Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Фразеологизмы
А
Ә
Б
Г Ғ Д
Е
Ж
З И
К
Қ
Л М
Н
О
Ө
П Р
С
Т
У Ұ
Ү Х
Ш
Ы І
    Пословицы
Родина, Народ
Семья, Дети
Дружба, Вражда
Труд, Дело
Учение, Мудрость
Слово, Речь, Язык
Добро, Зло
Богатство, Бедность
Смелость, Риск
Цель, Мечта
Здоровье
 Еда (хлеб)
Разные
 1 
 2 
 3 
 4 
 5 
 6 
Если хотите сказать
 Қаз/Qaz 

Дружба, Вражда

 
 1
Досың көп болса, жолың да ашылады.Друзей много – шире дорога. Dos köp bolsa, jol da aşylady.
Достық жоқ жерде табыс жоқ.Где нет дружбы, там нет успеха. Dostyq joq jerde tabys joq.
Ағаш тамырымен, адам досымен мықты.Дерево крепко корнями, человек – друзьями. Ağaş tamyrymen, adam dosymen myqty.
Аз қайғыны ас басады, көп қайғыны дос басады.Малую беду еда подавляет, большую – друг. Az qaiğyny as basady, köp qaiğyny dos basady.
Тістем нанның қадірıн тарыққанда бıлерсıң, анық достың қадıрıн зарыққанда білерсің.Цену куска хлеба в голод узнаешь, цену настоящей дружбы в беде узнаешь. Tıstem nannyñ qadırın taryqqanda bılersıñ, anyq dostyñ qadırın zaryqqanda bılersıñ.
Дос бергеннің түсıне қарама.Подаренное другом не разглядывай. Dos bergennıñ tüsıne qarama.
Кеңесıп пішкен тон келте болмас.Шуба, скроенная сообща, не будет коротка. Keñesıp pışken ton kelte bolmas.
Көршің қолайлы болса, қораң кең.Когда сосед по душе, то в тесном дворе просторно. Körşıñ qolaily bolsa, qorañ keñ.
Отбасы сәні – сыйластық, достық сәнı – қимастық.Сила семьи во взаимном уважении, сила дружбы в искренних чувствах. Otbasy sänı – syilastyq, dostyq sänı – qimastyq.
Жақынға өтіргіңді айтпа, шетке сырыңды айтпа.Близкому не лги, чужому не раскрывайся. Jaqynğa ötırgıñ aitpa, şetke syrdy aitpa.
 2
Жақсы болсаң – жақын көп.Будешь сам хорошим, и близких у тебя будет много. Jaqsy bolsañ – jaqyn köp.
Бір көрген – таныс, екı көрген – туыс.Одна встреча людей знакомит, вторая – роднит. Bır körgen – tanys, ekı körgen – tuys.
Мың жолдас жақсы, мың жолдастан бір дос артық.Тысяча товарищей – хорошо, но один друг лучше. Myñ joldas jaqsy, myñ joldastan bır dos artyq.
Жүз сомың болғанша – жүз досың болсын.Не имей сто рублей, а имей сто друзей. Jüz som bolğanşa – jüz dos bolsyn.
«Сіз» деген әдеп, «біз» деген көмек.Говорить «вы» – учтивость, «мы» – готовность помочь. «Sız» degen ädep, «bız» degen kömek.
Екі қоламта ен далада да маздайды, ал біреуі пеш ішінде де өшіп қалады.Две головни и в поле дымятся, а одна и в печи гаснет. Ekı qolamta en dalada da mazdaidy, al bıreuı peş ışınde de öşıp qalady.
Саусақтарың бірікпесе, инені де ұстай алмайсың.Пока пальцы не сойдутся и иголку не ухватишь. Sausaqtar bırıkpese, ine de ūstai almaisyñ.
Қол ұстасқандар құламайды.Опирающиеся не упадут. Qol ūstasqandar qūlamaidy.
Заттың жаңасы жақсы, достың ескісі жақсы.Одежда хороша новая, а друг – старый. Zattyñ jañasy jaqsy, dostyñ eskıсі jaqsy.
Дұшпаныңнан бір сақтан, жаман достан мың сақтан.Врага остерегайся один раз, плохого друга тысячу раз. Dūşpannan bır saqtan, jaman dostan myñ saqtan.
 3
Жаман жолдастан жақсы дұшпан артық.Чем плохой друг, лучше достойный враг. Jaman joldastan jaqsy dūşpan artyq.
Жалған достан жау артық.Лучше враг, чем лживый друг. Jalğan dostan jau artyq.
Екі жақсы қосылса, өлгенінше дос болады, екі жаман қосылса, өлгенінше қас болады. Два умных сойдутся – до смерти дружат, два дурака сойдутся – до смерти враждуют. Ekı jaqsy qosylsa, ölgenınşe dos bolady, ekı jaman qosylsa, ölgenınşe qas bolady.
Дос таппай көңіл тыным таппас.Друга нет – душе покоя нет. Dos tappai köñıl tynym tappas.
Тар жерде табысқан – кең жерде келіседі. Знакомство в трудный час перерастает в дружбу в добрый час. Tar jerde tabysqan – keñ jerde kelıse.
Жаман дос жауыңмен бірге шабады.Когда враг нападает, плохой друг к нему перебегает. Jaman dos jaumen bırge şabady.
Досы көптің жаны семіреді, асы көптің тәнı семіреді. Стол богат – тело полнеет, друзей много – душа полнеет. Dosy köptıñ jany semıre, asy köptıñ tänı semıre.
Қимас досың сұраса, қимасыңды бересің.Для друга сердечного от сердца отрывают. Qimas dos sūrasa, qimasdy beresıñ.
Досыңның үйінде, су берсе де, ішіп кет.В гостях у друга и воду пей, если подадут. Dosnyñ üiınde, su berse de, ışıp ket.
Тәнің сау болса, жарлымын деме, жолдасың көп болса, сорлымын деме.Когда здоров, не говори, что нищий, когда много товарищей, не говори, что одинок. Tänıñ sau bolsa, jarlymyn deme, joldas köp bolsa, sorlymyn deme.
 4
Сыйласу екі кісіге бірдей.Дружба крепка взаимностью. Syilasu ekı kısıge bırdei.
Ерегескен ел болмайды, есептескен дос болмайды.Где нет взаимности - там единства нет, где корысть - там дружбы нет. Eregesken el bolmaidy, eseptesken dos bolmaidy.
Туысы жақын жақын емес, қонысы жақын жақын. Доброе соседство прочнее родственных уз. Tuysy jaqyn jaqyn emes, qonysy jaqyn jaqyn.
Досы жоқ адам - тұзы жоқ тағам. Жить без друзей, что есть пищу без соли. Dosy joq adam - tūzy joq tağam.
Жақсымен жолдас болсаң, жетерсің мұратқа, жаманмен жолдас болсаң, қаларсың ұятқа. С добрым человеком сдружишься – цели своей достигнешь, с дурным сдружишься – в дураках останешься. Jaqsymen joldas bolsañ, jetersıñ mūratqa, jamanmen joldas bolsañ, qalarsyñ ūiatqa.



© Татьяна Валяева,  2007–2024
 <<  Семья, Дети Вернуться к началу Труд, Дело  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Изучаем казахский...»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга