Цитаты, афоризмы, пословицы, общеизвестные фразы и прочее
Сборник 04
Автор: Рауль Керимбаев
Ц04-01
|
Жаным барда, үмітімді үзбеймін. | Пока дышу, надеюсь. *Dum spiro spero | |
Шаруаларым бар. | У меня есть дела. | |
Сен өзі кімсің? | Кто ты такой? | |
Міндет емес, достық ретінде өтінем. | Не в службу, а в дружбу. | |
Ел құлағы елу. | Земля слухами полнится. | |
Тосын сый! | Сюрприз! | |
Біреуге түрме, біреуге туған үй. | Кому тюрьма, а кому дом родной. | |
Сізді азаматша Никанорова күтеді ... | Вас ожидает гражданка Никанорова... | |
Біз болмасақ, кім!? | Кто, если не мы!? | |
Тек қана алға! | Только вперёд!
|
Ц04-02
|
Аузынан түсіп қалғандай. | Как две капли воды (фразеологизм, очень сильно похож на кого-либо). | |
Өмір жолында қиындық көп көрсең - дұрыс жолымен барасың. | Если в жизни было много трудностей, будешь поступать правильно. | |
Сен - маған, мен - саған. | Ты - мне, я - тебе. | |
Жақсылық пен жамандық | Добро и зло. | |
Қуаныш пен қайғы қатар жүреді. | Радость и горе ходят рядом. | |
Соғыс және бейбітшілік | Война и мир. | |
Қыс арбаңды сайла. Жаз шанаңды сайла. | Готовь сани летом, а телегу зимой. | |
Ақпан кетті араз боп науырызбен. | Февраль ушел, обидевшись на март. | |
Азамат бастық. | Гражданин начальник. | |
Кімді айтсаң сол келеді. | Легок на помине. *досл. О ком говоришь, тот и приходит.
|
Ц04-03
|
Сөз жетпес сұлу. | Немыслимая красавица. | |
Естеріңізде болсын: "Әйел заты құлағымен сүйеді", -психологтар дейді. | Психологи говорят: "Запомните, женщины любят ушами". | |
Бір танымал әннің сөздері. "Шықпасаң шықпа алдымнан. Мен саған өкпелемеймін". | Слова одной известной песни. "Если не хочешь выходить мне навстречу, не выходи. Я на тебя не обижусь". | |
Үнсіздік - келіскеннің белгісі. | Молчание - знак согласия. | |
Әлди-әлди, әй бөпем! | Баю-баюшки, баю! | |
Құлағым сізде. | Я Вас слушаю. Буквально: Мое ухо у Вас, я весь обратился в слух. | |
Қайталау - оқу анасы. | Повторение - мать учения. | |
Ине шаншар орын жоқ. | Яблоку негде упасть. | |
Кадрлар барлығын шешеді. | Кадры решают всё. | |
Маман кадрлары бар мәселені шешеді. | Кадры решают всё.
|
Ц04-04
|
Ол, әрине, иттің баласы, бірақ біздің иттің баласы, сондықтан біз оны қорғаймыз.) | Он, конечно, сукин сын, но он наш сукин сын, поэтому мы будем его защищать.) | |
Ұйықтап жатқан итті оятпаңдар. | Не будите спящую собаку. | |
Сөз қадірін білмеген өз қадірін білмейді. | Кто слово не ценит, тот и себя не ценит. | |
Тату тәтті өмір сүрейік! | Давайте жить дружно! | |
Оқытып жүріп оқимыз. | Обучая, мы учимся сами. *Docendo discimus | |
Темекі тарту - сенің денсаулығыңа зиян! | Курение вредно для твоего здоровья! | |
Айран ішкен құтылып, шелек жалаған тұтылды. | Зачинщик спасся, а зевака попался. | |
Құдай атымен! (Бисмилля!) | С Богом! | |
Қарға баласын аппағым дер, кірпі баласын жұмсағым дер. | Ворона говорит о своём дитяти мой беленький, ежиха говорит о своем дитяти мой мягонький. | |
Талғам туралы айтысуға болмайды. | О вкусах не спорят. * Талғам туралы айтыспас болар. (лит.вариант)
|
Ц04-05
|
Шыдам - тамыры кермек, жемісі тәтті ағаш. | Терпение - это дерево с горькими корнями, но сладкими плодами. | |
Мен тек ештеңе білмейтінімді білемін. Сократ. | Я знаю, что ничего не знаю. Сократ | |
Не? Қайда? Қашан? | Что? Где? Когда? | |
Ешқашан да, ешкімді жамандама. Ең жаман деген адамның да жақсылығы болады | Никогда никого не считай плохим. Даже у самого плохого человека всегда есть что-то хорошее. | |
Диқан жерін мақтайды, балықшы көлін мақтайды. | Всяк кулик своё болото хвалит. * досл. Крестьянин землю хвалит, а рыбак - озеро. | |
Шымшық сойса да, қасапшы сойсын. | Даже если нужно резать маленькую птичку, пусть её режет мясник. | |
Тас дәуірі тас біткеннен соң аяқталған жоқ. | Каменный век закончился не потому, что кончились камни. | |
Егер сенің басында мәселе болатын болса және оны шешілетін болса, сен оны уайымдама. Ол бәрі бір шешіледі. Ал егер сенің басында мәселе болатын болса, ол шешілмейтін болса, оны уайымдап не керек? Ол бәрі бір шешілмейді ғой. | Если у тебя есть проблема и ее можно решить, то не стоит о ней беспокоиться, если её решить нельзя, то беспокоиться о ней бесполезно. | |
Бәріміз бір елдің халқымыз. | Все мы народ одной страны. | |
Сәуір болмай, тәуір болмас | Пока не наступит апрель, не будет тепла.
|
Ц04-06
|
Сараң екі рет төлейді. | Скупой платит дважды. | |
Салпаң құлақ. | Шпион. 2. Лопух. | |
Екі езуі екі құлағында. | Рот до ушей. Буквально: Уголки рта доходят до ушей. То есть радостный, довольный. | |
Әй дейтін әже, қой дейтін қожа жоқ. | Некому призвать к порядку. (букв. нет бабушки, которая сказала бы: "Эй", нет хозяина, которой бы сказал: "Перестань". | |
Бір танымал әннің сөздері. Көзімді жұмсам да көрем сені. | Слова одной известной песни. Даже если закрываю глаза, я вижу тебя. | |
Үміт ең соңында өледі. | Надежда умирает последней. | |
Үмітсіз шайтан | Только чёрт не питает надежд. | |
Шыдам - ол Құдайдың сыйы, ал асығыстық - шайтанның тіміскі әрекеті. | Терпение — это дар Божий, а торопливость — происки дьявола. | |
Наурыз - көктемнің алғашқы айы. Парсыша «Жаңа күн» мағынасын береді. | Наурыз - первый месяц весны. В переводе с персидского означает "Новый день". | |
Білім алуға салынған ақша - сақталған ақша. | Деньги, инвестированные в получение образования - сохраненные деньги.
|
Ц04-07
|
Отсыз түтін жоқ. | Нет дыма без огня. | |
Әркімнің өз шындығы бар. | У каждого своя правда. | |
Бір жылы сөз бір күнге азық. | Одно теплое слово является пищей (для души) на целый день. | |
Пайғамбар Иса (салаллаху алейхи ва саллам) айтқан: Жақсы адамға өкпелемеймін - ол жақсы адам ғой, жаман адамға да өкпелемеймін - одаң қандай жақсылық күтуге болады? | Иисусу Христос говорил: На хорошего не обижаюсь - он ведь хороший, и на плохого не обижаюсь - что хорошего можно ожидать от плохого? | |
Бөрі бөріні таламайды. | Волк не кусает волка. | |
Уақыт озады, оқалы шапан тозады. | Время проходит, расшитый шапан изнашивается. | |
Өзбек байыса там салады, қазақ байыса қатын алады. | Узбек, если разбогатеет, строит дом, а если казах разбогатеет - женится. | |
Жымиыңыз, сізді жасырын камера түсіріп жатыр! | Улыбнитесь, Вас снимает скрытая камера! | |
Балды бармақ. | Мастер, золотые руки. | |
Әркімнің қолы өз аузына жуық. | Своя рубашка ближе к телу. Букв.: у каждого своя рука ближе к своему рту.
|
Ц04-08
|
Тау тауға қосылмас, адам адамға қосылады. | Гора с горой не сойдутся, а человек с человеком сходится. | |
Көрешегіңді көрмей, көрге кірмейсің. | Прежде смерти не помрешь. * Буквально: Пока не увидишь то, что суждено испытать в будущем, в могилу не войдёшь. *Көрешек - то, что суждено испытать в будущем. | |
Ердің аты — ер. | Мужчина есть мужчина. | |
Көрпеңе қарап көсіл. | По одежке протягивай ножки. * буквально: Протягивай ноги в зависимости от размера одеяла, которое имеешь. | |
Екі сиыр сауған үйдің айраны көп, екі қатын алған үйдің ойраны көп. | В доме, где 2 коровы, много айрана, а в доме, где 2 жены много неразберихи. | |
Үшіншісі артық. | Третий лишний. | |
Әйел іздеңіз. | Ищите женщину. * Cherchez la femme. Шерше ля фам. (фр.) | |
Жер домалақ, көрісеміз əлі. | Земля круглая, мы еще встретимся. | |
Олар бір біріне сай. | Они два сапога пара. | |
Байлық қолдың кірі. Бүгін бар, ертең жоқ. | Богатство - это, как грязь рук: сегодня есть, завтра нет.
|
Ц04-09
|
Қалқан мен семсер. | Щит и меч. | |
Шықпа! Өлтіреді! | Не влезай! Убьет! | |
Балалар ұйықтайтын уақыт болыпты. | Детское время кончилось. | |
Бүгін бітер істі ертеңге қалдырма. | Не откладывай на завтра то, что можно сделать сегодня. | |
Қолмен ұстауға болмайды. | Руками не трогать. | |
Әскерлік формуласы. Қолыңнан келмесе - үйретеміз, жұмыс істегің келмесе, мәжбүрлейміз. | Армейская формула. Не можешь – научим, не хочешь – заставим. | |
Еуропаны бір елес кезіп жүр, ол — коммунизм елесі. К.Маркс | Призрак бродит по Европе — призрак коммунизма. К.Маркс | |
Ауылда сөз жатпайды. | В селе ничего не утаишь. | |
Өмір сондай, досым. | Такова жизнь, мой друг. | |
Ұрысқа тек қарттар түседі. | В бой идут одни старики.
|
Ц04-10
|
Тілде тиек жоқ. | Язык без костей. | |
Қойшы көп болса, қой арам өледі. | У семи нянек дитя без глазу. | |
Салығыңды төле де, тыныш ұйықта. | Заплати налоги и спи спокойно. | |
Бәріне жағу қиын. | Всем не угодишь. | |
Ленин айтқандай: Барлық өнердің ішіндегі біз үшін ең маңыздысы – кино! | Как говорил Ленин: Из всех искусств для нас важнейшим является кино! | |
Ұрының арты қуыс. | На воре шапка горит. Буквально: За вором погоня. | |
Бақытты байлап ұстай алмайсың. | Счастье не батрак: за вихор не притянешь. * Буквально: Счастье не поймаешь и не привяжешь. | |
Кірерге жер таппау. | Острое желание спрятаться куда-либо от стыда. * букв.: не найти места, чтобы спрятаться. | |
Кірерге жер таппадым. | Я готов был сквозь землю провалиться. | |
Алғашқы махаббат ешқашан ұмытылмайды. | Первая любовь никогда не забывается.
|
Ц04-11
|
Ерулігін жесең, қонақасысын берерсің. | Если ты был приглашен в гости, как новый сосед, то должен ответить взаимностью. * Т..е. пригласить в гости к себе. | |
Дәстүр. Ерулік беру. | Традиция. Приглашать нового соседа в гости. * Угощать прикочевавших позже соседей. | |
Бетің қисық болса, айнаға өкпелеме. | Нечего на зеркало пенять, коли рожа крива. | |
Бейбітшілікті қаласаң соғысқа дайын бол. | Хочешь мира - готовься к войне. | |
Тілімнің ұшында тұр. | Вертится на языке. * букв.: У меня на кончике языка вертится. О тщетном усилии вспомнить что-либо, хорошо известное, но забытое в данный момент. | |
Оқығым келмейді, үйленгім келеді. | Не хочу учиться, хочу жениться. | |
Сен болмасаң, не етер ем? | Что я бы делал, если бы не было тебя? | |
Мен періште емеспін. | Я не ангел. | |
Шынықсаң - шымыр боласың. | Будешь закаляться - будешь крепким. | |
Сол үшін алып қояйық! | Давайте за это выпьем!
|
Ц04-12
|
Есеппен дос болу ұзаққа бармайды. | Дружба по расчету долгой не бывает. | |
Бірақ есеппен неке қию ұзақ бола береді | Но брак по расчету бывает долгим. | |
Ешкім мәңгі жасамайды. | Никто не вечен. | |
Мен Қазақстан Республикасының азаматымын. | Я гражданин Республики Казахстан. | |
Тамылжып тұр таң мұнда… | А зори здесь тихие… | |
Ханның қызы да жаңылыс басады. | Оступается даже ханская дочь. | |
Бөтен ыңғайсыздықтардан өмірде басқа да қуаныштар бар. | Кроме чужих неприятностей в жизни есть и другие радости.) | |
Қап түбінде біз жатпас. | Шила в мешке не утаишь. | |
Жеңіске бірге жетеміз. | Мы вместе придем к победе. | |
Әрбір бойжеткен ана болуды армандайды. Бұл табиғаттың заңы. | Каждая девушка мечтает стать матерью. Это закон природы.
|
Ц04-13
|
Біз бейбітшілік жолымен бара жатырмыз! | Мы идем дорогой мира! | |
Өз адамдарымызды қиындықта қалдырмаймыз. | Своих не бросаем. | |
Өмірде бәрі мүмкін. | В жизни всё возможно. | |
Құдай бәрін көріп тұр. | Бог видит все. | |
Соғыстың аты соғыс. | На войне как на войне. | |
Екі қолға бір күрек табылар. | Работа всегда найдется. | |
Шаяндардың қай жерде қыстайтынын сендерге әлі көрсетемін. | Я вам ещё покажу, где раки зимуют. | |
Мен саған алып кел, шауып кел бала емеспін. | Я тебе не мальчик на побегушках. | |
Құдай осындай бассыздықтан сақтасын! | Боже, спаси от такого безобразия! | |
Отқа май құйма. | Не подливай масла в огонь.
|
Ц04-14
|
Қашан адам боласың? | Когда человеком станешь? | |
Көктемнің он жеті сәті. | 17 мгновений весны. | |
Адам боласың ба, жоқ па? | Ты будешь человеком или нет? | |
Сақ болыңыздар! Есіктер жабылады! Келесі бекет «Байқоңыр»! | Будьте осторожны! Двери закрываются! Следующая станция «Байконур»! | |
Өмір өз заңдылығымен жылжиды. | Жизнь движется по своим законам. | |
Футбол - бұл өмір. | Футбол - это жизнь. | |
Сен бағалайтын адамдарды ғана бағала. | Цени только тех людей, которые ценят тебя. | |
Бал тамған тілден у да тамар. | Уста, что сладко говорят, способны выплеснуть и яд. | |
Иттің иесі болса, бөрінің Тәңірі бар. | Если у собаки есть хозяин, у волка есть Бог. | |
Али-баба мен қырық қарақшы. | Али-баба и сорок разбойников.
|
Ц04-15
|
Шаңырағың биік болсын. Босағасы берік болсын. Керегесі кең болсын. Терезесі тең болсын. | Пусть потолок будет высоким. Пусть порог будет крепким. Пусть стены будут широкими. Пусть окна будут равными. | |
Бесік табы белінен кетпеді. | Молоко на губах не обсохло. | |
Бәрін қайта бастауға қашан да болсын кеш емес. | Никогда не поздно начать сначала. | |
Кез келген уақытта кез келген жерде! | В любое время, в любом месте! | |
Жер жүзін айналып шығу саяхаты. | Путешествие вокруг света. | |
Қазір доллар бағамы қандай? | Какой сейчас курс доллара? | |
Жер жұмыр, әлі талай жолығамыз. | Земля круглая, мы еще встретимся. | |
Әкелер мен балалар. | Отцы и дети. | |
Қысқа да нұсқа. | Коротко и поучительно. | |
Ақырын жүріп, анық бас. Абай | Идя медленно, ступай уверенно. Абай
|
Ц04-16
|
Ешкімді ұстамаймын, ешкімге мұқтаж емеспін. | Никого не держу, ни в ком не нуждаюсь. | |
Біз біргеміз! | Мы вместе! | |
Бақыт кілті еңбекте. | Ключи счастья в труде. | |
Ең ұзақ жол да бірінші қадамнан басталады. | Даже самая длинная дорога начинается с первого шага. | |
Тағы басқа, тағы сондайлар. | И так далее, и тому подобное. | |
Екі баланың ортасындағы шал бала болады, екі шалдың ортасындағы бала дана болады. | С кем поведешься, от того и наберешься. | |
Сенімді болмасаң, басып озба. | Не уверен - не обгоняй. | |
Жүрек жұтқан. | Бесстрашный, храбрый, смелый. | |
Өзіңіз жүрек жұтқан екенсіз. | А Вы, оказывается, смелая. | |
Айтылды-орындалды. | Сказано-сделано.
|
Ц04-17
|
Құмарту - ғашықтық емес. | Страсть - это не любовь. | |
Қазіргі кезде жұмысқа телефонсыз бару, соғысқа қарусыз барумен тең. | В настоящее время пойти на работу без телефона, все равно, что пойти на войну без оружия. | |
Үнемділік - табысқа апаратын жол. | Экономия - это путь к успеху. | |
Іздемесек та неше түрлі жағдайлар бізбен бола береді: жаман да жақсы да. | Сколько плохого и хорошего случается с нами, хотя мы этого и не ищем. | |
Ақшаға денсаулықты, бақытты және достарды сатып ала алмайсың. | Здоровье, счастье и друзей за деньги не купишь. | |
Гауһар қол. | Бриллиантовая рука. | |
Сен оның тырнағына да татымайсың. | Ты и ногтя его не стоишь. | |
Адам барлық жағынан да: түрі де, киімі де, жаны да сұлу болу керек... А. Чехов | В человеке всё должно быть прекрасно и лицо, и одежда, и душа ... А. Чехов | |
Ең жақсы үйрететін ұстаз – уақыт. | Самый лучший учитель – время. | |
Бір көрген біліс, екі көрген таныс, үш көрген – туыс. | После первой встречи люди узнают друг друга, после второй — становятся знакомыми, а после третьей – родственниками.
|
Ц04-18
|
Өз тағдырың - өз қолыңда! | Твоя судьба - в твоих руках! | |
Жанды жер. | Больное место. | |
Тәуекелге бармайтын онша батыл емес адам өмірде ештеңе жасай алмайды. | Человек недостаточно отважный, чтобы рисковать, ничего не совершит в жизни. | |
Отан неден басталады? | С чего начинается Родина? | |
Өмір бір жерде тұрып қалмайды. | Жизнь не стоит на месте. | |
Әйелдер барлық нәрседе ер адамдарды кінәлағанды жақсы көреді. | Женщины любят во всем обвинять мужчин. | |
Жүрегім сізге аманат. | Моё сердце - в Ваших руках. Букв. Доверяю Вам своё сердце. | |
Үмітімізді үзбейік. | Не будем терять надежды. | |
Тәуекелге бармайтын адам шампан ішпейді. | Кто не рискует, тот не пьет шампанское. | |
Мейлінше маңызды істер ешқашан маңызы төмен істерге бағынбауға тиіс. Гёте. | Наиболее важные дела никогда не должны подчиняться наименее важным. Гёте
|
Ц04-19
|
Еңбек еткеннің қарны тоқ. | Кто трудится, тот и сыт. | |
Еңкілдеп жылау. | Плакать навзрыд. | |
Таяқ жеу. | Быть побитым. Букв. : отведать палки. | |
Шешімі жоқ мәселе болмайды! | Не разрешаемых проблем не бывает! | |
Таудай талап бергенше, бармақтай бақ бер. | Букв. Лучше, Всевышний, дай мне счастья хотя бы с палец, чем наделять меня высокими, как гора, стремлениями. | |
Ер бесіктен танылады. | Добрый молодец виден смолоду. Букв.: настоящий мужчина виден с колыбели. | |
Не істеймін, қайда барамын? | Что мне делать, куда идти? | |
Ол ақымақ емес қой. | Он же не дурак. | |
Әрі қысқа, әрі түсінікті. | И коротко, и ясно. | |
Әңгіме жол қысқартады. | Беседа сокращает дорогу.
|
Ц04-20
|
Көне қытай даналық былай делінеді: «Өтпелі кезеңде өмір сүруді Құдай басқа бермесін!» | «Не дай вам Бог жить во время перемен!» - гласит древнекитайская мудрость. | |
Біреудің өмірінің төңірегінде емес, өз өміріңнің қайнаған ортасында бол. | Живи в центре своей жизни, а не на обочине чужой. | |
Бүгінгі күн - ертеңгі тарих. | Сегодняшний день завтра будет уже историей. | |
Бақытты балалык шақ. | Счастливое детство. | |
Азға қанағат, барға - тәуба, жоққа - сабыр. | Малому - довольство, всему тому, что есть - удовлетворение, отсутствию - терпение. | |
Бір қарлығаш көктем жасай алмайды. | Одна ласточка весны не делает. | |
Өркенің өссің! | Доброжелание. Букв. : Пусть у тебя будет много детей и долгая жизнь! | |
Өмірдің жеті кереметі: көру, есту, сезу, сөйлесу, ойлау, қуану және сүю! | Семь прекрасных вещей жизни: видеть, слышать, чувствовать, говорить, думать, радоваться и любить! | |
Әділдік қашанда жеңеді! | Справедливость всегда победит! | |
Осы өмірде адамның басына не келіп не өтпейді?! | В этой жизни что только не сваливается на голову человека?!
|
© Татьяна Валяева, 2007–2024
|
