Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Занимательное чтение

Том 3, страница 5
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      81. Жаңа көршімен танысу
      Хайденнің көршісі бір ай бұрын көшіп кеткен болатын. Хайден қуанышты еді. Ол қарт көршісін ұнатпайтын, өйткені ол қатты ән айтатын. Бұл үй тапсырмасын орындағанда алаңдап отыратын. Жаңа көрші кеше орналасқан болатын. Хайден жаңа көршісімен амандасқысы келді. Хайден жаңа көршісінің есігін қақты. Есікті өзімен жасты қыз бала ашады. «Сәлем, Сізді тыңдап тұрмын?» - дейді көрші қыз. «Сәлем, мен Сіздің көршіңізбін, жай ғана танысуға келдім», - деді Хайден. «Тамаша! Менің атым Бетти». «Сен Джордж Крамер атындағы орта мектепте оқисың ба?» - деп сұрады Хайден. «Иә», - дейді Бетти. Хайден өте қуанышты еді. Енді сабаққа бірге дайындалатын болды.

      81. Jaña körşımen tanysu
      Haidennıñ körşısı bır ai būryn köşıp ketken bolatyn. Haiden quanyşty edı. Ol qart körşısın ūnatpaityn, öitkenı ol qatty än aitatyn. Būl üi tapsyrmasyn oryndağanda alañdap otyratyn. Jaña körşı keşe ornalasqan bolatyn. Haiden jaña körşısımen amandasqysy keldı. Haiden jaña körşısınıñ esıgın qaqty. Esıktı özımen jasty qyz bala aşady. «Sälem, Sızdı tyñdap tūrmyn?» - deidı körşı qyz. «Sälem, men Sızdıñ körşıñızbın, jai ğana tanysuğa keldım», - dedı Haiden. «Tamaşa! Menıñ atym Betti». «Sen Djordj Kramer atyndağy orta mektepte oqisyñ ba?» - dep sūrady Haiden. «iä», - deidı Betti. Haiden öte quanyşty edı. Endı sabaqqa bırge daiyndalatyn boldy.
Скрыть текст
      82. Үндемес ойыны
      Кайла сіңлісін жақсы көреді. Оның аты Бренда. Алайда ол өте мазасыз. Бренда көп сөйлейді ,әрі қатты сөйлейді. Кайлаға бір ой келді. «Қане, үндемес ойнын ойнап көрейікші, сенің бірден ойыннан шығатыныңа күмәнім жоқ!» - дейді Кайла. «Менің қолымнан келетініне күмәнің болмасын!» - деп жауап береді Бренда. Ол күтпеген жерде өзін жақсы ұстады. Ол күні бойы сөйлемеді. Кайла қуанышты еді. Алайда Бренда келесі күні де осы ойынды жалғастыра берді. Кайланың іші пыса бастады, өйткені ол сіңлісінің даусын естімеді. Бренда бұл ойынды тіпті мектепте де ойнай береді. Ондағы мұғалімдер Бренданың сынып жұмыстарына қатыспағанына ашуланады. «Жарайды, сен жеңімпаз болдың Бренда», - деді соңында Кайла.

      82. Ündemes oiyny
      Kaila sıñlısın jaqsy köredı. Onyñ aty Brenda. Alaida ol öte mazasyz. Brenda köp söileidı ,ärı qatty söileidı. Kailağa bır oi keldı. «Qane, ündemes oinyn oinap köreiıkşı, senıñ bırden oiynnan şyğatynyña kümänım joq!» - deidı Kaila. «Menıñ qolymnan keletınıne kümänıñ bolmasyn!» - dep jauap beredı Brenda. Ol kütpegen jerde özın jaqsy ūstady. Ol künı boiy söilemedı. Kaila quanyşty edı. Alaida Brenda kelesı künı de osy oiyndy jalğastyra berdı. Kailanyñ ışı pysa bastady, öitkenı ol sıñlısınıñ dausyn estımedı. Brenda būl oiyndy tıptı mektepte de oinai beredı. Ondağy mūğalımder Brendanyñ synyp jūmystaryna qatyspağanyna aşulanady. «Jaraidy, sen jeñımpaz boldyñ Brenda», - dedı soñynda Kaila.
Скрыть текст
      83. Тал отырғызу
      Сара жаратылыстану ғылымы сабақтарынан өсімдіктер туралы білді. Ол өсімдіктіктердің - адамдарға көмектесетінін білді. Адамдар болса жыл сайын тропикалық ормандарды құртатынын оқыды. Онымен қоса талдарды да құртады. Ол талдар болмаса, адамдардың дем алуы үшін оттегінің болмайтындығын біледі. Сондықтан ол мектепте бір үйірме ұйымдастырмақшы болды. Оны «Көгалдандыру жобасы» деп атайды. Бұл үйірменің мүшелері талдарды отырғызумен айналысатын болады. Бұл барлық мәселені шешпесе де, ағаш отырғызу – бұл қоршаған ортаны қорғауға көмектесетін бір тәсіл. Сонымен қатар, басқа да жаңа адамдармен кездесу әрқашан қызықты. Үйірме мүшелері әр сенбі сайын жиналатын болды. Үйірменің әр мүшесі нақты бір жұмысқа жауап беретін болды. Басында топта тек қана 20 адам болған еді. Кейін мектеп оқушылары үйірменің мақсатын білгеннен соң, мүшелер саны көбейді. Келесі аптада үйірмедегі адам саны жүзге дейін жетті.

      83. Tal otyrğyzu
      Sara jaratylystanu ğylymy sabaqtarynan ösımdıkter turaly bıldı. Ol ösımdıktıkterdıñ - adamdarğa kömektesetının bıldı. Adamdar bolsa jyl saiyn tropikalyq ormandardy qūrtatynyn oqydy. Onymen qosa taldardy da qūrtady. Ol taldar bolmasa, adamdardyñ dem aluy üşın ottegınıñ bolmaityndyğyn bıledı. Sondyqtan ol mektepte bır üiırme ūiymdastyrmaqşy boldy. Ony «Kögaldandyru jobasy» dep ataidy. Būl üiırmenıñ müşelerı taldardy otyrğyzumen ainalysatyn bolady. Būl barlyq mäselenı şeşpese de, ağaş otyrğyzu – būl qorşağan ortany qorğauğa kömektesetın bır täsıl. Sonymen qatar, basqa da jaña adamdarmen kezdesu ärqaşan qyzyqty. Üiırme müşelerı är senbı saiyn jinalatyn boldy. Üiırmenıñ är müşesı naqty bır jūmysqa jauap beretın boldy. Basynda topta tek qana 20 adam bolğan edı. Keiın mektep oquşylary üiırmenıñ maqsatyn bılgennen soñ, müşeler sany köbeidı. Kelesı aptada üiırmedegı adam sany jüzge deiın jettı.
Скрыть текст
      84. Қаражат жинауға арналған шоколад саудасы
      Саяхатқа шығуға қаражат жинау үшін мектепте шоколад саудасы жүргізіліп жатыр. Барлық балалар ақша жинау үшін шоколад саудасына қатысты. Шоколад сатуға қатыспаған оқушылар саяхатқа қаражатты өз қалталарынан төлеуге немесе бармауға тиіс болатын. Сатылымда шоколадтың әр түрлері болды: сүтті, қара, карамельмен, вафлимен. Бір шоколад бір доллар тұрады. Шоколадты көп сатқан оқушылар сыйлықтармен марапатталды. Ең үздік сатушы велосипед алды. Барлық оқушылар шоколадты қуана сатып жатыр. Өткен жылы 30 қорап шоколад сатылған. Бұл ең үздік нәтиже болды. Әркім осы жылы рекордты нәтижеге жетуге тырысты.

      84. Qarajat jinauğa arnalğan şokolad saudasy
      Saiahatqa şyğuğa qarajat jinau üşın mektepte şokolad saudasy jürgızılıp jatyr. Barlyq balalar aqşa jinau üşın şokolad saudasyna qatysty. Şokolad satuğa qatyspağan oquşylar saiahatqa qarajatty öz qaltalarynan töleuge nemese barmauğa tiıs bolatyn. Satylymda şokoladtyñ är türlerı boldy: süttı, qara, karamelmen, vaflimen. Bır şokolad bır dollar tūrady. Şokoladty köp satqan oquşylar syilyqtarmen marapattaldy. Eñ üzdık satuşy velosiped aldy. Barlyq oquşylar şokoladty quana satyp jatyr. Ötken jyly 30 qorap şokolad satylğan. Būl eñ üzdık nätije boldy. Ärkım osy jyly rekordty nätijege jetuge tyrysty.
Скрыть текст
      85. Скаут-қыздардың печеньесі
      Бұл скаут-қыздардың печенье сататын мезгілі еді. Скаут-қыздардың печеньесін бәрі жақсы көретін. Олар өте дәмді . Осы сауда қайырымдылыққа бағытталған болатын. Барлық Скаут-қыздар печенье сатуға тиіс болатын. Бәрінен көп печенье сатқан қыз, әдетте, сыйлықпен марапатталады. Сатылымда печеньенің бірнеше түрлері бар. Барлығы да бір бағамен сатылатын болды. Әр адамның талғамы әр түрлі. Әр талғам үшін печенье бар. Скаут-қыздар печеньенің көбін мектепте сатты. Кейбіреулері печеньені базарда сатты. Ал кейбіреулері печеньені сауда орталықтарында сатты. Кейбіреулері тіпті үй-үйге кіріп печенье сатып жүрді. Печенье саудасы қызықты шара болғанымен, ол үлкен жұмыс.

      85. Skaut-qyzdardyñ peşenesı
      Būl skaut-qyzdardyñ peşene satatyn mezgılı edı. Skaut-qyzdardyñ peşenesın bärı jaqsy köretın. Olar öte dämdı. Osy sauda qaiyrymdylyqqa bağyttalğan bolatyn. Barlyq Skaut-qyzdar peşene satuğa tiıs bolatyn. Bärınen köp peşene satqan qyz, ädette, syilyqpen marapattalady. Satylymda peşenenıñ bırneşe türlerı bar. Barlyğy da bır bağamen satylatyn boldy. Är adamnyñ talğamy är türlı. Är talğam üşın peşene bar. Skaut-qyzdar peşenenıñ köbın mektepte satty. Keibıreulerı peşenenı bazarda satty. Al keibıreulerı peşenenı sauda ortalyqtarynda satty. Keibıreulerı tıptı üi-üige kırıp peşene satyp jürdı. Peşene saudasy qyzyqty şara bolğanymen, ol ülken jūmys.
Скрыть текст
      86. Тәлімгер
      Осы жылы Сара тәлімгер болады. Оған кіші жастағы бүлдіршіндермен жұмыс жасау ұнайды. Алайда осы жылы лагерьге орта сынып оқушылары демалуға келеді. Ол ешқашан бұл жастағы балалармен жұмыс жасап көрмеген. Сара олардың оны ұнатпағанын қаламады. Балаларды келесі күні күтіп алды. Балалар ол күткендей жаман болмады. Сара оларды нашар болады деп ойлады. Олар оны жек көреді деп ойлады. Алайда барлығы да өте жақсы балалар. Олар лагерде болғандарына өте қуанышты болды. Лагерьдегі демалыс аяқталғанда Сара бәрін досы деп есептеді. Барлығы Сараға таңдана қарады. Ол кетер кезде көңілсіз болды.

      86. Tälımger
      Osy jyly Sara tälımger bolady. Oğan kışı jastağy büldırşındermen jūmys jasau ūnaidy. Alaida osy jyly lagerge orta synyp oquşylary demaluğa keledı. Ol eşqaşan būl jastağy balalarmen jūmys jasap körmegen. Sara olardyñ ony ūnatpağanyn qalamady. Balalardy kelesı künı kütıp aldy. Balalar ol kütkendei jaman bolmady. Sara olardy naşar bolady dep oilady. Olar ony jek köredı dep oilady. Alaida barlyğy da öte jaqsy balalar. Olar lagerde bolğandaryna öte quanyşty boldy. Lagerdegı demalys aiaqtalğanda Sara bärın dosy dep eseptedı. Barlyğy Sarağa tañdana qarady. Ol keter kezde köñılsız boldy.
Скрыть текст
      87. Гаррсон телефонын жоғалтты
      Гаррисонға телефон керек. Оның қолында телефон ешқаншан бір жылдан артық тұрмайды. Үнемі келеңсіз жағдай болып қалады. Гаррисон бұған дейін де телефонын жоғалтқан. Ол оны мектепте қалдырып кеткен. Ол мектепке қайта келіп, телефонын тауып алғысы келді. Алайда тастап кеткен жерінен оны таба алмады. Гаррисонның телефонын бұған дейін де ұрлаған болатын. Телефоны қалтасында болған. Алайда жоғалып кетті. Ол бір адамның телефонын алып, қаша жөнелгенін де көрді. Гаррисон телефонын унитазға да құлатып алған кезі болды. Ол біреуге хат жазып жатқанда, телефон қолынан сырғып түсіп кеткен. Ата-анасы оған жаңа телефон сатып алғысы келмейді. Гаррсонның тағы оны жоғалтатынын біледі.

      87. Garrson telefonyn joğaltty
      Garrisonğa telefon kerek. Onyñ qolynda telefon eşqanşan bır jyldan artyq tūrmaidy. Ünemı keleñsız jağdai bolyp qalady. Garrison būğan deiın de telefonyn joğaltqan. Ol ony mektepte qaldyryp ketken. Ol mektepke qaita kelıp, telefonyn tauyp alğysy keldı. Alaida tastap ketken jerınen ony taba almady. Garrisonnyñ telefonyn būğan deiın de ūrlağan bolatyn. Telefony qaltasynda bolğan. Alaida joğalyp kettı. Ol bır adamnyñ telefonyn alyp, qaşa jönelgenın de kördı. Garrison telefonyn unitazğa da qūlatyp alğan kezı boldy. Ol bıreuge hat jazyp jatqanda, telefon qolynan syrğyp tüsıp ketken. Ata-anasy oğan jaña telefon satyp alğysy kelmeidı. Garrsonnyñ tağy ony joğaltatynyn bıledı.
Скрыть текст
      88. Мектеп бітіру емтиханы
      Көптеген оқушылар мектеп бітіру емтиханын тапсырулары керек. Бұл өте маңызды емтихан. Оның нәтижесі шешуші дәрежеде оқушының бағасына ықпал етеді. Ол оқушы бағасын арттырып немесе кемітуі мүмкін. Әдетте ол ұзақ уақыт өткізіледі. Негізінде жинақты болып келеді, ол дегеніміз – курс басынан өткен ақпараттың барлығын қамтиды. Яғни, курс басынан өткеннің барлығын есте сақтау қажет. Бұл емтиханды тапсыру үшін өте жақсы дайындық қажет. Емтихан сұрақтары бірнеше жауаптардан тұруы мүмкін. Емтихан шығарма түрінде де болуы мүмкін. Емтихан бос ұяшықтарды толтыру түрінде де болуы мүмкін. Емтихан алдында жақсылап тынығып алуды ұмытпаңыз. Сондай-ақ пайдалы таңғы ас ішіңіз. Тым жоғары қанты бар тағам жемеңіз. Жемістен жасалған салат секілді тағам жеңіз. Шәрбатпен құймақ жемеңіз. Сәттілік тілейміз!

      88. Mektep bıtıru emtihany
      Köptegen oquşylar mektep bıtıru emtihanyn tapsyrulary kerek. Būl öte mañyzdy emtihan. Onyñ nätijesı şeşuşı därejede oquşynyñ bağasyna yqpal etedı. Ol oquşy bağasyn arttyryp nemese kemıtuı mümkın. Ädette ol ūzaq uaqyt ötkızıledı. Negızınde jinaqty bolyp keledı, ol degenımız – kurs basynan ötken aqparattyñ barlyğyn qamtidy. iağni, kurs basynan ötkennıñ barlyğyn este saqtau qajet. Būl emtihandy tapsyru üşın öte jaqsy daiyndyq qajet. Emtihan sūraqtary bırneşe jauaptardan tūruy mümkın. Emtihan şyğarma türınde de boluy mümkın. Emtihan bos ūiaşyqtardy toltyru türınde de boluy mümkın. Emtihan aldynda jaqsylap tynyğyp aludy ūmytpañyz. Sondai-aq paidaly tañğy as ışıñız. Tym joğary qanty bar tağam jemeñız. Jemısten jasalğan salat sekıldı tağam jeñız. Şärbatpen qūimaq jemeñız. Sättılık tıleimız!
Скрыть текст
      89. Ерекше майшам
      Ширли құрбыларымен сауда орталығына барды. Олар орталықтың ішіне кірді. Оның ішінде көп дүкендер бар. Бірінші олар майшам сататын дүкенге кірді. Дүкенде үлкен сатылым жүріп жатыр . Ширли жасыл түсті майшамды алып, иісін көрді. Одан қарағай орманының иісі аңқиды. Бұл иіс оған атасын есіне салды. Атасы осыдан екі жыл бұрын қайтыс болған . Ол атасына баруды жөн көреді. Ол майшам сатып алмақшы болды. Ширли құрбыларын үйлеріне жеткізіп тастады. Одан әрі бейіт басына жол тартты. Ол атасының қабыр үстіндегі ескерткішіне майшамды қойды. Ол күлімдеді. Атасы майшамды ұнататынын біледі. Ол үйіне оралды.

      89. Erekşe maişam
      Şirli qūrbylarymen sauda ortalyğyna bardy. Olar ortalyqtyñ ışıne kırdı. Onyñ ışınde köp dükender bar. Bırınşı olar maişam satatyn dükenge kırdı. Dükende ülken satylym jürıp jatyr . Şirli jasyl tüstı maişamdy alyp, iısın kördı. Odan qarağai ormanynyñ iısı añqidy. Būl iıs oğan atasyn esıne saldy. Atasy osydan ekı jyl būryn qaitys bolğan . Ol atasyna barudy jön köredı. Ol maişam satyp almaqşy boldy. Şirli qūrbylaryn üilerıne jetkızıp tastady. Odan ärı beiıt basyna jol tartty. Ol atasynyñ qabyr üstındegı eskertkışıne maişamdy qoidy. Ol külımdedı. Atasy maişamdy ūnatatynyn bıledı. Ol üiıne oraldy.
Скрыть текст
      90. Музыканы жүктеу
      Томас «Жасыл күн» жаңа альбомын алғысы келді. Алайда, оның ақшасы аз еді. Ол жұмысынан айырылып қалған. Оның үстіне, ол колледждің ақысын төлеуі керек болды. Ол музыканы жүктеп алмақ болды. Оны ғаламтордан іздеді. Сілтемені басты. Бұл көптеген музыкасы бар вебсайт болатын. Ол ең әуелі «Жасыл Күн» альбомын жүктеді. Ол мұның соншалықты тез болғанына таңқалды. Ол тағы бірнеше альбомды жүктеп алды. Ол «Бір бағыт» альбомын да жүктеп алып, оны қарындасына жіберді. Ол «Бір бағытты» жақсы көретін. Алайда, қарындасы бұған қуана қойған жоқ. Ол оның әуенді заңсыз жүктеп алғанына ашуланды. Ол ағасына альбомды сатып алғаның жөн деді.

      90. Muzykany jükteu
      Tomas «Jasyl kün» jaña älbomyn alğysy keldı. Alaida, onyñ aqşasy az edı. Ol jūmysynan aiyrylyp qalğan. Onyñ üstıne, ol kolejdıñ aqysyn töleuı kerek boldy. Ol muzykany jüktep almaq boldy. Ony ğalamtordan ızdedı. Sıltemenı basty. Būl köptegen muzykasy bar vebsait bolatyn. Ol eñ äuelı «Jasyl Kün» älbomyn jüktedı. Ol mūnyñ sonşalyqty tez bolğanyna tañqaldy. Ol tağy bırneşe älbomdy jüktep aldy. Ol «Bır bağyt» älbomyn da jüktep alyp, ony qaryndasyna jıberdı. Ol «Bır bağytty» jaqsy köretın. Alaida, qaryndasy būğan quana qoiğan joq. Ol onyñ äuendı zañsyz jüktep alğanyna aşulandy. Ol ağasyna älbomdy satyp alğanyñ jön dedı.
Скрыть текст
      91. Ыдыс-аяқ жуу
      Смиттер ыдыс-аяқты кезекпен жуатын. Апасы ыдысты дүйсенбі күні жуатын. Әкесі сейсенбі күні жуады. Ал Саманта сәрсенбі күні ыдыс жуады. Содан кейін кезек қайтадан басталатын. Бүгін сәрсенбі, Самантаның кезегі. Саманта түскі астың ыдыстарын үстелден жинап алды. Оларды ыдыс жуғышқа салды. Губкаға ыдыс жуғыш құралдан тамызды. Ол ыдысты губкамен жуады. Ол жұмысын жеңілдету үшін ән салады. Ол ыдысты сумен шайқайды. Ол ыдыстарды орамалмен сүртеді. Оларды ыдыс кептіргішке орналастырады. Оның ыдыс жуғыш машина сатып алғысы келеді.

      91. Ydys-aiaq juu
      Smitter ydys-aiaqty kezekpen juatyn. Apasy ydysty düisenbı künı juatyn. Äkesı seisenbı künı juady. Al Samanta särsenbı künı ydys juady. Sodan keiın kezek qaitadan bastalatyn. Bügın särsenbı, Samantanyñ kezegı. Samanta tüskı astyñ ydystaryn üstelden jinap aldy. Olardy ydys juğyşqa saldy. Gubkağa ydys juğyş qūraldan tamyzdy. Ol ydysty gubkamen juady. Ol jūmysyn jeñıldetu üşın än salady. Ol ydysty sumen şaiqaidy. Ol ydystardy oramalmen sürtedı. Olardy ydys keptırgışke ornalastyrady. Onyñ ydys juğyş maşina satyp alğysy keledı.
Скрыть текст
      92. Калифорниядағы суық күн
      Габби ауа-райы арнасын қосты. Синоптиктердің болжамы бойынша температура 3 градусқа дейін төмендейді екен! Бұл Калифорния үшін суық күн! Габбиге дайындалу керек. Ол тері жағасы бар күрткесін тапты. Ол мұны желтоқсаннан бастап киетін. Ол қолына қолғап киді. Мұны оған әжесі тоқып берген. Екі шалбарды қабаттап киді. Мойнына шарфты тақты. Мұны да әжесі тоқып берген болатын. Ол басына бас киім киді. Аяғына жүн шұлық киді. Ол етігін киді. Ол үйден шығуға дайын. Ол көшеге шықты. Ол көшеде қысқа шалбар мен жеңсіз футболкалар киген адамдарды көрді.

      92. Kaliforniadağy suyq kün
      Gabbi aua-raiy arnasyn qosty. Sinoptikterdıñ boljamy boiynşa temperatura 3 gradusqa deiın tömendeidı eken! Būl Kalifornia üşın suyq kün! Gabbige daiyndalu kerek. Ol terı jağasy bar kürtkesın tapty. Ol mūny jeltoqsannan bastap kietın. Ol qolyna qolğap kidı. Mūny oğan äjesı toqyp bergen. Ekı şalbardy qabattap kidı. Moinyna şarfty taqty. Mūny da äjesı toqyp bergen bolatyn. Ol basyna bas kiım kidı. Aiağyna jün şūlyq kidı. Ol etıgın kidı. Ol üiden şyğuğa daiyn. Ol köşege şyqty. Ol köşede qysqa şalbar men jeñsız futbolkalar kigen adamdardy kördı.
Скрыть текст
      93. Жылдамдықты шектеу
      Тұрғындар тұратын аудандарда жылдамдықты сағатына 25 мильге (40 шақырым)дейін төмендету енгізілген. Адамдар әдетте бұдан жоғары жылдамдықпен жүреді. Тек Сарадан басқалары. Сара көлігімен жұмысқа бара жатты. Ол радионы қосты. Өзінің сүйікті музыкасы ойнап тұр екен. Ол басын изей бастады. Кенет ол гудок естіді. Ол арттан естілді. Бір жүргізуші оның алдын кесіп өтпек болды .Сара сағаты 25 миль жылдамдықпен келе жатқан. Оның дабылдататын жөні жоқ еді. Ол ережені сақтап келе жатқан. Ол ақырындап жүре бастады. Ал жүргізуші ашуланды. Дабылдатуын жалғастыра берді. Ол бұрынғыдан да ақырындады. Қазір ол сағатына 10 миль жылдамдықпен келе жатыр. Ол оң жолаққа шықты. Арттағы жүргізуші оны басып озды.

      93. Jyldamdyqty şekteu
      Tūrğyndar tūratyn audandarda jyldamdyqty sağatyna 25 milge (40 şaqyrym)deiın tömendetu engızılgen. Adamdar ädette būdan joğary jyldamdyqpen jüredı. Tek Saradan basqalary. Sara kölıgımen jūmysqa bara jatty. Ol radiony qosty. Özınıñ süiıktı muzykasy oinap tūr eken. Ol basyn izei bastady. Kenet ol gudok estıdı. Ol arttan estıldı. Bır jürgızuşı onyñ aldyn kesıp ötpek boldy .Sara sağaty 25 mil jyldamdyqpen kele jatqan. Onyñ dabyldatatyn jönı joq edı. Ol erejenı saqtap kele jatqan. Ol aqyryndap jüre bastady. Al jürgızuşı aşulandy. Dabyldatuyn jalğastyra berdı. Ol būrynğydan da aqyryndady. Qazır ol sağatyna 10 mil jyldamdyqpen kele jatyr. Ol oñ jolaqqa şyqty. Arttağy jürgızuşı ony basyp ozdy.
Скрыть текст
      94. Мұқият жиналу
      Эбби Лас-Вегасқа жол жүрмек болды. Ол жақта үш түн болады. Сондықтан барлық заттарын мұқият жинауы керек. Ең әуелі оған чемодан керек. Оның барлық чемодандары сынып қалған . Ол құрбысының чемоданын ала тұрды. Оған әуелі ең қажетті заттарын салды. Ол тіс пастасын, тіс щеткасын және әмиянын салды. Ол жұқа матадан тігілген жейдесі мен шолақ шалбарын салды. Лас-Вегаста ыстық болады. Ыстық болғандықтан ,ол күнге күюден қорғайтын крем алды. Эббидің терісі күнге тез қызарып кетеді. Оның үстіне терісі тез кеуіп кетуші еді. Ол багажға лосьон да салды. Ол тізімде жазылғандардың тек төрттен бірін ғана жинады. Енді оған тағы біраз уақыт керек.

      94. Mūqiat jinalu
      Ebbi Las-Vegasqa jol jürmek boldy. Ol jaqta üş tün bolady. Sondyqtan barlyq zattaryn mūqiat jinauy kerek. Eñ äuelı oğan şemodan kerek. Onyñ barlyq şemodandary synyp qalğan . Ol qūrbysynyñ şemodanyn ala tūrdy. Oğan äuelı eñ qajettı zattaryn saldy. Ol tıs pastasyn, tıs şetkasyn jäne ämianyn saldy. Ol jūqa matadan tıgılgen jeidesı men şolaq şalbaryn saldy. Las-Vegasta ystyq bolady. Ystyq bolğandyqtan ,ol künge küiuden qorğaityn krem aldy. Ebbidıñ terısı künge tez qyzaryp ketedı. Onyñ üstıne terısı tez keuıp ketuşı edı. Ol bagajğa losön da saldy. Ol tızımde jazylğandardyñ tek törtten bırın ğana jinady. Endı oğan tağy bıraz uaqyt kerek.
Скрыть текст
      95. Ғаламтор арқылы аяқ-киім алу
      Дэнни ғаламтор арқылы жаңа туфли сатып алды. Ол оны алғанша шыдамы таусылды. Ол терезеге қарады. Ол ақ қорабы бар почтальонды көрді. Ол оның сәлемдемесі болуы керек. Ол далаға шықты. Почтальоннан қорапты алған Дэнни, рахмет! - деп айқайлады. Дэнни жылдам қорапты ашты. Туфли тамаша болып көрінді. Олар оның күткеніндей тамаша көрінді. Ол оларды киіп көрді. Олар тым тар еді. Оған оларды айырбастау керек болды. Оған 12-ші (43-ші) өлшемді туфли қажет еді. Ол компанияға қоңырау шалды. Телефон бос емес. Ол ұзақ уақыт бойы қоңырау шалды. 40 минут өткеннен кейін оның кезегі келді. "Сәлеметсіз бе, маған туфли айырбастау қажет", - деді Дэнни. "Өкінішке орай, барлық аяқ киімдердің бағасы соңғы деп саналады, яғни айырбасталынбайды және қайтарылмайды", - деді сауда менеджері. Дэнни таң қалды. Ол қораптағы әдемі етіп бекітілген жазбаға қарады. "Барлық бағалар соңғы".

