|
Өтіріктің залалы
|
|
Автор: Ыбырай Алтынсарин
|
Үш кісі жаланға шығып, күн бойы құс аулап, жалғыз-ақ шүрегей үйрек атып алыпты. Кешке бір жерге келіп отырып сөйлеседі: бұл үйректі үшеуіміз жеп тоймаймыз, біреуімізге жөн болмайды, – деп. Ішінде біреуі қу жігіт екен, бұл айтты:
– Оған ақыл табылады. Үйректі пісіріп, бетін жауып қоялық та, үшеуіміз де жатып ұйықталық, қайсымыз жақсырақ түс көрсек, үйректі сол жесін, – деді.
Осыған сөз қойысып, үйректі пісіріп, бетін жауып, өздері жатып ұйықтағанда, манағы қу тұрды да үйректі жеп алып, табағының үстін әуелгіше жауып қойды. Ертең жолдастарымен бірдей тұрып қу сұрады:
– Не түс көрдіңіздер? – деп.
Біреуі айтты:
– Мен ақбоз атқа мініп, алтын тәж киіп, көкке ұшып жүр екенмін.
Екіншісі айтты:
– Мен ұшпаққа кіріп, хор қыздары маған қызмет етіп жүр екен.
Сонда қу айтты:
– Екеуіңдікі де рас, мен түсімде сеңдерге қарап тұрып едім, бірің патша болып көкке ұшып кеткен соң, енді бірің ұшпаққа кіріп кеткен соң, бір шүрегей үйрекке бола қайтып келіп жатар деймісің деп, үйректі мен жеп қойдым, – деді.
Вред лжи
Три человека на охоте за целый день убили только одну утку-чирка. Вечером, расположившись на ночлег, они повели такой разговор:
– Этой уткой мы трое не наедимся, а одному есть неудобно.
Один из трех охотников был хитрым джигитом. Он и говорит:
– Я нашёл выход. Давайте сварим утку, накроем её, все трое ляжем спать, и кому из нас приснится хороший сон, пусть тот и ест утку.
Так порешив, они сварили утку, накрыли её, а сами легли спать. Хитрец, поднявшись ночью, съел утку, накрыл тарелку так же, как она была накрыта раньше.
Утром хитрец, поднявшись вместе с товарищами, спрашивает:
– Кто какой сон видел?
– Я ночью на белом коне в золотой короне летал по небу,– говорит один.
– Я был в раю и мне прислуживали гурии,– говорит другой.
– То, что вы оба рассказываете, правда. Я во сне видел вас, и когда один из вас, став царем, улетел на небо, а другой отправился в рай, я подумал, что вы не вернётесь назад из-за какой-то утки-чирка и съел её, – сказал тогда хитрец.
Перевод на русский: Н. Кальменов. «И. Алтынсарин. Собрание сочинений в трёх томах». Алма-Ата, 1975 г.
Скрыть текст
© Татьяна Валяева, 20072024
|