырын ғана мұның арқасына елу шыбық соқ» деп. Жиырма бес шыбығын соғып болғанда мұжық айтты:
– Енді маған болар, қалғанын бәлен жасауылға салдырыңыз, алған сыйымның жартысын не де болса соған бермекші едім.
Бұл жасауылды шақыртып, оған келістіріп жиырма бес шыбық ұрдырды. Сонан соң, бұл айласына разы болып, мұжыққа патша екі мың теңге бергізді дейді.
Мужик и царедворец
Мужик нашёл в степи какой-то особенно красивый камень и спросил соседа, что делать ему с этим камнем.
– Неси к царю, – посоветовал сосед.
И вот мужик пришёл во дворец, поклонился в ноги царедворцу и попросил устроить ему свидание с царём.
– Какое у тебя к нему дело? – спросил царедворец.
– Принёс подарок царю, – ответил мужик.
– Если половину того, что тебе даст царь, отдашь мне, то могу устроить встречу, иначе не увидишь царя, – сказал царедворец.
Мужик согласился.
Царедворец доставил мужика к царю. Царь принял подарок и, поблагодарив мужика, дал ему тысячу рублей. А мужик упал на колени и говорит:
– Господин, не возьму я тысячу рублей, прикажи дать мне пятьдесят розог по спине.
Царь подумал, что к этому, должно быть, есть какая-то причина, и велел стражникам бить мужика розгами по спине, но легонько, пятьдесят раз. Когда мужику дали двадцать пять розог, он и говорит:
– Довольно, будет с меня, остальные должен получить царедворец, так как половину царского подарка, в чём бы он ни заключался, я должен отдать ему.
Царь позвал царедворца и велел всыпать ему хороших двадцать пять розог. После этого царь, оставшись довольным хитростью мужика, велел выдать ему две тысячи рублей.
Перевод на русский: Н. Кальменов. «И. Алтынсарин. Собрание сочинений в трёх томах». Алма-Ата, 1975 г.
Скрыть текст
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