      95. Ğalamtor arqyly aiaq-kiım alu
      Denni ğalamtor arqyly jaña tufli satyp aldy. Ol ony alğanşa şydamy tausyldy. Ol terezege qarady. Ol aq qoraby bar poştalondy kördı. Ol onyñ sälemdemesı boluy kerek. Ol dalağa şyqty. Poştalonnan qorapty alğan Denni, rahmet! - dep aiqailady. Denni jyldam qorapty aşty. Tufli tamaşa bolyp körındı. Olar onyñ kütkenındei tamaşa körındı. Ol olardy kiıp kördı. Olar tym tar edı. Oğan olardy aiyrbastau kerek boldy. Oğan 12-şı (43-şı) ölşemdı tufli qajet edı. Ol kompaniağa qoñyrau şaldy. Telefon bos emes. Ol ūzaq uaqyt boiy qoñyrau şaldy. 40 minut ötkennen keiın onyñ kezegı keldı. "Sälemetsız be, mağan tufli aiyrbastau qajet", - dedı Denni. "Ökınışke orai, barlyq aiaq kiımderdıñ bağasy soñğy dep sanalady, iağni aiyrbastalynbaidy jäne qaitarylmaidy", - dedı sauda menejerı. Denni tañ qaldy. Ol qoraptağy ädemı etıp bekıtılgen jazbağa qarady. "Barlyq bağalar soñğy".
Скрыть текст
      96. Кредит картасы
      Эббидің анасы оған өзінің кредит картасын берді. Бұл кредит картасы жедел тауар сатып алуға арналған карта деп ойлаған. Эбби сауда үйіне өз құрбыларымен бірге барды. Өл əдемі сөмке көрді. Ол қара түсті жəне жылтыр. Оған сол сөмкені алу керек болды. Ол дүкенге кірді. Ол бағасына қарады. Сумка алты жүз доллар тұрады. Ол оны сатып алғысы келді. Ол өзінің кредит картасына қарады. Ол сатушыға жақындады. Ол оған өз кредит картасын ұсынды. Сатушы оны санау құрылғысынан өткізді. Ол сөмкенің ақшасын кейін төлеу керек екенін білмеді. Сөмке бір айдан соң төлеу шотынан шықты.

      96. Kredit kartasy
      Ebbidıñ anasy oğan özınıñ kredit kartasyn berdı. Būl kredit kartasy jedel tauar satyp aluğa arnalğan karta dep oilağan. Ebbi sauda üiıne öz qūrbylarymen bırge bardy. Öl ädemı sömke kördı. Ol qara tüstı jäne jyltyr. Oğan sol sömkenı alu kerek boldy. Ol dükenge kırdı. Ol bağasyna qarady. Sumka alty jüz dollar tūrady. Ol ony satyp alğysy keldı. Ol özınıñ kredit kartasyna qarady. Ol satuşyğa jaqyndady. Ol oğan öz kredit kartasyn ūsyndy. Satuşy ony sanau qūrylğysynan ötkızdı. Ol sömkenıñ aqşasyn keiın töleu kerek ekenın bılmedı. Sömke bır aidan soñ töleu şotynan şyqty.
Скрыть текст
      97. Анаға арналған гүлдер
      Аналар күні болған. Бренда анасына сыйлық сатып алғысы келеді. Бірақ Бренда кедей. Бренданың жұмысы жоқ. Ол сыйлықты өз қолымен жасамақ болды. Ол ауланың артындағы гүлді жұлып алмақ болды. Ол ауланың артына барды. Ол бұталар мен ағаштарды көрді. Ол жерден ешқандай гүл көрмеді. Ол көршілеріне барды. Олардан бақтарын аралап көруді өтінді. Олар оны баққа кіргізді. Олардың бағы керемет екен. Гүлдер өте көп. Үлкен гүлдер бар. Кішкентай гүлдер де бар екен. Раушангүлдер де бар. Қызғалдақ та бар. Таңдап алуға болады. Ол әртүрінен бірнеше гүл жұлып алды. Ол көршісіне рахмет айтты.

      97. Anağa arnalğan gülder
      Analar künı bolğan. Brenda anasyna syilyq satyp alğysy keledı. Bıraq Brenda kedei. Brendanyñ jūmysy joq. Ol syilyqty öz qolymen jasamaq boldy. Ol aulanyñ artyndağy güldı jūlyp almaq boldy. Ol aulanyñ artyna bardy. Ol būtalar men ağaştardy kördı. Ol jerden eşqandai gül körmedı. Ol körşılerıne bardy. Olardan baqtaryn aralap körudı ötındı. Olar ony baqqa kırgızdı. Olardyñ bağy keremet eken. Gülder öte köp. Ülken gülder bar. Kışkentai gülder de bar eken. Rauşangülder de bar. Qyzğaldaq ta bar. Tañdap aluğa bolady. Ol ärtürınen bırneşe gül jūlyp aldy. Ol körşısıne rahmet aitty.
Скрыть текст
      98. Мектепті аяқтау
      Тэмми мектеп бітіреді. Ол 600 түлектің бірі. Ол мектеп бітіргені туралы куәлік алғаннан кейін колледжге барады. Ол залдағы адамдарға қарады. Ол өзінің ата-анасын көрді. Олардың осында екеніне қуанып қалды. Ол сол жағына қарады. Ол жақта өзінің ең жақын құрбысы отыр екен. Олар мектепте оқыған кезінде жақын құрбылар болған. Оның ең жақын құрбысы да колледжге барады. Тэмми оң жағына қарады. Бұл оның жігіті. Олар екеуі бір колледжге барады. Тэмми өткенді есіне түсірді. Кейбір естеліктер жақсы болса, кейбір естеліктер жағымсыз. Осының бәрі артта қалды. Ол енді жаңа өмір бастайды.

      98. Mekteptı aiaqtau
      Temmi mektep bıtıredı. Ol 600 tülektıñ bırı. Ol mektep bıtırgenı turaly kuälık alğannan keiın kolejge barady. Ol zaldağy adamdarğa qarady. Ol özınıñ ata-anasyn kördı. Olardyñ osynda ekenıne quanyp qaldy. Ol sol jağyna qarady. Ol jaqta özınıñ eñ jaqyn qūrbysy otyr eken. Olar mektepte oqyğan kezınde jaqyn qūrbylar bolğan. Onyñ eñ jaqyn qūrbysy da kolejge barady. Temmi oñ jağyna qarady. Būl onyñ jıgıtı. Olar ekeuı bır kolejge barady. Temmi ötkendı esıne tüsırdı. Keibır estelıkter jaqsy bolsa, keibır estelıkter jağymsyz. Osynyñ bärı artta qaldy. Ol endı jaña ömır bastaidy.
Скрыть текст
      99. Колледжге түсу
      Хосе мектеп бітіруші. Енді колледж таңдайтын уақыт келді. Бұл өте сындарлы, әрі жауапты кезең. Оның өтініш жазуы керек . Оның эссе жазуы керек. Оның үстіне, осының бәрін уақытында өткізуі керек. Хосе колледждерді аралауы керек. Ол өзі өтініш бергісі келетінін колледж таңдауы керек. Олардың қайсы қолжетімді екенін білуі керек. Ол бес түрлі колледжге өтініш бермек болды. Ол әрбір оқу орнын мұқият тексерді. Ол аздап жүрексінді. Тіпті уайымдай бастады. Ол орта мектептен әрі қадам басуға дайын еді. Колледжге өтініш беру оңай жұмыс емес екен.

      99. Kolejge tüsu
      Hose mektep bıtıruşı. Endı kolej tañdaityn uaqyt keldı. Būl öte syndarly, ärı jauapty kezeñ. Onyñ ötınış jazuy kerek . Onyñ esse jazuy kerek. Onyñ üstıne, osynyñ bärın uaqytynda ötkızuı kerek. Hose kolejderdı aralauy kerek. Ol özı ötınış bergısı keletının kolej tañdauy kerek. Olardyñ qaisy qoljetımdı ekenın bıluı kerek. Ol bes türlı kolejge ötınış bermek boldy. Ol ärbır oqu ornyn mūqiat tekserdı. Ol azdap jüreksındı. Tıptı uaiymdai bastady. Ol orta mektepten ärı qadam basuğa daiyn edı. Kolejge ötınış beru oñai jūmys emes eken.
Скрыть текст
      100. Жатақханаға арналған заттар сатып алу
      Келесі айда Сара колледжге оқуға кетеді. Ол жатаханада тұратын болады. Оның сатып алатын заттары көп. Бүгін ол жатақханаға керекті заттарды сатып алмақ болды. Ол ата-анасымен және ағасымен дүкен аралады. Ол өзіне керек заттардың тізімін жасады. Ең бірінші, оған төсекке арналған жайма керек болды. Төсегіне сай келетін жайма сатып алу керек. Ол әдемі гүлдері бар жайма тауып алды. Содан кейін шам мен айна сатып алды. Ол бәрін біртіндеп сатып ала бастады. Ол тізімдегі сатып алған заттарын белгілеп қойды. Ол колледжге дайын. Ол барлық заттарды чемоданына салды.

      100. Jataqhanağa arnalğan zattar satyp alu
      Kelesı aida Sara kolejge oquğa ketedı. Ol jatahanada tūratyn bolady. Onyñ satyp alatyn zattary köp. Bügın ol jataqhanağa kerektı zattardy satyp almaq boldy. Ol ata-anasymen jäne ağasymen düken aralady. Ol özıne kerek zattardyñ tızımın jasady. Eñ bırınşı, oğan tösekke arnalğan jaima kerek boldy. Tösegıne sai keletın jaima satyp alu kerek. Ol ädemı gülderı bar jaima tauyp aldy. Sodan keiın şam men aina satyp aldy. Ol bärın bırtındep satyp ala bastady. Ol tızımdegı satyp alğan zattaryn belgılep qoidy. Ol kolejge daiyn. Ol barlyq zattardy şemodanyna saldy.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Nurdaulet Aspenov, Еркежан Каймоллаева, Рахат Уйсымбаев, Aidana Bissekesh, Мира Сембайкызы, Аяулым Орынгали, Алтынгуль Кептербаева, Janerke Kurmanalinova, Майра Фазыл, Aigera Yerzhanova, Арайлым Тлеуова, Аслан Бисенов, Мади Толегенов, Акжайык Сабырбаева, Арай Сагымжанова, Арайлым Токтаубаева, Гульнар Абдраимова, Максат Маликов, Маргулан Канат, Олжас Токмагамбетов, Раушан Муталипова и другие.
Корректор текстов на казахском языке: Жанар Уалиева



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Занимательное чтение. Том 3, стр.4 Вернуться к началу Казахский по уровням. Ур.1, стр.1  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга