Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Занимательное чтение

Том 3, страница 1
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      1. Клэр кітап оқиды
      Клэр 5 жаста. Ол теледидарды ұзақ уақыт көреді. Ата-анасы оның кітапты көбірек оқығанын қалайды. Ол теледидарды қатты жақсы көреді. Оның анасы кітап оқуын сұрайды. Ол жоқ деп жауап береді. Анасы суреттері бар кітапшаны оқуын сұрайды. Ол жоқ деп жауап береді. Клэрдің әкесі оның кітап оқуын сұрайды. Ол жоқ деп жауап береді. Әкесі Барби туралы кітап оқуын сұрайды. Ол жоқ деп жауап береді. Ата-анасы оны кітап оқуға мәжбүрлейді. Клэр жылайды. Клэрдің мұғалімі кітап оқуын сұрайды. Ол жоқ деп жауап береді. Клэрдің апайына бір ой келеді. Ол Клэрге фильмге негізделген кітапты береді. Клэр оны оқиды.

      1. Kler kıtap oqidy
      Kler 5 jasta. Ol teledidardy ūzaq uaqyt köredı. Ata-anasy onyñ kıtapty köbırek oqyğanyn qalaidy. Ol teledidardy qatty jaqsy köredı. Onyñ anasy kıtap oquyn sūraidy. Ol joq dep jauap beredı. Anasy suretterı bar kıtapşany oquyn sūraidy. Ol joq dep jauap beredı. Klerdıñ äkesı onyñ kıtap oquyn sūraidy. Ol joq dep jauap beredı. Äkesı Barbi turaly kıtap oquyn sūraidy. Ol joq dep jauap beredı. Ata-anasy ony kıtap oquğa mäjbürleidı. Kler jylaidy. Klerdıñ mūğalımı kıtap oquyn sūraidy. Ol joq dep jauap beredı. Klerdıñ apaiyna bır oi keledı. Ol Klerge filmge negızdelgen kıtapty beredı. Kler ony oqidy.
Скрыть текст
      2. Сынған орындық
      Сэлли және оның анасы сатып алуға барды. Олар орындық іздеп жүр. Анасы әдемі қоңыр орындық көрді. Оның сапасы жақсы. Ол көпке жетеді. Алайда Сэлли оны ұсқынсыз деп санайды. Ол қызғылт пластик орындық көреді. Ол: "Мама! Ана орындықты алайықшы!" - дейді. Анасы жоқ дейді. Сэлли жылай бастайды. Ол өзіне керекті нәрсені жылаған кезде алатынын біледі. Ол қатты жылай бастайды. Сатып алушылар Сэллиге қарайды. Оның анасы ұялады. Ақыры қызғылт орындықты сатып алады. Үйде Сэлли оған отырды. Ол тез арада сынып қалды. Сэлли еденде отыр. Ол құлағаннан жылап отыр.

      2. Synğan oryndyq
      Selli jäne onyñ anasy satyp aluğa bardy. Olar oryndyq ızdep jür. Anasy ädemı qoñyr oryndyq kördı. Onyñ sapasy jaqsy. Ol köpke jetedı. Alaida Selli ony ūsqynsyz dep sanaidy. Ol qyzğylt plastik oryndyq köredı. Ol: "Mama! Ana oryndyqty alaiyqşy!" - deidı. Anasy joq deidı. Selli jylai bastaidy. Ol özıne kerektı närsenı jylağan kezde alatynyn bıledı. Ol qatty jylai bastaidy. Satyp aluşylar Sellige qaraidy. Onyñ anasy ūialady. Aqyry qyzğylt oryndyqty satyp alady. Üide Selli oğan otyrdy. Ol tez arada synyp qaldy. Selli edende otyr. Ol qūlağannan jylap otyr.
Скрыть текст
      3. Туған күн кешін тойлау
      Барб бүгін туған күнін тойлап жатыр. Ол жетіге толды. Барлық достары келу керек еді. Туысқандары да келуі керек. Ол барлық ағалары мен әпкелерін, бауырлары мен сіңлілерін көреді. Тіпті оның көршісі де келуі керек. Ата-анасы аттың суреті бар торт сатып алды. Ат - оның сүйікті жануары. Әкесі күні бойы үйді безендірді. Үйде шарлар, жалаушалар және түрлі сөздер жазылған тақташалар ілінді. Ол безендіру мен қонақтарды көргенде бақытты болды. Оның секірмелі ойыншығымен достары да ,өзі ойнады. Мереке кезінде оған түрлі сыйлықтар сыйлады. Барб көп сыйлықтар алды. Ол өзін құттықтауға келген қонақтарға алғыс айтты. Ол ата-анасын құшақтады.

      3. Tuğan kün keşın toilau
      Barb bügın tuğan künın toilap jatyr. Ol jetıge toldy. Barlyq dostary kelu kerek edı. Tuysqandary da keluı kerek. Ol barlyq ağalary men äpkelerın, bauyrlary men sıñlılerın köredı. Tıptı onyñ körşısı de keluı kerek. Ata-anasy attyñ suretı bar tort satyp aldy. At - onyñ süiıktı january. Äkesı künı boiy üidı bezendırdı. Üide şarlar, jalauşalar jäne türlı sözder jazylğan taqtaşalar ılındı. Ol bezendıru men qonaqtardy körgende baqytty boldy. Onyñ sekırmelı oiynşyğymen dostary da ,özı oinady. Mereke kezınde oğan türlı syilyqtar syilady. Barb köp syilyqtar aldy. Ol özın qūttyqtauğa kelgen qonaqtarğa alğys aitty. Ol ata-anasyn qūşaqtady.
Скрыть текст
      4. Екеуі де қызғылт таңдады
      Донна екі қызына су ішетін бөтелке сатып алмақшы болды. Жақында олар мектепке барады. Ол бір қызғылт, бір көгілдір бөтелке сатып алды. Ол көлігімен үйіне келді. "Қыздар! Менде сендерге бірнәрсе бар!" – деді анасы. "Ол не?" - деп сұрады Сара. Ол су құятын бөтелкені көрсетті. Олар екеуі де қызғылтына жармасты. Әркім өзіне қарай тарта бастады. "Мен оны бірінші ұстадым!" - деді Барбара. "Жоқ, мен!" - деп дауласты Сара. Анасы не істерін білмеді. Ол көгілдір бөтелке біреуіне ұнайды деп ойлады. Оған тек монета лақтыру қалды. Сонда да біреуі ашуланады. Донна бөтелкені ешкімге бермейтін болды.

      4. Ekeuı de qyzğylt tañdady
      Donna ekı qyzyna su ışetın bötelke satyp almaqşy boldy. Jaqynda olar mektepke barady. Ol bır qyzğylt, bır kögıldır bötelke satyp aldy. Ol kölıgımen üiıne keldı. "Qyzdar! Mende senderge bırnärse bar!" – dedı anasy. "Ol ne?" - dep sūrady Sara. Ol su qūiatyn bötelkenı körsettı. Olar ekeuı de qyzğyltyna jarmasty. Ärkım özıne qarai tarta bastady. "Men ony bırınşı ūstadym!" - dedı Barbara. "Joq, men!" - dep daulasty Sara. Anasy ne ısterın bılmedı. Ol kögıldır bötelke bıreuıne ūnaidy dep oilady. Oğan tek moneta laqtyru qaldy. Sonda da bıreuı aşulanady. Donna bötelkenı eşkımge bermeitın boldy.
Скрыть текст
      5. Түйісу зообағы
      Джой жануарлар бағына бара жатыр. Ол қуанышты, өйткені бірінші рет жануарларды жақыннан көреді. Әкесі көлігін тұраққа қойған кезде ол есікті ашты. «Джой, бізді күте тұр» - деді әкесі. Ата-анасы көліктен шыққан соң, Джой хайуанаттар бағына қарай бәрін жүгіртті. Орындарына да келіп жетті. Джой жануарларды көрген кезде, жүзіндегі күлкісі жоғалып кетті. Жануарлар қатты әсер қалдырмады. Тек қоян, ат және иттер болды. Олар балаға көңілсіз болып көрінді. Ол жабайы жануарларды көргісі келді. «Үйге қайтайықшы» - деді Джой. «Қайтпаймыз, ұзақ жол жүріп, жануарларды көру үшін келдік қой» - деді оның әкесі.

      5. Tüiısu zoobağy
      Djoi januarlar bağyna bara jatyr. Ol quanyşty, öitkenı bırınşı ret januarlardy jaqynnan köredı. Äkesı kölıgın tūraqqa qoiğan kezde ol esıktı aşty. «Djoi, bızdı küte tūr» - dedı äkesı. Ata-anasy kölıkten şyqqan soñ, Djoi haiuanattar bağyna qarai bärın jügırttı. Oryndaryna da kelıp jettı. Djoi januarlardy körgen kezde, jüzındegı külkısı joğalyp kettı. Januarlar qatty äser qaldyrmady. Tek qoian, at jäne itter boldy. Olar balağa köñılsız bolyp körındı. Ol jabaiy januarlardy körgısı keldı. «Üige qaitaiyqşy» - dedı Djoi. «Qaitpaimyz, ūzaq jol jürıp, januarlardy köru üşın keldık qoi» - dedı onyñ äkesı.
Скрыть текст
      6. Ата-ана жазасы
      Ата-аналардың балаларды жазалаудың әр түрлі тәсілдері бар. Кейбір ата-аналар балаларына шектеу қояды. Шектеу қою деген балаларға көңіл көтеруге рұқсат етілмейді. Бұның ішіне теледидар көру, достарымен қыдыру, видеоойындар кіреді. Кейбір ата-аналар балаларының іс-әрекеттеріне ұзақ ұрсады. Олар балаларына дұрыс жасамадың деп айқайлайды. Кейбір ата-аналар балаларынан теріс айналады, олармен сөйлеспейді. Кейбір ата-аналар балаларына үйде қосымша жұмыс істеткізеді. Кейбір ата-аналар балаларын мүлдем жазаламайды. Мұндай ата-аналар балаларына тым жұмсақтық көрсетеді.

      6. Ata-ana jazasy
      Ata-analardyñ balalardy jazalaudyñ är türlı täsılderı bar. Keibır ata-analar balalaryna şekteu qoiady. Şekteu qoiu degen balalarğa köñıl köteruge rūqsat etılmeidı. Būnyñ ışıne teledidar köru, dostarymen qydyru, videooiyndar kıredı. Keibır ata-analar balalarynyñ ıs-äreketterıne ūzaq ūrsady. Olar balalaryna dūrys jasamadyñ dep aiqailaidy. Keibır ata-analar balalarynan terıs ainalady, olarmen söilespeidı. Keibır ata-analar balalaryna üide qosymşa jūmys ıstetkızedı. Keibır ata-analar balalaryn müldem jazalamaidy. Mūndai ata-analar balalaryna tym jūmsaqtyq körsetedı.
Скрыть текст
      7. Көжек
      Пэт көжек тауып алды. Оны даладан тапты. Көжекте қанның іздері бар екен. Ол ауырсынып тұрғандай көрінді. Пэт оны қиындықта қалдырғысы келмеді. Оны үйге алып келді. Оны аяқ киім қорабына салып қойды. Ол анасынан көжекті өзіне қалдыруға бола ма деп сұрады. Анасы жоқ деді. Көжекте құтырыну болуы мүмкін. Пэт көжекті мал дәрігеріне апарды. Көжек көп өмір сүре алмайтын сияқты. Ол өте қатты жараланған. Пэт анасынан тағы қалдыруға бола ма деп сұрады. Ол көжектің бір аптадан кейін өлетінін айтты. Анасы жарайды деді. Пэт шынымен көжекке жақсы қарады.

      7. Köjek
      Pet köjek tauyp aldy. Ony daladan tapty. Köjekte qannyñ ızderı bar eken. Ol auyrsynyp tūrğandai körındı. Pet ony qiyndyqta qaldyrğysy kelmedı. Ony üige alyp keldı. Ony aiaq kiım qorabyna salyp qoidy. Ol anasynan köjektı özıne qaldyruğa bola ma dep sūrady. Anasy joq dedı. Köjekte qūtyrynu boluy mümkın. Pet köjektı mal därıgerıne apardy. Köjek köp ömır süre almaityn siaqty. Ol öte qatty jaralanğan. Pet anasynan tağy qaldyruğa bola ma dep sūrady. Ol köjektıñ bır aptadan keiın öletının aitty. Anasy jaraidy dedı. Pet şynymen köjekke jaqsy qarady.
Скрыть текст
      8. Ол жануарларды суретке салып үйренеді
      Ивонна сурет салғанды ұнатады. Ол сурет салып көп үйренді. Ол табиғатты қалай салуды біледі. Ол адамдарды сала алады. Ол жануарларды қалай салуды білмеді. Ол осыны үйрену керек деп шешті. Ол желіден кітапты тауып алды. Ол тағы кітапханадан кітаптар алды. Ол сурет салу техникасын оқыды. Ол көп кескіндемелерді қарады. Ол үйренетін болды. Ол қарапайым нәрседен бастағысы келді. Алдымен итті салуға тырысты. Біраз талпыныстан кейін ол қол жеткізді. Ол бірнеше пішін жасап, сосын оны бояды. Ол өзі үшін мақтанышты сезінді. Ол үзіліс жасамақшы болды. Ертең ол аюды қалай салуды үйренеді.

      8. Ol januarlardy suretke salyp üirenedı
      ivonna suret salğandy ūnatady. Ol suret salyp köp üirendı. Ol tabiğatty qalai saludy bıledı. Ol adamdardy sala alady. Ol januarlardy qalai saludy bılmedı. Ol osyny üirenu kerek dep şeştı. Ol jelıden kıtapty tauyp aldy. Ol tağy kıtaphanadan kıtaptar aldy. Ol suret salu tehnikasyn oqydy. Ol köp keskındemelerdı qarady. Ol üirenetın boldy. Ol qarapaiym närseden bastağysy keldı. Aldymen ittı saluğa tyrysty. Bıraz talpynystan keiın ol qol jetkızdı. Ol bırneşe pışın jasap, sosyn ony boiady. Ol özı üşın maqtanyşty sezındı. Ol üzılıs jasamaqşy boldy. Erteñ ol aiudy qalai saludy üirenedı.
Скрыть текст
      9. Ойын кезінде құлады
      Андреа достарымен қуыспақ ойнады. Қуыспақ- бастаушысы бар, басқа ойыншыларды қуатын ойын. Андреа - бастаушы. Ол басқа бес баламен ойнайды. Ол Джоуға қарай жүгірді. Джоу оның алдында жүгіріп келеді. Бірақ Джоу тез жүгіре алмайды. Андреа оның иығынан қағады. Джоу құлайды. Ол жылай бастады. Оған оқытушы жүгіріп келді. "Сен оны итердің бе, Андреа?" - деп сұрады оқытушы. "Жоқ! Ол шалынып кетті. Мен тек оның иығынан қақтым", - деді Андреа. Оқытушы оған сенбеді. Ол Джоудан итерді ме деп сұрады. Ол жоқ деді. Оқытушы Андреадан кешірім сұрады.

      9. Oiyn kezınde qūlady
      Andrea dostarymen quyspaq oinady. Quyspaq- bastauşysy bar, basqa oiynşylardy quatyn oiyn. Andrea - bastauşy. Ol basqa bes balamen oinaidy. Ol Djouğa qarai jügırdı. Djou onyñ aldynda jügırıp keledı. Bıraq Djou tez jügıre almaidy. Andrea onyñ iyğynan qağady. Djou qūlaidy. Ol jylai bastady. Oğan oqytuşy jügırıp keldı. "Sen ony iterdıñ be, Andrea?" - dep sūrady oqytuşy. "Joq! Ol şalynyp kettı. Men tek onyñ iyğynan qaqtym", - dedı Andrea. Oqytuşy oğan senbedı. Ol Djoudan iterdı me dep sūrady. Ol joq dedı. Oqytuşy Andreadan keşırım sūrady.
Скрыть текст
      10. Халық өнері
      Ю ханым мектепте жұмыс істеді. Ол балаларға халық өнерінен сабақ берді. Балалар өз қолдарынан бір нәрсе жасағысы келді. Олар қатты қуанды. Ю ханымда көп қағаз жəне басқа да құрал жабдықтар болды. Балалар өз қолдарынан не жасай алатындарын білгісі келді. Ю ханым жануарлардың маскасын жасайтындарын айтты. Ол балаларға қағаз таратты. Бәрі бояуға жəне қиюға кірісті. Қызық басталды. Біреулері қоянның маскасын жасады. Біреулері арыстанның маскасын жасады. Бәрі көңілді болды. Олар жасап болған соң ,өз маскаларын киді. Əбден ойнап болған соң сыныптың ішін реттеді. Бұл бәрі үшін өте көңілді күн болды.

      10. Halyq önerı
      iu hanym mektepte jūmys ıstedı. Ol balalarğa halyq önerınen sabaq berdı. Balalar öz qoldarynan bır närse jasağysy keldı. Olar qatty quandy. iu hanymda köp qağaz jäne basqa da qūral jabdyqtar boldy. Balalar öz qoldarynan ne jasai alatyndaryn bılgısı keldı. iu hanym januarlardyñ maskasyn jasaityndaryn aitty. Ol balalarğa qağaz taratty. Bärı boiauğa jäne qiuğa kırıstı. Qyzyq bastaldy. Bıreulerı qoiannyñ maskasyn jasady. Bıreulerı arystannyñ maskasyn jasady. Bärı köñıldı boldy. Olar jasap bolğan soñ ,öz maskalaryn kidı. Äbden oinap bolğan soñ synyptyñ ışın rettedı. Būl bärı üşın öte köñıldı kün boldy.
Скрыть текст
      11. Кондитер фабрикасына саяхат
      Чарли кондитер фабрикасына бармақшы болды. Ол жаққа ата-анасымен бармақшы. Осы кезде ол фабрикамен танысады. Саяхатта одан басқа балалар және олардың ата-аналары болады. Саяхат соңында өздері қалаған бір пакет тәттілерді алуға болады. Ол қатты толқыды. Ол басқа үш отбасымен бір топта болды. Олар фабрикамен танысты. Олар шоколад, кәмпиттер және басқа тәттілердің қалай жасалатынын көрді. Тәттілер ауыздарына түскенге дейін не болатынын көру өте қызықты болады. Саяхат соңында олар бір-бір пластик пакет алды. Чарли оны қышқыл тас кәмпиттерге, шоколад және мармелад кәмпиттерге толтырып алды. Ол қатты қуанды.

      11. Konditer fabrikasyna saiahat
      Şarli konditer fabrikasyna barmaqşy boldy. Ol jaqqa ata-anasymen barmaqşy. Osy kezde ol fabrikamen tanysady. Saiahatta odan basqa balalar jäne olardyñ ata-analary bolady. Saiahat soñynda özderı qalağan bır paket tättılerdı aluğa bolady. Ol qatty tolqydy. Ol basqa üş otbasymen bır topta boldy. Olar fabrikamen tanysty. Olar şokolad, kämpitter jäne basqa tättılerdıñ qalai jasalatynyn kördı. Tättıler auyzdaryna tüskenge deiın ne bolatynyn köru öte qyzyqty bolady. Saiahat soñynda olar bır-bır plastik paket aldy. Şarli ony qyşqyl tas kämpitterge, şokolad jäne marmelad kämpitterge toltyryp aldy. Ol qatty quandy.
Скрыть текст
      12. Су сырғанағы
      Балалар су саябағында топпен экскурсияда жүр. Су сырғанағын көретін уақыт келді. Гектор жоғарыға көтерілуге қорқады. Ол басын көтеріп, қандай биік екенін көреді. Биіктіктен қорқатын ол сырғанаққа шыққысы келмейді. Ол басқа балалардың сырғанақ тепкенде, көңілдері қалай көтерілетінін көреді. Гектор қатты толқыды. Оған мұғалімі сөйлесуге келеді. Мұғалім мұның қауіпсіз екенін және ештеңе де болмайтынын түсіндіреді. Гектор сырғанап көруге шешті. Ол сырғанаққа шығады. Ол төменге сырғанамастан бұрын, сәл тыныстап тұрып алады. Сырғанақтан төменге түскен кезде ол айқайлайды. Төменде мұның соншалықты жаман нәрсе емес екенін сезінеді. Ол қазір кезекке тұрып, тағы да сырғанап көруге дайын.

      12. Su syrğanağy
      Balalar su saiabağynda toppen ekskursiada jür. Su syrğanağyn köretın uaqyt keldı. Gektor joğaryğa köterıluge qorqady. Ol basyn köterıp, qandai biık ekenın köredı. Biıktıkten qorqatyn ol syrğanaqqa şyqqysy kelmeidı. Ol basqa balalardyñ syrğanaq tepkende, köñılderı qalai köterıletının köredı. Gektor qatty tolqydy. Oğan mūğalımı söilesuge keledı. Mūğalım mūnyñ qauıpsız ekenın jäne eşteñe de bolmaitynyn tüsındıredı. Gektor syrğanap köruge şeştı. Ol syrğanaqqa şyğady. Ol tömenge syrğanamastan būryn, säl tynystap tūryp alady. Syrğanaqtan tömenge tüsken kezde ol aiqailaidy. Tömende mūnyñ sonşalyqty jaman närse emes ekenın sezınedı. Ol qazır kezekke tūryp, tağy da syrğanap köruge daiyn.
Скрыть текст
      13. Люктің жаңа мектебі
      Люк жаңа мектепке ауысты. Әкесі жаңа жұмысқа ауысқан соң, көшуіне тура келді. Ол өзін көңілсіз сезінді. Ол достарын тастап кетуге мәжбүр. Ол жаңа дос табу үшін көптеген қиындықтар кездесетінін біледі. Тағы ол жаңа орынға, жаңа мектепке үйрене алмаймын ба деп қорықты. Ата-анасы оған бәрі жақсы болады деді. Осы жерге келгенде бәрі бір түрлі болып көрінді. Ол өзін жайсыз сезінді. Мына үйдің ескі үйден көп айырмашылығы бар еді. Келесі күні ол мектепке барды. Ол көп жаңа достар тапты. Оның жаңа мектепке көңілі толды.

      13. Lüktıñ jaña mektebı
      Lük jaña mektepke auysty. Äkesı jaña jūmysqa auysqan soñ, köşuıne tura keldı. Ol özın köñılsız sezındı. Ol dostaryn tastap ketuge mäjbür. Ol jaña dos tabu üşın köptegen qiyndyqtar kezdesetının bıledı. Tağy ol jaña orynğa, jaña mektepke üirene almaimyn ba dep qoryqty. Ata-anasy oğan bärı jaqsy bolady dedı. Osy jerge kelgende bärı bır türlı bolyp körındı. Ol özın jaisyz sezındı. Myna üidıñ eskı üiden köp aiyrmaşylyğy bar edı. Kelesı künı ol mektepke bardy. Ol köp jaña dostar tapty. Onyñ jaña mektepke köñılı toldy.
Скрыть текст
      14. Ағайындармен кездесу
      Қалаға Фрэнктің немере ағалары келді. Оны қуаныш сезімі биледі. Оларды алғаш рет көреді. Оның немере ағалары басқа елде тұрған еді. Оларды ешқашан көрген емес. Интернетте вебкамера арқылы сөйлескенде бір рет қана көрген. Олармен телефон арқылы де сөйлескен болатын. Фрэнк өзімен жасты ағасымен араласатынына қуанды. Фрэнк өзінің барлық бейнеойындарын дайындап қойды. Олармен қашан ойнаймын деп шыдамы таусылды. Оның немере ағалары келді. Олар құшақтасып, мәз болысты. Фрэнк оларға өз елі жайлы айтып берді. Олар да өз елі жайлы әңгімеледі. Олар ойын ойнады. Сосын кешкі астарын ішті. Кешкі астан кейін ойындарын жалғастырды.

      14. Ağaiyndarmen kezdesu
      Qalağa Frenktıñ nemere ağalary keldı. Ony quanyş sezımı biledı. Olardy alğaş ret köredı. Onyñ nemere ağalary basqa elde tūrğan edı. Olardy eşqaşan körgen emes. internette vebkamera arqyly söileskende bır ret qana körgen. Olarmen telefon arqyly de söilesken bolatyn. Frenk özımen jasty ağasymen aralasatynyna quandy. Frenk özınıñ barlyq beineoiyndaryn daiyndap qoidy. Olarmen qaşan oinaimyn dep şydamy tausyldy. Onyñ nemere ağalary keldı. Olar qūşaqtasyp, mäz bolysty. Frenk olarğa öz elı jaily aityp berdı. Olar da öz elı jaily äñgımeledı. Olar oiyn oinady. Sosyn keşkı astaryn ıştı. Keşkı astan keiın oiyndaryn jalğastyrdy.
Скрыть текст
      15. Жыртылған сөмке
      Трейсидің сөз білімі бойынша сынақ тапсыруы керек болды. Оған қалам қажет болды. Ол сөмкесін қарады, онда қалам жоқ екен. Ол үнемі сонда жүретін. Оны кеше қолданған еді. Осылай да болады деп шешті. Оған бір парақ қағаз да керек еді. Сөмкесінен қарады. Қағаз жоқ екен. Бәрін үйге тастап кеткені ме? Ол ұмытшақ болып бара ма? Мүмкін, заттарын біреу ұрлап жүрген шығар? Ол құрбысынан қарызға қағаз сұрап алды. Оған өшіргіш те қажет еді. Ол сөмкесінен қарады. Өшіргіш жоқ екен! Ол: "О, Құдайым!" - деп айқай салды. Сыныптастары бәрі қарап қалыпты. Ол кешірім сұрады. Сыныптасы сөмкесінің түбін көрсетті. Онда үлкен жыртық бар екен.

      15. Jyrtylğan sömke
      Treisidıñ söz bılımı boiynşa synaq tapsyruy kerek boldy. Oğan qalam qajet boldy. Ol sömkesın qarady, onda qalam joq eken. Ol ünemı sonda jüretın. Ony keşe qoldanğan edı. Osylai da bolady dep şeştı. Oğan bır paraq qağaz da kerek edı. Sömkesınen qarady. Qağaz joq eken. Bärın üige tastap ketkenı me? Ol ūmytşaq bolyp bara ma? Mümkın, zattaryn bıreu ūrlap jürgen şyğar? Ol qūrbysynan qaryzğa qağaz sūrap aldy. Oğan öşırgış te qajet edı. Ol sömkesınen qarady. Öşırgış joq eken! Ol: "O, Qūdaiym!" - dep aiqai saldy. Synyptastary bärı qarap qalypty. Ol keşırım sūrady. Synyptasy sömkesınıñ tübın körsettı. Onda ülken jyrtyq bar eken.
Скрыть текст
      16. Кір бәтеңке
      Жаңбыр жауып тұрған. Вильям шалшықта секіргенді ұнатады. Ол бес шалшықтан да секіріп шықты. Оның бүкіл жері су, кір болды. Анасы оған: «Киіміңді ауыстыр» - деді. Ол қызықты киімдер кешіне жиналып жатты. Ол үстіне әдемі жейде мен слакса (кең шалбар) киді. Вильям мен оның анасы кешке келді. Үй иесі есікті ашты. Олар үйге кірді. Үй иесі айғайлап жіберді. Вильям ұялып кетті. Үй иесі оның бәтеңкесін көрсетті. Ол аяқ киімін ауыстыруды ұмытып кетіпті. Еденде балшықтың іздері жатты. Ол кештен кетіп қалды. Ол бәтеңкесін ауыстырып келуге мәжбүр болды.

      16. Kır bäteñke
      Jañbyr jauyp tūrğan. Viläm şalşyqta sekırgendı ūnatady. Ol bes şalşyqtan da sekırıp şyqty. Onyñ bükıl jerı su, kır boldy. Anasy oğan: «Kiımıñdı auystyr» - dedı. Ol qyzyqty kiımder keşıne jinalyp jatty. Ol üstıne ädemı jeide men slaksa (keñ şalbar) kidı. Viläm men onyñ anasy keşke keldı. Üi iesı esıktı aşty. Olar üige kırdı. Üi iesı aiğailap jıberdı. Viläm ūialyp kettı. Üi iesı onyñ bäteñkesın körsettı. Ol aiaq kiımın auystyrudy ūmytyp ketıptı. Edende balşyqtyñ ızderı jatty. Ol keşten ketıp qaldy. Ol bäteñkesın auystyryp keluge mäjbür boldy.
Скрыть текст
      17. Тағамды бөлісе жеу керек
      Түстен кейінгі уақыт. Тедте бір пакет қытырлақ картоп бар. Ал Тодта алма болды. Джулияда мюсли батончигі бар. Ал Лоренде жүзім болды. Тодқа қолындағы асы ұнамады. Ол қытырлақ кортоп пен мюсли батончигін немесе жүзім жегенді жақсы көреді. Ол Тедтан, Джулиядан және Лореннен тағамын айырбастағылары келмей ме деп сұрады. Олар жоқ деді. Мұғалім бәрін естіп тұрды. Ол сұрағанның қолын қайтару дұрыс емес деді. Ол балаларға бөлісіп жеңдер деді. Тед бір уыс қытырлақ картоп берді. Джулия мюсли батончигінен бір кесек үзіп берді. Лоренц жүзімнің бір сабағын жұлып берді. Тодд тағамдарды алды. Ол достарына алғыс айтты.

      17. Tağamdy bölıse jeu kerek
      Tüsten keiıngı uaqyt. Tedte bır paket qytyrlaq kartop bar. Al Todta alma boldy. Djuliada müsli batonşigı bar. Al Lorende jüzım boldy. Todqa qolyndağy asy ūnamady. Ol qytyrlaq kortop pen müsli batonşigın nemese jüzım jegendı jaqsy köredı. Ol Tedtan, Djuliadan jäne Lorennen tağamyn aiyrbastağylary kelmei me dep sūrady. Olar joq dedı. Mūğalım bärın estıp tūrdy. Ol sūrağannyñ qolyn qaitaru dūrys emes dedı. Ol balalarğa bölısıp jeñder dedı. Ted bır uys qytyrlaq kartop berdı. Djulia müsli batonşigınen bır kesek üzıp berdı. Lorens jüzımnıñ bır sabağyn jūlyp berdı. Todd tağamdardy aldy. Ol dostaryna alğys aitty.
Скрыть текст
      18. Жалқау бала
      Мэнни жалқау бала. Ол тек видиоойындарды ойнағанды ғана қалайтын. Ол сыныптағы ең ақылды балаға ақша төлеп, үй жұмысын жасататын. Ол кішкентай қарындасын үйдің жұмысын жасауға көндірді. Ол әке- шешесін барлық киімдерін жуып қоюға көндірді. Мэннидің анасы оның осы жаман әдетінен шаршады. Ол баласының өзгергенін қалайды. Ол өз баласының қылығы жайлы мұғаліміне айтты. Мұғалімі ашуланды. Говард мырза сабақтан соң Мэнниді алып қалып үй жұмысын орындатты. Мэндидің анасы егер ағасының жұмысын жасайтын болса, қызын жазалайтынын айтты. Мэннидің әкесі мен шешесі оның киімдері жумайтын болды.

      18. Jalqau bala
      Menni jalqau bala. Ol tek vidiooiyndardy oinağandy ğana qalaityn. Ol synyptağy eñ aqyldy balağa aqşa tölep, üi jūmysyn jasatatyn. Ol kışkentai qaryndasyn üidıñ jūmysyn jasauğa köndırdı. Ol äke- şeşesın barlyq kiımderın juyp qoiuğa köndırdı. Mennidıñ anasy onyñ osy jaman ädetınen şarşady. Ol balasynyñ özgergenın qalaidy. Ol öz balasynyñ qylyğy jaily mūğalımıne aitty. Mūğalımı aşulandy. Govard myrza sabaqtan soñ Mennidı alyp qalyp üi jūmysyn oryndatty. Mendidıñ anasy eger ağasynyñ jūmysyn jasaityn bolsa, qyzyn jazalaitynyn aitty. Mennidıñ äkesı men şeşesı onyñ kiımderı jumaityn boldy.
Скрыть текст
      19. Сабақ оқуға арналған орын іздеу
      Лорен тест тапсырады. Оның көп дайындалуы керек. Ол өз бөлмесінде дайындалатын болды. Оның кішкентай інісі жылап қоймады. Оның дауысы қатты шықты. Оның ойы бөліне берді. Ол кафетерийге барды. Адамдар қатты сөйлесіп отыр. Блендер қатты шуылдап кетті. Оның ойы бөліне берді. Ол кітапханаға барды. Әдетте кітапхана тыныш болады. Бұл кітапхана тыныш емес екен. Балалар күле береді. Лорен оларға қатты сөйлегісі келмеді. Ол кітапханадан кетіп қалды. Ол саябаққа барды. Құстар оның киімін бүлдірді. Оның шашы былғанып қалды. Ол үйіне қайтты. Ол душқа түсті. Оған бір ой келді. Ол жуынатын бөлмеге оқулықтарын алып келді. Ол сол жерде дайындала бастады.

      19. Sabaq oquğa arnalğan oryn ızdeu
      Loren test tapsyrady. Onyñ köp daiyndaluy kerek. Ol öz bölmesınde daiyndalatyn boldy. Onyñ kışkentai ınısı jylap qoimady. Onyñ dauysy qatty şyqty. Onyñ oiy bölıne berdı. Ol kafeteriige bardy. Adamdar qatty söilesıp otyr. Blender qatty şuyldap kettı. Onyñ oiy bölıne berdı. Ol kıtaphanağa bardy. Ädette kıtaphana tynyş bolady. Būl kıtaphana tynyş emes eken. Balalar küle beredı. Loren olarğa qatty söilegısı kelmedı. Ol kıtaphanadan ketıp qaldy. Ol saiabaqqa bardy. Qūstar onyñ kiımın büldırdı. Onyñ şaşy bylğanyp qaldy. Ol üiıne qaitty. Ol duşqa tüstı. Oğan bır oi keldı. Ol juynatyn bölmege oqulyqtaryn alyp keldı. Ol sol jerde daiyndala bastady.
Скрыть текст
      20. Ол өз түскі тамағын өзімен бірге ала келеді
      Мектептің тамағы дәмді емес. Ол тамаққа ұқсамайды. Ол денсаулыққа пайдалы емес. Оның орнына Мелана тамақты үйден ала келеді. Ол үйінен әр-түрлі тамақ ала келеді. Кейде ол сэндвич жасайды. Сэндвичті жасау оңай. Сонымен қатар ол дәмді. Кейде анасы үйдің тамағын әзірлеп береді. Кейде ол таңертең ресторанға барады. Ол сол жерден өзімен бірге тамақ та алып кетеді. Мелонның достары оған қызғана қарайды. Ол тамақтанған кезінде оның тамағына барлығы қарайды. Оның тамағы адамның тәбетін ашатындай керемет иіс шығып тұрады. Мелони өзінің тамағынан ауыз тигізеді. Мелони оларға үйден тамақ әкелуді ұсынды. Олар жоқ деді. Мектептің тамағы олар үшін тегін.

      20. Ol öz tüskı tamağyn özımen bırge ala keledı
      Mekteptıñ tamağy dämdı emes. Ol tamaqqa ūqsamaidy. Ol densaulyqqa paidaly emes. Onyñ ornyna Melana tamaqty üiden ala keledı. Ol üiınen är-türlı tamaq ala keledı. Keide ol sendviş jasaidy. Sendviştı jasau oñai. Sonymen qatar ol dämdı. Keide anasy üidıñ tamağyn äzırlep beredı. Keide ol tañerteñ restoranğa barady. Ol sol jerden özımen bırge tamaq ta alyp ketedı. Melonnyñ dostary oğan qyzğana qaraidy. Ol tamaqtanğan kezınde onyñ tamağyna barlyğy qaraidy. Onyñ tamağy adamnyñ täbetın aşatyndai keremet iıs şyğyp tūrady. Meloni özınıñ tamağynan auyz tigızedı. Meloni olarğa üiden tamaq äkeludı ūsyndy. Olar joq dedı. Mekteptıñ tamağy olar üşın tegın.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Nurdaulet Aspenov, Еркежан Каймоллаева, Рахат Уйсымбаев, Aidana Bissekesh, Мира Сембайкызы, Аяулым Орынгали, Алтынгуль Кептербаева, Janerke Kurmanalinova, Майра Фазыл, Aigera Yerzhanova, Арайлым Тлеуова, Аслан Бисенов, Мади Толегенов, Акжайык Сабырбаева, Арай Сагымжанова, Арайлым Токтаубаева, Гульнар Абдраимова, Максат Маликов, Маргулан Канат, Олжас Токмагамбетов, Раушан Муталипова и другие.
Корректор текстов на казахском языке: Жанар Уалиева



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Занимательное чтение. Том 2, стр.5 Вернуться к началу Занимательное чтение. Том 3, стр.2  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга