Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Лёгкое чтение (Easy Reading)

Том 3, страница 3
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      41. Батыр кейіпкер кім?
      Әскерлер соғысқа аттанады. Олар жаумен шайқасады. Бұл олардың жұмысы. Өрт сөндірушілер өрт сөндіруге барады. Олар адамдарды жанып жатқан ғимараттардың ішінен құтқарады. Бұл олардың жұмысы. Полицейлер қауіпті қылмыскерлерді аңдып, оларды ұстайды. Бұл олардың жұмысы. Фил көлігімен үйіне қайтып келе жатты. Алдында келе жатқан көлік жолдан шығып кетті. Оның артында келе жатқан Фил тоқтады. Ол көлікке жүгіріп жете бергенде, бензиннің иісін сезді. Көліктің ішінен қарт әйелді көрді. Жүргізуші есігінің тұтқасын қатты - қатты жұлқылады. Ақыр аяғында есік ашылды. Көлік ішінен қарт әйелді суырып алды. Оны өз көлігіне апарып отырғызды. Сол мезетте әйелдің көлігі атылды. Әуеде металл сынықтары ұшып жатты. Металлдың бір сынығы Фильдің арқасына тиді. Фил жерге құлап түсті. Жедел жәрдем келіп, Фил мен қарт әйелді ауруханаға алып кетті. Дәрігерлер екеуіне де ота жасады. Олар аман қалды. «Мен батыр емеспін, менің орнымда кім болса да, осылай жасар еді», - деді Фил.

      41. Batyr keiıpker kım?
      Äskerler soğysqa attanady. Olar jaumen şaiqasady. Būl olardyñ jūmysy. Ört söndıruşıler ört söndıruge barady. Olar adamdardy janyp jatqan ğimarattardyñ ışınen qūtqarady. Būl olardyñ jūmysy. Poliseiler qauıptı qylmyskerlerdı añdyp, olardy ūstaidy. Būl olardyñ jūmysy. Fil kölıgımen üiıne qaityp kele jatty. Aldynda kele jatqan kölık joldan şyğyp kettı. Onyñ artynda kele jatqan Fil toqtady. Ol kölıkke jügırıp jete bergende, benzinnıñ iısın sezdı. Kölıktıñ ışınen qart äieldı kördı. Jürgızuşı esıgınıñ tūtqasyn qatty - qatty jūlqylady. Aqyr aiağynda esık aşyldy. Kölık ışınen qart äieldı suyryp aldy. Ony öz kölıgıne aparyp otyrğyzdy. Sol mezette äieldıñ kölıgı atyldy. Äuede metal synyqtary ūşyp jatty. Metaldyñ bır synyğy Fildıñ arqasyna tidı. Fil jerge qūlap tüstı. Jedel järdem kelıp, Fil men qart äieldı auruhanağa alyp kettı. Därıgerler ekeuıne de ota jasady. Olar aman qaldy. «Men batyr emespın, menıñ ornymda kım bolsa da, osylai jasar edı», - dedı Fil.
Скрыть текст
      42. Үлкен қаладағы науқас
      Ол 58 жаста болатын, жасап жүрген жұмысынан айырылып қалды. Жолдасы оған Маямиден жұмыс ұсынды. Ол Маямиден тамаша пәтер тауып алды. Оған жаңа жұмысы қатты ұнады. Маями оған ұнады. Бәрі жақсы болып келе жатты. Кенет досының компаниясы дағдарысқа ұшырады. Өмір ауырлап кетті. Ол қайтадан жұмыс іздеуге кірісті. Жұмысты жалғыз ол іздеп жүрген жоқ, барлық компанияның қызметкерлері жұмыс іздеуге шықты. Барлығына жұмыс табу оңай емес, өйткені жұмыссыздар өте көп. Ол тіпті жұтап қалды, жөтелгенде қан түсті. Тексерілу үшін емханаға барды. Дәрігер: «Сізде өкпе обыры, сізге емделу керек», - деді. Ол өзінің жұтап қалғанын айтты. Оның емделу түгілі не тамаққа, не пәтер ақысын төлейтін ақшасы жоғын айтты. Дәрігер ем ақысын үкімет төлейтінін ескертті. Үкімет оған тамақтану талоны мен пәтер тауып берді. Мен неге осынша өмір бойы табанды еңбек еттім деп, ол өз-өзіне сұрақ қойды. Бұдан 30 жыл бұрын жұтауым керек еді.

      42. Ülken qaladağy nauqas
      Ol 58 jasta bolatyn, jasap jürgen jūmysynan aiyrylyp qaldy. Joldasy oğan Maiamiden jūmys ūsyndy. Ol Maiamiden tamaşa päter tauyp aldy. Oğan jaña jūmysy qatty ūnady. Maiami oğan ūnady. Bärı jaqsy bolyp kele jatty. Kenet dosynyñ kompaniasy dağdarysqa ūşyrady. Ömır auyrlap kettı. Ol qaitadan jūmys ızdeuge kırıstı. Jūmysty jalğyz ol ızdep jürgen joq, barlyq kompanianyñ qyzmetkerlerı jūmys ızdeuge şyqty. Barlyğyna jūmys tabu oñai emes, öitkenı jūmyssyzdar öte köp. Ol tıptı jūtap qaldy, jötelgende qan tüstı. Tekserılu üşın emhanağa bardy. Därıger: «Sızde ökpe obyry, sızge emdelu kerek», - dedı. Ol özınıñ jūtap qalğanyn aitty. Onyñ emdelu tügılı ne tamaqqa, ne päter aqysyn töleitın aqşasy joğyn aitty. Därıger em aqysyn ükımet töleitının eskerttı. Ükımet oğan tamaqtanu talony men päter tauyp berdı. Men nege osynşa ömır boiy tabandy eñbek ettım dep, ol öz-özıne sūraq qoidy. Būdan 30 jyl būryn jūtauym kerek edı.
Скрыть текст
      43. Ғимарат әкімшілігінің тұрынтағындағы мәнер
      Бұл үлкен көп пәтерлі үй болатын. Үй үлкен қалада еді. Курьерлер сәлемдемелерді үй әкімшілігінің тұрағына қалдыратын. Администратор сәлемдемелерді арнайы жерге алып қоятын. Смит сәлемдемесін күтіп отырған. Ол администратордың отыратын жеріне барды. Оның сәлемдемесі келіп қойған ба еді? Нора айтты: «Иә, сэр». Бірақ сәлемдемелерді тек Саймон таратады. «Ал Саймон қайда?» - деп сұрады Смит. Саймон қазір үзілісте еді. «Ол 5 минуттан соң қайтып келеді», -деді Нора. Саймон жиырма минуттан соң қайтып келді. Смит Саймонға өзіне сәлемдеме жіберілгенін айтты. «Пәтер нөмірі?» - деп сұрады Саймон. «А», - деді Смит. Саймон сәлемдемелер бөлмесіне келді. Ол бес минуттан соң оралды. «Мына жерге қол қойыңыз», - деді ол. Смит «Қайда?» - деп сұрады. Саймон блокноттың бос орнына көрсетті. Смит бос орынға қолын қойып берді. Саймон оған сәлемдемесін тапсырды. Смит «Рахмет», - деді. Саймон ештеңе деп жауап қайырмады.

      43. Ğimarat äkımşılıgınıñ tūryntağyndağy mäner
      Būl ülken köp päterlı üi bolatyn. Üi ülken qalada edı. Kurerler sälemdemelerdı üi äkımşılıgınıñ tūrağyna qaldyratyn. Administrator sälemdemelerdı arnaiy jerge alyp qoiatyn. Smit sälemdemesın kütıp otyrğan. Ol administratordyñ otyratyn jerıne bardy. Onyñ sälemdemesı kelıp qoiğan ba edı? Nora aitty: «İä, ser». Bıraq sälemdemelerdı tek Saimon taratady. «Al Saimon qaida?» - dep sūrady Smit. Saimon qazır üzılıste edı. «Ol 5 minuttan soñ qaityp keledı», -dedı Nora. Saimon jiyrma minuttan soñ qaityp keldı. Smit Saimonğa özıne sälemdeme jıberılgenın aitty. «Päter nömırı?» - dep sūrady Saimon. «A», - dedı Smit. Saimon sälemdemeler bölmesıne keldı. Ol bes minuttan soñ oraldy. «Myna jerge qol qoiyñyz», - dedı ol. Smit «Qaida?» - dep sūrady. Saimon bloknottyñ bos ornyna körsettı. Smit bos orynğa qolyn qoiyp berdı. Saimon oğan sälemdemesın tapsyrdy. Smit «Rahmet», - dedı. Saimon eşteñe dep jauap qaiyrmady.
Скрыть текст
      44. Мәселе ресурстарды үнемдеуде емес
      Карл компанияда бір жыл жұмыс істеді. Кейін оны жұмыстан шығарды. «Біз сізді жұмыстан шығаруға мәжбүрміз, - деді оның бастығы. - Мәселе сізде емес. Мәселе ресурстарды үнемдеуде. Жағдай жақсарған соң, біз сізді қайта жұмысқа аламыз». Карлдың бойын ашу кернеді, себебі оның ойынша мәселенің ресурстарды үнемдеуге еш қатысы жоқ. Бұл оны кемсітушілік деп ойлады, себебі жұмыстан бір өзін шығарды. Ол басқа жұмыс іздеді, алайда таба алмады. Бір жыл өтсе де, ол әлі жұмыс таба алмады. Бұл менің кінәм емес, бұл компанияның кінәсі. Олар оны кемсітті. Карл пистолет сатып алып, компанияға келді. Ол өз бастығын атты. Полиция оны тұтқындады. Өлтіру туралы жаңалықтардан хабарлады. Телерепортер Карл жайлы айтты. Телерепортер оны аяды. Ол оның қалай қиналғаны жайлы әңгімеледі. Телерепортер оның өлтірілген бастығы туралы ештеңе айтпады.

      44. Mäsele resurstardy ünemdeude emes
      Karl kompaniada bır jyl jūmys ıstedı. Keiın ony jūmystan şyğardy. «Bız sızdı jūmystan şyğaruğa mäjbürmız, - dedı onyñ bastyğy. - Mäsele sızde emes. Mäsele resurstardy ünemdeude. Jağdai jaqsarğan soñ, bız sızdı qaita jūmysqa alamyz». Karldyñ boiyn aşu kernedı, sebebı onyñ oiynşa mäselenıñ resurstardy ünemdeuge eş qatysy joq. Būl ony kemsıtuşılık dep oilady, sebebı jūmystan bır özın şyğardy. Ol basqa jūmys ızdedı, alaida taba almady. Bır jyl ötse de, ol älı jūmys taba almady. Būl menıñ kınäm emes, būl kompanianyñ kınäsı. Olar ony kemsıttı. Karl pistolet satyp alyp, kompaniağa keldı. Ol öz bastyğyn atty. Polisia ony tūtqyndady. Öltıru turaly jañalyqtardan habarlady. Telereporter Karl jaily aitty. Telereporter ony aiady. Ol onyñ qalai qinalğany jaily äñgımeledı. Telereporter onyñ öltırılgen bastyğy turaly eşteñe aitpady.
Скрыть текст
      45. Әуежай Қауіпсіздігі (1)
      Әуежайдың күзетшісі ұзын бойлы ер адамды тоқтатты. Ол адам сақшылардың қасынан өтіп кетпек болды. Күзетші оған арнайы кіретін жермен өту керегін айтты. «Бұл жерден кіруге болмайды, - деді ол әлгі ер адамға. - Бұл жерден тек шығады». Ер адам басын изеді. Ер адам түсінді. Ол арқанды кедергінің сыртында тұрған. Ол күзетшіден бар болғаны бірнеше фут аралығында тұрды. Ол адамның құрбысы іссапарға кетіп бара жатқан. Құрбысы Техасқа ұшып бара жатты. Ер адам оны қоштасар алдында сүйіп қалғысы келді. Ол шыға берістің сыртында тұрған. Күзетші телефонмен сөйлесе бастады. Сосын күзетші телефонмен сөйлесуін үзбей орнынан тұрып, басқа жаққа кетіп қалды. Әлгі адам күзетшінің кетіп бара жатқанын көріп тұрды. Сосын ол еңкейіп арқанның астынан өтіп кетті. Ол күзетшінің отырған жерінің қасынан өтіп кете берді. Ол өзінің құрбысына барды. Құрбысы кезекте тұрған болатын. Ер адам оны құшақтады.

      45. Äuejai Qauıpsızdıgı (1)
      Äuejaidyñ küzetşısı ūzyn boily er adamdy toqtatty. Ol adam saqşylardyñ qasynan ötıp ketpek boldy. Küzetşı oğan arnaiy kıretın jermen ötu keregın aitty. «Būl jerden kıruge bolmaidy, - dedı ol älgı er adamğa. - Būl jerden tek şyğady». Er adam basyn izedı. Er adam tüsındı. Ol arqandy kedergınıñ syrtynda tūrğan. Ol küzetşıden bar bolğany bırneşe fut aralyğynda tūrdy. Ol adamnyñ qūrbysy ıssaparğa ketıp bara jatqan. Qūrbysy Tehasqa ūşyp bara jatty. Er adam ony qoştasar aldynda süiıp qalğysy keldı. Ol şyğa berıstıñ syrtynda tūrğan. Küzetşı telefonmen söilese bastady. Sosyn küzetşı telefonmen söilesuın üzbei ornynan tūryp, basqa jaqqa ketıp qaldy. Älgı adam küzetşınıñ ketıp bara jatqanyn körıp tūrdy. Sosyn ol eñkeiıp arqannyñ astynan ötıp kettı. Ol küzetşınıñ otyrğan jerınıñ qasynan ötıp kete berdı. Ol özınıñ qūrbysyna bardy. Qūrbysy kezekte tūrğan bolatyn. Er adam ony qūşaqtady.
Скрыть текст
      46. Әуежай Қауіпсіздігі (2)
      Олар бір-бірін тағы да сүйді. Сосын ер адам кетіп қалды. Әуежай күзетшісі әлі орнына қайтқан жоқ еді. Шығатын жер мүлдем қараусыз қалды. Әлдебір террорист әуежайға шығатын жер арқылы кіріп кетуі мүмкін еді. Бес минуттай уақыт өткен соң, күзетші ақыры орнына келді. Ол өзінің орындығына отырды. Ол есінеп жіберді. Бір әйел арқанның астынан ер адамның қалай өтіп кеткенін көріп қалған. «Мен бір еркек арқан астынан өтіп кеткенін көрдім», - деп айтып берді ол әуежайдың бір басшысына. Күзетші ер адамға іздеу салды. Бірақ ол адам әуежайдан шығып кеткен болатын. Басшы қауіпсіздік қызметіне бейнежазбаларды қарап шығуларын сұрады. Бірақ ешкім бейнежазғыш аппаратураны қоспаған болып шықты. Мыңдаған жолаушы тағы да қауіпсіздік тексеруінен өтуге мәжбүр болды. Олардың бәрі ашуланып кетті. Репортёрлар бәріне ұзын бойлы ер адамды кінәлады. Олар дәл сол еркек бәріне жауапты деді. Олар оны түрмеге жабу керек деп жатты. Репортерлар күзетшіге кінә тақпады.

      46. Äuejai Qauıpsızdıgı (2)
      Olar bır-bırın tağy da süidı. Sosyn er adam ketıp qaldy. Äuejai küzetşısı älı ornyna qaitqan joq edı. Şyğatyn jer müldem qarausyz qaldy. Äldebır teroris äuejaiğa şyğatyn jer arqyly kırıp ketuı mümkın edı. Bes minuttai uaqyt ötken soñ, küzetşı aqyry ornyna keldı. Ol özınıñ oryndyğyna otyrdy. Ol esınep jıberdı. Bır äiel arqannyñ astynan er adamnyñ qalai ötıp ketkenın körıp qalğan. «Men bır erkek arqan astynan ötıp ketkenın kördım», - dep aityp berdı ol äuejaidyñ bır basşysyna. Küzetşı er adamğa ızdeu saldy. Bıraq ol adam äuejaidan şyğyp ketken bolatyn. Basşy qauıpsızdık qyzmetıne beinejazbalardy qarap şyğularyn sūrady. Bıraq eşkım beinejazğyş aparaturany qospağan bolyp şyqty. Myñdağan jolauşy tağy da qauıpsızdık tekseruınen ötuge mäjbür boldy. Olardyñ bärı aşulanyp kettı. Reportörlar bärıne ūzyn boily er adamdy kınälady. Olar däl sol erkek bärıne jauapty dedı. Olar ony türmege jabu kerek dep jatty. Reporterlar küzetşıge kınä taqpady.
Скрыть текст
      47. Бірге тұру
      Ер адам келмей жатып кету туралы ойлай бастады. Ол қыздың қасына жақында ғана қоныстанған еді. Ол және оның құрбысы бірге тұрып жатқан еді. Олар алғашқы рет бірге тұрып жатқан. Бірақ бәрі ойдағыдай тыныш болмады. Олар көп айтысатын. Қыз оған ебедейсізсің дейтін. «Сен қолапайсызсың», - дейтін ол. Қыз оған еріншексің деген. «Сен жалқаусың», - дейтін ол. «Мен мұнда осы үшін көшіп келдім бе?» - деп ойланды ер адам. Ол оның құрбысын жақсы көретін. Бірақ ол ит емес қой. Қыз оған итке айқайлағандай ұрысып айқайлайтын. «Маған бүйтіп айқайлама, -деген ол. - Мен саған итпін бе, немене!?» Ер адам оны құшақтағысы келгенде, құрбысы оны өзінен итеріп тастайтын. «Бұндай жүріс кімге керек?» - деп өзінен сұрайтын ер адам. «Дұрысы, мен өзіммен-өзім-ақ болмаймын ба», - деп ойлады ол. Ол біраз уақыттай күте тұруды жөн көрді. Мүмкін, бәрі де өзгерер. Бірақ олай шықпаса, ол кететін болады. «Егер сен өзгермесең, мен сенен кетемін», - деді қыз оған. «Ха, - деп ойлап қалды ол, - көрерміз, кім кімнен бірінші кетерін».

      47. Bırge tūru
      Er adam kelmei jatyp ketu turaly oilai bastady. Ol qyzdyñ qasyna jaqynda ğana qonystanğan edı. Ol jäne onyñ qūrbysy bırge tūryp jatqan edı. Olar alğaşqy ret bırge tūryp jatqan. Bıraq bärı oidağydai tynyş bolmady. Olar köp aitysatyn. Qyz oğan ebedeisızsıñ deitın. «Sen qolapaisyzsyñ», - deitın ol. Qyz oğan erınşeksıñ degen. «Sen jalqausyñ», - deitın ol. «Men mūnda osy üşın köşıp keldım be?» - dep oilandy er adam. Ol onyñ qūrbysyn jaqsy köretın. Bıraq ol it emes qoi. Qyz oğan itke aiqailağandai ūrysyp aiqailaityn. «Mağan büitıp aiqailama, -degen ol. - Men sağan itpın be, nemene!?» Er adam ony qūşaqtağysy kelgende, qūrbysy ony özınen iterıp tastaityn. «Būndai jürıs kımge kerek?» - dep özınen sūraityn er adam. «Dūrysy, men özımmen-özım-aq bolmaimyn ba», - dep oilady ol. Ol bıraz uaqyttai küte tūrudy jön kördı. Mümkın, bärı de özgerer. Bıraq olai şyqpasa, ol ketetın bolady. «Eger sen özgermeseñ, men senen ketemın», - dedı qyz oğan. «Ha, - dep oilap qaldy ol, - körermız, kım kımnen bırınşı keterın».
Скрыть текст
      48. Сәлемдемені қайтадан жеткізу (1)
      Роб Техаста еді. Ол поштаға барды. Ол Джинге сәлемдеме жіберді. Роб сәлемдемені сақтандырды. Джин Нью-Йоркте тұратын. Ол көп пәтерлі үйде тұратын. Үй 20 қабатты еді. Онда ғимарат басшылығы бар. Олар бірінші қабатта орналасқан. Басшылықта қауіпсіздік қызметінің ұжымы жұмыс істейді.Бір аптадан соң Робтың сәлемдемесі Нью-йоркқа жетті. Пошташы оны ғимараттың басшылығына әкеліп тастады. «Бұл сәлемдеме 3А пәтеріне. Ол сақтандырылған. Әлдекім оның қабылданғанына қолын қоюы тиіс», - деді ол Викторға. Виктор айтты: «Мен үйде біреу бар ма екенін білу үшін ЗА пәтеріне қоңырау шалайын». Ол пәтерге қоңырау шалды. Ешкім жауап бермеді. «Үйде адам жоқ екен», - деді ол пошташыға. «Сіз тағы бір рет қоңырау шала аласыз ба? - деп өтінді пошташы. - Сәлемдемені қайта тасып келіп жүргенді ұнатпаймын». Виктор тағы да пәтерге қоңырау шалды. Ешкім жауап қатпады. Пошташы Джиннің пошта жәшігіне хабарлама қалдырды.

      48. Sälemdemenı qaitadan jetkızu (1)
      Rob Tehasta edı. Ol poştağa bardy. Ol Jinge sälemdeme jıberdı. Rob sälemdemenı saqtandyrdy. Jin Nü-İorkte tūratyn. Ol köp päterlı üide tūratyn. Üi 20 qabatty edı. Onda ğimarat basşylyğy bar. Olar bırınşı qabatta ornalasqan. Basşylyqta qauıpsızdık qyzmetınıñ ūjymy jūmys ısteidı.Bır aptadan soñ Robtyñ sälemdemesı Nü-iorkqa jettı. Poştaşy ony ğimarattyñ basşylyğyna äkelıp tastady. «Būl sälemdeme 3A päterıne. Ol saqtandyrylğan. Äldekım onyñ qabyldanğanyna qolyn qoiuy tiıs», - dedı ol Viktorğa. Viktor aitty: «Men üide bıreu bar ma ekenın bılu üşın ZA päterıne qoñyrau şalaiyn». Ol päterge qoñyrau şaldy. Eşkım jauap bermedı. «Üide adam joq eken», - dedı ol poştaşyğa. «Sız tağy bır ret qoñyrau şala alasyz ba? - dep ötındı poştaşy. - Sälemdemenı qaita tasyp kelıp jürgendı ūnatpaimyn». Viktor tağy da päterge qoñyrau şaldy. Eşkım jauap qatpady. Poştaşy Jinıñ poşta jäşıgıne habarlama qaldyrdy.
Скрыть текст
      49. Сәлемдемені қайтадан жеткізу (2)
      Джин өзінің пошта жәшігін ашты. Ол хабарламаны көрді. Онда былай айтылған: «Сақтандырылған сәлемдеме. Сізді кезіктіре алмағанымызға өкінеміз. Сәлемдеменің қайтадан жеткізілуі үшін: 1-800-275-8777 нөміріне қоңырау шалыңыз». Джин өз пәтеріне көтерілді. Ол 800 тегін нөміріне қоңырау шалды. Телефон мәзірінің дауысы айтты: «Пошта қызметіне хабарласқаныңыз үшін рахмет. Қане бастайық. Сіз: «Жеткізу қызметі» деп айта аласыз». Джин «жеткізу қызметі» деді. Дауыс: «Сіз «Қайта жеткізу» деп айта аласыз». Джин: «Қайта жеткізу» деді. Дауыс: «Сіз «Қайта жеткізу уақыты» деп айта аласыз». Джин «қайта жеткізу уақыты» деп айтты. Дауыс оның не таңдағанын түсінбеді. Джин: «Өкіл» деді. Пошта қызметінен өкіл әйел: «Сәлеметсіз бе, қандай көмек қажет?» Джин сәлемдемені келесі күні қайта жеткізуді өтінді. Өкіл әйел: «Айтсаңыз болды. Сіз сәлемдемені ертең ала алсыз. Міне, сіздің сәлемдемеңіздің нөмірі. Ұмытпаңыз, сіз әрқашан пошта қызметіне жүгіне аласыз». Ертеңіне пошташы келді де, кетіп қалды. Ол сәлемдемені қайтадан алып келген жоқ. Джин тағы да 800 тегін нөміріне қоңырау шалды.

      49. Sälemdemenı qaitadan jetkızu (2)
      Jin özınıñ poşta jäşıgın aşty. Ol habarlamany kördı. Onda bylai aitylğan: «Saqtandyrylğan sälemdeme. Sızdı kezıktıre almağanymyzğa ökınemız. Sälemdemenıñ qaitadan jetkızıluı üşın: 1-800-275-8777 nömırıne qoñyrau şalyñyz». Jin öz päterıne köterıldı. Ol 800 tegın nömırıne qoñyrau şaldy. Telefon mäzırınıñ dauysy aitty: «Poşta qyzmetıne habarlasqanyñyz üşın rahmet. Qane bastaiyq. Sız: «Jetkızu qyzmetı» dep aita alasyz». Jin «jetkızu qyzmetı» dedı. Dauys: «Sız «Qaita jetkızu» dep aita alasyz». Jin: «Qaita jetkızu» dedı. Dauys: «Sız «Qaita jetkızu uaqyty» dep aita alasyz». Jin «qaita jetkızu uaqyty» dep aitty. Dauys onyñ ne tañdağanyn tüsınbedı. Jin: «Ökıl» dedı. Poşta qyzmetınen ökıl äiel: «Sälemetsız be, qandai kömek qajet?» Jin sälemdemenı kelesı künı qaita jetkızudı ötındı. Ökıl äiel: «Aitsañyz boldy. Sız sälemdemenı erteñ ala alsyz. Mıne, sızdıñ sälemdemeñızdıñ nömırı. Ūmytpañyz, sız ärqaşan poşta qyzmetıne jügıne alasyz». Erteñıne poştaşy keldı de, ketıp qaldy. Ol sälemdemenı qaitadan alyp kelgen joq. Jin tağy da 800 tegın nömırıne qoñyrau şaldy.
Скрыть текст
      50. Сәлемдемені қайтадан жеткізу (3)
      Телефон мәзірінің дауысы жауап берді. Джин бірден «Өкіл» деп айтты. Өкіл ретінде ер адам «Сәлеметсіз бе!» - деді. «Пошташы бүгін менің сәлемдемемді алып келмеді», - деді Джин. «Сіздің сәлемдемеңіздің нөмірі қандай?» - деп сұрады ол. Джин оған нөмірді айтты. «Мен бұл нөмірді таба алмадым, - деді ол. - Бұл сол нөмір екеніне сенімдісіз бе?» «Иә, маған оны кеше пошта қызметі берген», - деді Джин. «Пошта қызметінің өкілі сізге растау нөмірін берді ме?» - деп сұрады ер адам. Джин «Жоқ» деді. «Сіз растау нөмірін алуыңыз керек, - деді ол. - Растау нөмірі болмаса, сәлемдемені қайтадан жеткізуге болмайды. Сіз сәлемдеме қашан жеткізілгенін қалайсыз?» Джин сәлемдемені сәрсенбі күні жеткізуді өтінді. «Жарайды, сіз сәлемдемеңізді ертең аласыз», - деді ол. - Міне, сіздің жаңа нөміріңіз және растауыңыз. Есіңізде болсын, сіз әрқашан пошта қызметінің көмегіне жүгіне аласыз». Джиннің иығынан зіл түскендей болды. Оның енді екі нөмірі бар еді. Келесі күні пошташы келіп, қайта кетіп қалды. Ол сәлемдемені тағы да алып келмеді. Джин 800 тегін нөміріне тағы да қоңырау шалды.

      50. Sälemdemenı qaitadan jetkızu (3)
      Telefon mäzırınıñ dauysy jauap berdı. Jin bırden «Ökıl» dep aitty. Ökıl retınde er adam «Sälemetsız be!» - dedı. «Poştaşy bügın menıñ sälemdememdı alyp kelmedı», - dedı Jin. «Sızdıñ sälemdemeñızdıñ nömırı qandai?» - dep sūrady ol. Jin oğan nömırdı aitty. «Men būl nömırdı taba almadym, - dedı ol. - Būl sol nömır ekenıne senımdısız be?» «İä, mağan ony keşe poşta qyzmetı bergen», - dedı Jin. «Poşta qyzmetınıñ ökılı sızge rastau nömırın berdı me?» - dep sūrady er adam. Jin «Joq» dedı. «Sız rastau nömırın aluyñyz kerek, - dedı ol. - Rastau nömırı bolmasa, sälemdemenı qaitadan jetkızuge bolmaidy. Sız sälemdeme qaşan jetkızılgenın qalaisyz?» Jin sälemdemenı särsenbı künı jetkızudı ötındı. «Jaraidy, sız sälemdemeñızdı erteñ alasyz», - dedı ol. - Mıne, sızdıñ jaña nömırıñız jäne rastauyñyz. Esıñızde bolsyn, sız ärqaşan poşta qyzmetınıñ kömegıne jügıne alasyz». Jinıñ iyğynan zıl tüskendei boldy. Onyñ endı ekı nömırı bar edı. Kelesı künı poştaşy kelıp, qaita ketıp qaldy. Ol sälemdemenı tağy da alyp kelmedı. Jin 800 tegın nömırıne tağy da qoñyrau şaldy.
Скрыть текст
      51. Сәлемдемені қайтадан жеткізу (4)
      Джин пошта қызметінің өкілімен сөйлесті. «Пошташы тағы да менің сәлемдемемді алып келмеді, -деді ол. - Бұл екі күн қатарынан осылай». Өкіл адам айтты: «Ол сіздің сәлемдемеңізді сейсенбіде де, сәрсенбіде де алып келмеді. Екі күн қатарынан болып тұр. Мен қатты өкінішімді білдіремін». Джин айтты: «Рахмет. Бірақ маған жай ғана өзімнің сәлемдемем керек. Мен сәлемдемені енді қашан алсам болады?» Пошта қызметінің өкілі айтты: «Мен ертеңге тағы да қайта жеткізілуді белгілеймін. Мен сізге сәлемдемеңіздің нөмірін және жаңа растау нөмірін беремін. Бұған қоса, мен сіздің жағдайыңызға байланысты іс қағаз ашамын. Мен сізге іс қағаз нөмірін беремін. Іс қағаз жұмыс нөмірін алу - маңызды шаруа. Іс қағаз нөмірі сіздің дегеніңізге жетуіңізге мүмкіндік береді». Келесі күні пошташы келді де, қайтып кетіп қалды. Ол Джинге сәлемдемесін тағы да алып келмеді. Джин бұған таңғалмады да. Ол телефон тұтқасын көтерді. Сосын қайта қоя салды. Бұның нендей көмегі болады деп ойлады ол. Ол тегін нөмірге қоңырау шалмай-ақ қояды. Оның сәлемдемесі бес күн өткен соң өзі-ақ келді.

      51. Sälemdemenı qaitadan jetkızu (4)
      Jin poşta qyzmetınıñ ökılımen söilestı. «Poştaşy tağy da menıñ sälemdememdı alyp kelmedı, -dedı ol. - Būl ekı kün qatarynan osylai». Ökıl adam aitty: «Ol sızdıñ sälemdemeñızdı seisenbıde de, särsenbıde de alyp kelmedı. Ekı kün qatarynan bolyp tūr. Men qatty ökınışımdı bıldıremın». Jin aitty: «Rahmet. Bıraq mağan jai ğana özımnıñ sälemdemem kerek. Men sälemdemenı endı qaşan alsam bolady?» Poşta qyzmetınıñ ökılı aitty: «Men erteñge tağy da qaita jetkızıludı belgıleimın. Men sızge sälemdemeñızdıñ nömırın jäne jaña rastau nömırın beremın. Būğan qosa, men sızdıñ jağdaiyñyzğa bailanysty ıs qağaz aşamyn. Men sızge ıs qağaz nömırın beremın. Is qağaz jūmys nömırın alu - mañyzdy şarua. Is qağaz nömırı sızdıñ degenıñızge jetuıñızge mümkındık beredı». Kelesı künı poştaşy keldı de, qaityp ketıp qaldy. Ol Jinge sälemdemesın tağy da alyp kelmedı. Jin būğan tañğalmady da. Ol telefon tūtqasyn köterdı. Sosyn qaita qoia saldy. Būnyñ nendei kömegı bolady dep oilady ol. Ol tegın nömırge qoñyrau şalmai-aq qoiady. Onyñ sälemdemesı bes kün ötken soñ özı-aq keldı.
Скрыть текст
      52. Ол ұшақта ұшқанды жек көреді
      Ер адамның рейсі кешкі сағат 9-да болатын. Ол ұшақпен ұшқанды жек көретін. Жолаушылар ұшағында әрқашан адамдар тым көп. Ол әрдайым толы. Жолаушылар бір-бірімен қыстырылысып жатады. Олар бір-біріне жабысып нығыздалып тұрады. Бір-біріне бүйірлері тиіп тұрады. Шынтақ шынтаққа жанасады. Кеуделері арқаларына тиіп тұрады. Тізелері құйрықтарына жанасып тұрады. Калифорниядан Нью-Йоркқа дейін осылай бес сағат. Бес сағат бойы бірдеңе жеп жататын адамдардың қасында. Бес сағат ішінде бірдеңе ішіп жататын адамдардың қасында. Бес сағат ішінде кекіріп, құсатындардың қасында. Бес сағат бойы дәретханаға барғыштайтындардың қасында. Бірақ алдымен ерадамға әуежайдың қауіпсіздік қызметінің тексеруінен өту керек еді. Ол әуежайдың қауіпсіздік қызметін жек көретін. Неге олар өздерін қауіпсіздік қызметі деп атайды? Олардің қасында сен өзіңді қауіпсіздік қарамағында болғаныңды сезінбейсің. Олардың қасында сен ашулануға мәжбүрсің. Олар оны әрқашан шетке алып кетеді. Олар оны әрдайым екінші рет тексеруден өткізеді. Ол террорист секілді көріне ме не? Ол есінен адасқан бомбылаушы сияқты көріне ме? Мүмкін қауіпсіздік қызметінде ойыңды оқи алатын құрал бар шығар. Дәл солай. Оларда оның ойын оқи алатын құралдар бар. Құрал айтады: «Мынау ашулы жолаушы. Оны одан сайын ашуландырыңдар».

      52. Ol ūşaqta ūşqandy jek köredı
      Er adamnyñ reisı keşkı sağat 9-da bolatyn. Ol ūşaqpen ūşqandy jek köretın. Jolauşylar ūşağynda ärqaşan adamdar tym köp. Ol ärdaiym toly. Jolauşylar bır-bırımen qystyrylysyp jatady. Olar bır-bırıne jabysyp nyğyzdalyp tūrady. Bır-bırıne büiırlerı tiıp tūrady. Şyntaq şyntaqqa janasady. Keudelerı arqalaryna tiıp tūrady. Tızelerı qūiryqtaryna janasyp tūrady. Kaliforniadan Nü-İorkqa deiın osylai bes sağat. Bes sağat boiy bırdeñe jep jatatyn adamdardyñ qasynda. Bes sağat ışınde bırdeñe ışıp jatatyn adamdardyñ qasynda. Bes sağat ışınde kekırıp, qūsatyndardyñ qasynda. Bes sağat boiy därethanağa barğyştaityndardyñ qasynda. Bıraq aldymen eradamğa äuejaidyñ qauıpsızdık qyzmetınıñ tekseruınen ötu kerek edı. Ol äuejaidyñ qauıpsızdık qyzmetın jek köretın. Nege olar özderın qauıpsızdık qyzmetı dep ataidy? Olardıñ qasynda sen özıñdı qauıpsızdık qaramağynda bolğanyñdy sezınbeisıñ. Olardyñ qasynda sen aşulanuğa mäjbürsıñ. Olar ony ärqaşan şetke alyp ketedı. Olar ony ärdaiym ekınşı ret tekseruden ötkızedı. Ol teroris sekıldı körıne me ne? Ol esınen adasqan bombylauşy siaqty körıne me? Mümkın qauıpsızdık qyzmetınde oiyñdy oqi alatyn qūral bar şyğar. Däl solai. Olarda onyñ oiyn oqi alatyn qūraldar bar. Qūral aitady: «Mynau aşuly jolauşy. Ony odan saiyn aşulandyryñdar».
Скрыть текст
      53. Басы қатқан адам
      Бәрі де машақат деп ойлады ер адам. Ең кішкене іс - машақат. Тіс пастасы түтігінен қалпақшасын ашу - машақат. Түтіктен пастаны сығып шығару - машақат. Тіс пастасын тіс қылшағына жағу - машақат. Тісті тазалау - машақат. Өмір – бұл бірінен кейін бірі келе беретін таусылмайтын бір машақат. «Сен үнемі түймедейді түйедей етесің, – деді оның әйелі. – Бәрі бірдей машақат емес». Ер адам ойланып қалды. Бәлкім, әйелі дұрыс айтатын шығар? Кейбір заттар машақат емес пе? Тамақ ішу ше? Бұл машақат емес. Ыстық душ қабылдау ше? Бұл машақат емес. Кітап оқу ше? Жақсы телебағдарламаны тамашалау ше? Ұйықтау ше? Одан басқа ештеңе ойына келмеді. Тамақ ішу, душқа қабылдау, кітап оқу, телебағдарлама көру және ұйқы – бұл машақат емес. «Жақсы, түйедей қылмаймын, – деді ол әйеліне. – Бәрі бірдей машақат деп айтпайтын боламын. Бес нәрседен басқасының бәрін машақат деп айтамын!»

      53. Basy qatqan adam
      Bärı de maşaqat dep oilady er adam. Eñ kışkene ıs - maşaqat. Tıs pastasy tütıgınen qalpaqşasyn aşu - maşaqat. Tütıkten pastany syğyp şyğaru - maşaqat. Tıs pastasyn tıs qylşağyna jağu - maşaqat. Tıstı tazalau - maşaqat. Ömır – būl bırınen keiın bırı kele beretın tausylmaityn bır maşaqat. «Sen ünemı tüimedeidı tüiedei etesıñ, – dedı onyñ äielı. – Bärı bırdei maşaqat emes». Er adam oilanyp qaldy. Bälkım, äielı dūrys aitatyn şyğar? Keibır zattar maşaqat emes pe? Tamaq ışu şe? Būl maşaqat emes. Ystyq duş qabyldau şe? Būl maşaqat emes. Kıtap oqu şe? Jaqsy telebağdarlamany tamaşalau şe? Ūiyqtau şe? Odan basqa eşteñe oiyna kelmedı. Tamaq ışu, duşqa qabyldau, kıtap oqu, telebağdarlama köru jäne ūiqy – būl maşaqat emes. «Jaqsy, tüiedei qylmaimyn, – dedı ol äielıne. – Bärı bırdei maşaqat dep aitpaityn bolamyn. Bes närseden basqasynyñ bärın maşaqat dep aitamyn!»
Скрыть текст
      54. Ақпараттық таған
      Бұл ер адамның бұрыштағы кітапханаға бірінші рет барып тұрғаны болатын. Ол кітапхананың ақпараттық тағанына келді. Онда тұрған әйел журнал оқып тұрған. Ер адам оған қарама-қарсы келіп тұрды. Әйел журналын оқуды жалғастыра берді. Ер адам жөтеліп жіберді. Әйел журналдан зейінін тартып алды. «Мен бір кітапты іздеп жүргем»? - деді ол. «Атауы?» - деп сұрады әйел. «Жақсы әдептер, жаман әдептер», - деді ол. Әйел атауды өз компьютеріне салды. «Астыда» - деді әйел. «Астыға қалай түсу керек?» - деп сұрады ер адам. Әйел басын оңға бұрды да, баспалдақ жақты сілтеді. «Баспалдақ сол жақта ма?» - деп сұрады ер адам. Әйел тағы басын бұрып қойып жауап берді. «Астыда дәретханада бар ма?» - деп сұрады ер адам. Әйел басын солға бұрып тұрып әжетхана жақты көрсетті. «Дәретхана сонда ма?» - деп сұрады ер адам. Әйел тағы басын солға бұрды. «Сіздің тамағыңыз ауырып тұр ма?» - деп сұрады ер адам. Әйел адам жауап бермеді. Ол өзінің журналын оқуды жалғастыра берді.

      54. Aqparattyq tağan
      Būl er adamnyñ būryştağy kıtaphanağa bırınşı ret baryp tūrğany bolatyn. Ol kıtaphananyñ aqparattyq tağanyna keldı. Onda tūrğan äiel jurnal oqyp tūrğan. Er adam oğan qarama-qarsy kelıp tūrdy. Äiel jurnalyn oqudy jalğastyra berdı. Er adam jötelıp jıberdı. Äiel jurnaldan zeiının tartyp aldy. «Men bır kıtapty ızdep jürgem»? - dedı ol. «Atauy?» - dep sūrady äiel. «Jaqsy ädepter, jaman ädepter», - dedı ol. Äiel ataudy öz kömpüterıne saldy. «Astyda» - dedı äiel. «Astyğa qalai tüsu kerek?» - dep sūrady er adam. Äiel basyn oñğa būrdy da, baspaldaq jaqty sıltedı. «Baspaldaq sol jaqta ma?» - dep sūrady er adam. Äiel tağy basyn būryp qoiyp jauap berdı. «Astyda därethanada bar ma?» - dep sūrady er adam. Äiel basyn solğa būryp tūryp äjethana jaqty körsettı. «Därethana sonda ma?» - dep sūrady er adam. Äiel tağy basyn solğa būrdy. «Sızdıñ tamağyñyz auyryp tūr ma?» - dep sūrady er adam. Äiel adam jauap bermedı. Ol özınıñ jurnalyn oqudy jalğastyra berdı.
Скрыть текст
      55. Телефон қоңырауы
      Ер адам пәтерден шыққанда қалта телефоны шылдырлады. Қоңырауға жауап бермеді, бұл Дейв шығар деп ойлады. Оның ағасы Дейв телефон шаламын деп ескерткен болатын. Үйге бір сағаттан соң оралып, біреу телефон шалған жоқ па екен деп телефонын тексерді. Тек бір ғана қоңырау тұрды, бірақ ол ағасының нөмірі емес еді. Қызық, бұл кім болды екен деп сол қоңырау шалған нөмірге қоңырау шалды. Қоңырауға әйел жауап берді. «Ким, сәлем қалың қалай?» - деді әйел. Ким оның әйелінің аты еді. Қызық, бұл кім? «Кім бұл?» - деп сұрады. Әйел: «Бұл кім? - деп сұрады. - Сіз маған қоңырау шалдыңыз ғой», - деді әйел. Ер адам жауап бермеді. Ол енді ғана түсінді. Бұл анда - санда әйелімен сөйлесіп тұратын құрбысы болатын. Мектепте олар бірге оқыған болатын. Зайыбы онымен сыпайы сөйлесетін. Бірақ зайыбы оны онша ұнатпайтын. Зайыбы оның қоңырауларына жауап бермейтін. Ал ері оны өмірі көрмеген де, сөйлеспеген де. «Кешіріңіз, мен нөмірді қате теріппін», - деді ері.

      55. Telefon qoñyrauy
      Er adam päterden şyqqanda qalta telefony şyldyrlady. Qoñyrauğa jauap bermedı, būl Deiv şyğar dep oilady. Onyñ ağasy Deiv telefon şalamyn dep eskertken bolatyn. Üige bır sağattan soñ oralyp, bıreu telefon şalğan joq pa eken dep telefonyn tekserdı. Tek bır ğana qoñyrau tūrdy, bıraq ol ağasynyñ nömırı emes edı. Qyzyq, būl kım boldy eken dep sol qoñyrau şalğan nömırge qoñyrau şaldy. Qoñyrauğa äiel jauap berdı. «Kim, sälem qalyñ qalai?» - dedı äiel. Kim onyñ äielınıñ aty edı. Qyzyq, būl kım? «Kım būl?» - dep sūrady. Äiel: «Būl kım? - dep sūrady. - Sız mağan qoñyrau şaldyñyz ğoi», - dedı äiel. Er adam jauap bermedı. Ol endı ğana tüsındı. Būl anda - sanda äielımen söilesıp tūratyn qūrbysy bolatyn. Mektepte olar bırge oqyğan bolatyn. Zaiyby onymen sypaiy söilesetın. Bıraq zaiyby ony onşa ūnatpaityn. Zaiyby onyñ qoñyraularyna jauap bermeitın. Al erı ony ömırı körmegen de, söilespegen de. «Keşırıñız, men nömırdı qate terıppın», - dedı erı.
Скрыть текст
      56. Американдық таңғы ас
      Қыз кешігіп жатты. Ол ат үсті тез-тез таңғы асын ішіп алмақшы еді. Оның өз-өзіне таңғы ас әзірлейтін уақыты болмады. Оның кәдімгі таңғы асы күріш, көкөністер және ет болатын. «Сен маған тезірек таңғы ас жасап жібере алмайсың ба?» - деп өтінді ол өзінің досынан. Ол американдық еді. Ал қыз азиялық еді. Досы таңғы асқа сұлы қауызын дұрыс көрді. Ол сұлы қауызының қорабын алды. Ол табақ пен қасықты алды. Ол тоңазытқыштан сүт пакетін алды. Ол бананды алды. «Міне, саған тез арада дайындалған бір нәрсе шықты» - деді досы. Ол бәрін тамақ ішетін үстел үстіне қойды. Қыз сұлы қауызының қорабына қарады. «Қане, мен бірінші бұның дәмін татып көрейін», -деді қыз. Ол аздаған сұлы қауызын аузына салды. Ол оны жеп қойды. «Фу-у, - деді ол. - Сен бұларды қалай жейсің? Олар тым құрғақ қой». «Міне, не үшін сүт пен банан керек», - деді ол. «Жарайды, қоя салшы». Қыз бананды алып, жұмысына жүгіріп кетті.

      56. Amerikandyq tañğy as
      Qyz keşıgıp jatty. Ol at üstı tez-tez tañğy asyn ışıp almaqşy edı. Onyñ öz-özıne tañğy as äzırleitın uaqyty bolmady. Onyñ kädımgı tañğy asy kürış, kökönıster jäne et bolatyn. «Sen mağan tezırek tañğy as jasap jıbere almaisyñ ba?» - dep ötındı ol özınıñ dosynan. Ol amerikandyq edı. Al qyz azialyq edı. Dosy tañğy asqa sūly qauyzyn dūrys kördı. Ol sūly qauyzynyñ qorabyn aldy. Ol tabaq pen qasyqty aldy. Ol toñazytqyştan süt paketın aldy. Ol banandy aldy. «Mıne, sağan tez arada daiyndalğan bır närse şyqty» - dedı dosy. Ol bärın tamaq ışetın üstel üstıne qoidy. Qyz sūly qauyzynyñ qorabyna qarady. «Qane, men bırınşı būnyñ dämın tatyp köreiın», -dedı qyz. Ol azdağan sūly qauyzyn auzyna saldy. Ol ony jep qoidy. «Fu-u, - dedı ol. - Sen būlardy qalai jeisıñ? Olar tym qūrğaq qoi». «Mıne, ne üşın süt pen banan kerek», - dedı ol. «Jaraidy, qoia salşy». Qyz banandy alyp, jūmysyna jügırıp kettı.
Скрыть текст
      57. Нашар дәретхана қағазы
      Ер адамға сіңбіріп алу керек болды. Ол дәретхана қағазының бумасынан төрт жапырақ жұлып алды. Мынасы несі деп сұрады ол өзінен. Бірінші екі қағаз қос қабатты болды. Ал келесі екі қағаз бір қабаттан болды. Ер адам бумадан тағы алты жұлым алды. Бастапқы төрт беті бір қабаттан болды. Соңғы екеуі қос қабатты болды. Олар қалайша қате жабысқан дәретхана қағазын шығарады деп ойлады ер адам. Толық бумасымен жарамсыз секілді ғой. Сірә, барлық бумалар жарамасыз-ау деймін. Ер адам сіңбірініп алды. Үйге оның әйелі келді. Ол дәретханаға кіріп кетті. Ол дәретханадан шықты. Ол қолында он шақты қағазды ұстап тұрды. Кейбірі бір қабатты. Ал кейбірі екі қабаттап жабысқан болатын. «Мынасы қалай?» - деді әйелі. «Мен де білмеймін - деді ер адам. - Кейде олар қателеседі. «Мен дәретхана қағазын өмір бойы қолданып келемін, - деді әйелі. - Мен бұрын-соңды мынадай мәселемен ешқашан қақтығыспаппын. Бұны жаппай сатылымда алып па едің? Сен бұдан жақсы пайдаға қалдың ба?»

      57. Naşar därethana qağazy
      Er adamğa sıñbırıp alu kerek boldy. Ol därethana qağazynyñ bumasynan tört japyraq jūlyp aldy. Mynasy nesı dep sūrady ol özınen. Bırınşı ekı qağaz qos qabatty boldy. Al kelesı ekı qağaz bır qabattan boldy. Er adam bumadan tağy alty jūlym aldy. Bastapqy tört betı bır qabattan boldy. Soñğy ekeuı qos qabatty boldy. Olar qalaişa qate jabysqan därethana qağazyn şyğarady dep oilady er adam. Tolyq bumasymen jaramsyz sekıldı ğoi. Sırä, barlyq bumalar jaramasyz-au deimın. Er adam sıñbırınıp aldy. Üige onyñ äielı keldı. Ol därethanağa kırıp kettı. Ol därethanadan şyqty. Ol qolynda on şaqty qağazdy ūstap tūrdy. Keibırı bır qabatty. Al keibırı ekı qabattap jabysqan bolatyn. «Mynasy qalai?» - dedı äielı. «Men de bılmeimın - dedı er adam. - Keide olar qatelesedı. «Men därethana qağazyn ömır boiy qoldanyp kelemın, - dedı äielı. - Men būryn-soñdy mynadai mäselemen eşqaşan qaqtyğyspappyn. Būny jappai satylymda alyp pa edıñ? Sen būdan jaqsy paidağa qaldyñ ba?»
Скрыть текст
      58. Ол қайда барды?
      Ер адам Маямиде еді. Ол мұнай компаниясының қызметкері еді. Ол барда достарымен бірге еді. Түнгі сағат бір болып қалған. Ер адам бардан шықты. Ол достарымен қоштаспады. Ол ешкімге ештеңе демеді. Ол жай бардан шығып кетті. Бейне бақылау камерасындағы жазба оның батыс жаққа қарай кеткенін көрсетті. Оның қонақ үйі бардан батысқа қарай емес еді. Ол қайда кетті? Неге ол бірден өз бөлмесіне қонақ үйге кетпеді? Осыны полициядағылар білгісі келді. Соны оның жанұясы мен достары да білгісі келді. Ер адам мас емес еді. Ол ауырып тұрмаған. Бес күннен кейін әлдекім оның денесін тапты. Ол су қоймасында болды. Патологоанатом маман оның денесін ашты. Патологоанатом маман оның батып өлгенін айтты. Полиция оны жазатайым батып кетті деді.

      58. Ol qaida bardy?
      Er adam Maiamide edı. Ol mūnai kompaniasynyñ qyzmetkerı edı. Ol barda dostarymen bırge edı. Tüngı sağat bır bolyp qalğan. Er adam bardan şyqty. Ol dostarymen qoştaspady. Ol eşkımge eşteñe demedı. Ol jai bardan şyğyp kettı. Beine baqylau kamerasyndağy jazba onyñ batys jaqqa qarai ketkenın körsettı. Onyñ qonaq üiı bardan batysqa qarai emes edı. Ol qaida kettı? Nege ol bırden öz bölmesıne qonaq üige ketpedı? Osyny polisiadağylar bılgısı keldı. Sony onyñ janūiasy men dostary da bılgısı keldı. Er adam mas emes edı. Ol auyryp tūrmağan. Bes künnen keiın äldekım onyñ denesın tapty. Ol su qoimasynda boldy. Patologoanatom maman onyñ denesın aşty. Patologoanatom maman onyñ batyp ölgenın aitty. Polisia ony jazataiym batyp kettı dedı.
Скрыть текст
      59. Кешкі астың иісі тәтті
      Ер адам өзінің жатын бөлмесінде болды. Ол тамақтың иісін сезді. Бұл жаңа піскен тауықтың иісі еді. Ол өте дәмді аңқып тұрған. Көршілер кешкі ас әзірлеп жатыр-ау шамасы деп ойлады ер адам. Бірақ ол қалайша көрші үйіндегі тамақ иісін сезіне алды? Иіс оның пәтерінің вентиляциялық тартпа көмейі арқылы келе алмау керек. Сонда иіс қайдан келіп жатты? Ер адам кіреберіс есікке жақындады. Ол оны ашты. Есіктен кейінгі дәлізде иіс сезілмеді. Ол жатын бөлмесіне қайта келді. Ол қайтадан тамақтың иісін сезді. Жатын бөлме тамақ иісі тұрған жалғыз орын болды. Қыс мезгілі еді. Барлық терезелер жабық еді. Қалайша иіс бөлмеге келіп тұрғаны сонда? «Үйлердің басқарушысына қоңырау шал, - деді оның әйелі. - Мүмкін, ол бізге иіс қалай келіп тұрғанын білетін болар. Бұл балықтың емес, тауықтың иісі болғаны жақсы болды!»

      59. Keşkı astyñ iısı tättı
      Er adam özınıñ jatyn bölmesınde boldy. Ol tamaqtyñ iısın sezdı. Būl jaña pısken tauyqtyñ iısı edı. Ol öte dämdı añqyp tūrğan. Körşıler keşkı as äzırlep jatyr-au şamasy dep oilady er adam. Bıraq ol qalaişa körşı üiındegı tamaq iısın sezıne aldy? İıs onyñ päterınıñ ventiläsialyq tartpa kömeiı arqyly kele almau kerek. Sonda iıs qaidan kelıp jatty? Er adam kıreberıs esıkke jaqyndady. Ol ony aşty. Esıkten keiıngı dälızde iıs sezılmedı. Ol jatyn bölmesıne qaita keldı. Ol qaitadan tamaqtyñ iısın sezdı. Jatyn bölme tamaq iısı tūrğan jalğyz oryn boldy. Qys mezgılı edı. Barlyq terezeler jabyq edı. Qalaişa iıs bölmege kelıp tūrğany sonda? «Üilerdıñ basqaruşysyna qoñyrau şal, - dedı onyñ äielı. - Mümkın, ol bızge iıs qalai kelıp tūrğanyn bıletın bolar. Būl balyqtyñ emes, tauyqtyñ iısı bolğany jaqsy boldy!»
Скрыть текст
      60. Жетпей тұрған елу бет
      Ер адамға тестіге дайындалу керек болды. Ол кітапқа тапсырыс беру үшін ғаламторға шықты. Ол кітап баспасының сайтына кірді. Ол өзі іздеген дайындалуға керек кітапты тапты. Онда 240 бет екен. Ол 59 доллар тұратын. Жеткізіп беру 6 доллар. Ер адамға кітапқа баспаның сайтынан-ақ тапсырыс берсе болатын еді. Немесе ол оны жергілікті дүкеннен алса болатын. Дүкен үйден бір кварталдан кейін орналасқан болатын. Жергілікті дүкенде жеткізіп беру үшін төлемейсің. Ер адам дүкенге келді. Ол сатушыға кітаптың атауын айтты. Сатушы әйел атауды өз компьютеріне жазды. Бағасы 59 доллар болды. Жеткізіп беру тегін болды. Беттердің саны 190. «Тұра тұрыңыз, - деді ер адам. - Мен кітапты жаңа ғана ғаламтордан қарағанмын. Онда бет саны 190 емес, 240 делінген. Қалған 50 бет қайда кетті?» «Мен білмейді екенмін, - деді сатушы әйел. - Сізге дұрысы ғаламторда баспаның өзінен тапсырыс берген жақсы болар». «Жо-жоқ! - деді ер адам. - Бәрі дұрыс. Қайта сол 50 бетті оқымай-ақ қойсам болады».

      60. Jetpei tūrğan elu bet
      Er adamğa testıge daiyndalu kerek boldy. Ol kıtapqa tapsyrys beru üşın ğalamtorğa şyqty. Ol kıtap baspasynyñ saityna kırdı. Ol özı ızdegen daiyndaluğa kerek kıtapty tapty. Onda 240 bet eken. Ol 59 dollar tūratyn. Jetkızıp beru 6 dollar. Er adamğa kıtapqa baspanyñ saitynan-aq tapsyrys berse bolatyn edı. Nemese ol ony jergılıktı dükennen alsa bolatyn. Düken üiden bır kvartaldan keiın ornalasqan bolatyn. Jergılıktı dükende jetkızıp beru üşın tölemeisıñ. Er adam dükenge keldı. Ol satuşyğa kıtaptyñ atauyn aitty. Satuşy äiel ataudy öz kömpüterıne jazdy. Bağasy 59 dollar boldy. Jetkızıp beru tegın boldy. Betterdıñ sany 190. «Tūra tūryñyz, - dedı er adam. - Men kıtapty jaña ğana ğalamtordan qarağanmyn. Onda bet sany 190 emes, 240 delıngen. Qalğan 50 bet qaida kettı?» «Men bılmeidı ekenmın, - dedı satuşy äiel. - Sızge dūrysy ğalamtorda baspanyñ özınen tapsyrys bergen jaqsy bolar». «Jo-joq! - dedı er adam. - Bärı dūrys. Qaita sol 50 bettı oqymai-aq qoisam bolady».
Скрыть текст
      61. Билейік!
      Қыз сары шашты және көрікті еді. Ол өзінің құрбысымен барда отырған. Оның құрбысы қара шашты еді. Ер адам ақшаны музыкалық автоматқа салып жіберді. Бірқалыпты жай әуен ойнай бастады. Ер адам қыздардың үстеліне келді. «Сәлем», - деді ол. Екі әйел де оған назар аударды. «Билеуге қалай қарайсыз?» - деді ол сары шашты қызға. Қыз күліп жіберді. «Болмайды», - деді ол. Ер адам қара шашты қыздан да сұрады. Қыз айтты: «Жоқ, рахмет». Қыздар өздерінің әңгімесін жалғастыра берді. Ер адам бардағы өзінің орнына қайтып келді. Ол өзінің сусынын ішіп тауысты. Сосын ол тағы біреуін деді. Ол бағанағыдан соң музыкалық автоматқа ақша тастаған жоқ.

      61. Bileiık!
      Qyz sary şaşty jäne körıktı edı. Ol özınıñ qūrbysymen barda otyrğan. Onyñ qūrbysy qara şaşty edı. Er adam aqşany muzykalyq avtomatqa salyp jıberdı. Bırqalypty jai äuen oinai bastady. Er adam qyzdardyñ üstelıne keldı. «Sälem», - dedı ol. Ekı äiel de oğan nazar audardy. «Bileuge qalai qaraisyz?» - dedı ol sary şaşty qyzğa. Qyz külıp jıberdı. «Bolmaidy», - dedı ol. Er adam qara şaşty qyzdan da sūrady. Qyz aitty: «Joq, rahmet». Qyzdar özderınıñ äñgımesın jalğastyra berdı. Er adam bardağy özınıñ ornyna qaityp keldı. Ol özınıñ susynyn ışıp tauysty. Sosyn ol tağy bıreuın dedı. Ol bağanağydan soñ muzykalyq avtomatqa aqşa tastağan joq.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Nurdaulet Aspenov, Акжайык Сабырбаева, Гульнар Абдраимова, Гаухар Назымбекова, Жанара Қабина, Алтынгуль Кептербаева, Аслан Бисенов, Аяулым Орынгали, Еркежан Каймоллаева, Максат Маликов, Султангазы Абдыкалыков
Корректор текстов на казахском языке: Атлас Кудайбергенова



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Лёгкое чтение. Том 3, стр.2 Вернуться к началу Короткие истории. Том 1, стр.1  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга