Казахский язык
Главная
Существительные
Послелоги
Прилагательные
Числительные
Местоимения
Наречия, Союзы
Личные окончания
Глаголы
Вспомогательные глаголы
Причастия
 Деепричастия
Конструкции
Предложения
  Проверь себя!
  Упражнения
   Грамматика детям
  Удивительный мир
Видеокурс
   Разговорник
Фразеологизмы
   Книга для чтения
С казахским не шутят?
Рассказы
Сказки
Песни
Полезное
Словарь
Ссылки
Автор
Суперлёг. чтение
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  1. 5  

Каталог тем
Лёг.истор.
  1. 1  
  1. 2  
  1. 3  
  1. 4  
  1. 5  
  1. 6  
  1. 7  
 Истории о детях
  1. 1  
  2. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  2. 6  
  2. 7  
 Занимательное чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
 Казахский по уровням
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  4. 1  
  5. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  4. 2  
  5. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  4. 3  
  5. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  3. 4  
  4. 4  
  5. 4  
  1. 5  
  2. 5  
  3. 5  
  4. 5  
  5. 5  
  2. 6  
  3. 6  
 Лёгкое чтение
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Короткие истории
  1. 1  
  2. 1  
  3. 1  
  1. 2  
  2. 2  
  3. 2  
  1. 3  
  2. 3  
  3. 3  
  1. 4  
  2. 4  
  1. 5  
  2. 5  
 Кирил/Latyn 

Лёгкое чтение (Easy Reading)

Том 1, страница 1
Грамматика казахского языка. Просто о сложном

Автор идеи, составитель и переводчик текстов
с английского языка на русский: Андрей Краснов

      1. Тіс тазалау
      Қыз жуынатын бөлмеге кірді. Ол тіс пастасының қақпағын ашты. Ол тіс щеткасына тіс пастасын біраз тамызды. Ол суық суды ағызды. Ол үстіңгі тістерін тазалады, сосын тіс пастасының біраз бөлігін түкірді. Ол астыңғы тістерін тазалап, тағы да тіс пастасының біраз бөлігін түкірді. Ол тіс щеткасын жуды. Ол тіс щеткасын орнына қойды. Ол ыдысқа су құйып, аузын шайқады. Ол аузын шайып болған соң, жуынатын бөлмеден шықты.

      1. Tıs tazalau
      Qyz juynatyn bölmege kırdı. Ol tıs pastasynyñ qaqpağyn aşty. Ol tıs şetkasyna tıs pastasyn bıraz tamyzdy. Ol suyq sudy ağyzdy. Ol üstıñgı tısterın tazalady, sosyn tıs pastasynyñ bıraz bölıgın tükırdı. Ol astyñğy tısterın tazalap, tağy da tıs pastasynyñ bıraz bölıgın tükırdı. Ol tıs şetkasyn judy. Ol tıs şetkasyn ornyna qoidy. Ol ydysqa su qūiyp, auzyn şaiqady. Ol auzyn şaiyp bolğan soñ, juynatyn bölmeden şyqty.
Скрыть текст
      2. Лоторея билетін сатып алдым
      Жігіт шарап дүкеніне кірді. Ол лотерея билеттерін сататын бөлімге қарай барды. Ол СуперЛотерея формасын алды. Ол алты санды белгіледі. Ол оның және анасының туған күнінің нөмірі еді. Ол лотерея бөліміне жақындап қолындағы форманы берді. Сатушы форманы машинаға салды. Сатушы оған алты нөмір жазылған билетті шығарып берді. Ол сатушыға бір доллар берді. Сатушы: «Сәттілік тілеймін», - деді. Ол сатушыға алғыс білдіріп дүкеннен шықты. Ол өзінің билеті миллион доллар ұтатынына үміттенді.

      2. Lotoreia biletın satyp aldym
      Jıgıt şarap dükenıne kırdı. Ol lotereia biletterın satatyn bölımge qarai bardy. Ol SuperLotereia formasyn aldy. Ol alty sandy belgıledı. Ol onyñ jäne anasynyñ tuğan künınıñ nömırı edı. Ol lotereia bölımıne jaqyndap qolyndağy formany berdı. Satuşy formany maşinağa saldy. Satuşy oğan alty nömır jazylğan bilettı şyğaryp berdı. Ol satuşyğa bır dollar berdı. Satuşy: «Sättılık tıleimın», - dedı. Ol satuşyğa alğys bıldırıp dükennen şyqty. Ol özınıñ biletı million dollar ūtatynyna ümıttendı.
Скрыть текст
      3. DVD қарау
      Жігіт қаптамадан DVD-ді алды. DVD-де «Тірі қалу» телесериалының 2 маусымы бар . Ол пультті DVD-ге бұрды. Ол пульттегі «Ашу» кнопкасын басты. Плеерден диск салғыш шықты. Ол плеер тартпасына DVD-ді қойды. Ол пульттегі «Жабу» кнопкасын басты. Плеер тартпасы қайта ішке кірді. Теледидардың бетінде сөз пайда болды. Онда ФТБ DVD мен заңсыз әрекеттер жасағандарды қамауға алады делінген. Сосын «2-ші маусым» деген сөз бен сурет пайда болды. Ол пульттегі «Қайта бастау» кнопкасын басты. Фильм басталды.

      3. DVD qarau
      Jıgıt qaptamadan DVD-dı aldy. DVD-de «Tırı qalu» teleserialynyñ 2 mausymy bar . Ol pülttı DVD-ge būrdy. Ol pülttegı «Aşu» knopkasyn basty. Pleerden disk salğyş şyqty. Ol pleer tartpasyna DVD-dı qoidy. Ol pülttegı «Jabu» knopkasyn basty. Pleer tartpasy qaita ışke kırdı. Teledidardyñ betınde söz paida boldy. Onda FTB DVD men zañsyz äreketter jasağandardy qamauğa alady delıngen. Sosyn «2-şı mausym» degen söz ben suret paida boldy. Ol pülttegı «Qaita bastau» knopkasyn basty. Film bastaldy.
Скрыть текст
      4. Киіну
      Жігіт іш киімін киді. Ол шалбарын киді. Ол белбеуді шалбардың ілмектерінен өткізіп алды. Ол қара шұлық киді. Сосын ол қоңыр туфли киді. Ол бауын байлады. Ол тұрды да, шкафқа барды. Ол гольф ойынына арналған қысқа жең көйлекті тауып алды. Ол ақшыл көк түсті. Жігіт оны басынан өткізіп киіп алды. Ол көйлекті шалбардың ішіне салды. Ол шалбардың замогын салып, белбеуін тақты. Ол айнаға қарады. Ол көйлектегі үш түймені тақты. Ол жағасының түзу тұрғанына көзі жетті. Ол қалтасына кілті мен әмиянын салды. Ол пәтерінен шықты.

      4. Kiınu
      Jıgıt ış kiımın kidı. Ol şalbaryn kidı. Ol belbeudı şalbardyñ ılmekterınen ötkızıp aldy. Ol qara şūlyq kidı. Sosyn ol qoñyr tufli kidı. Ol bauyn bailady. Ol tūrdy da, şkafqa bardy. Ol gölf oiynyna arnalğan qysqa jeñ köilektı tauyp aldy. Ol aqşyl kök tüstı. Jıgıt ony basynan ötkızıp kiıp aldy. Ol köilektı şalbardyñ ışıne saldy. Ol şalbardyñ zamogyn salyp, belbeuın taqty. Ol ainağa qarady. Ol köilektegı üş tüimenı taqty. Ol jağasynyñ tüzu tūrğanyna közı jettı. Ol qaltasyna kıltı men ämianyn saldy. Ol päterınen şyqty.
Скрыть текст
      5. Кілемді шаңсорғышпен тазарту
      Қыз кілемде ұсақ заттар қалып қоймағанын тексерді. Ол қағазға арналған скрепка мен резеңке көрді. Ол оларды алды. Оларды кішкентай қорапқа салып, ас үйдегі үстелдің тартпасына салып қойды. Ол шаңсорғышты электр желісіне қосты. Ол кнопканы басты. Мысық бөлмеден қашып кетті. Қыз қонақ бөлмені тазарта бастады. Ол артқа, алдыға жүріп отырды. Он минуттан соң аяқтады. Жасыл кілем таза болып көрінді. Қыз қабырғадағы розеткадан тоқты суырып алды. Ол шаңсорғышты кіреберістегі шкафқа апарып қойды. Мысық қонақ бөлмеге қайтып келді. Ол диванның арқасына мініп алды. Ол терезеден құстарға қарап отырды.

      5. Kılemdı şañsorğyşpen tazartu
      Qyz kılemde ūsaq zattar qalyp qoimağanyn tekserdı. Ol qağazğa arnalğan skrepka men rezeñke kördı. Ol olardy aldy. Olardy kışkentai qorapqa salyp, as üidegı üsteldıñ tartpasyna salyp qoidy. Ol şañsorğyşty elektr jelısıne qosty. Ol knopkany basty. Mysyq bölmeden qaşyp kettı. Qyz qonaq bölmenı tazarta bastady. Ol artqa, aldyğa jürıp otyrdy. On minuttan soñ aiaqtady. Jasyl kılem taza bolyp körındı. Qyz qabyrğadağy rozetkadan toqty suyryp aldy. Ol şañsorğyşty kıreberıstegı şkafqa aparyp qoidy. Mysyq qonaq bölmege qaityp keldı. Ol divannyñ arqasyna mınıp aldy. Ol terezeden qūstarğa qarap otyrdy.
Скрыть текст
      6. Жаңа туфли
      Ол жас қыз. Оның аяқ киімі ескі. Ол бұл аяқ киімін жұмысқа киеді. Ол жұмысқа аптасына бес рет барады. Ол өзінің жұмысын жақсы көреді. Ол даяшы болып жұмыс істейді. Ол мейрамханада жұмыс істейді. Мейрамхана үйінің қасында орналасқан. Қыз мейрамханаға жаяу барады. Ол күні бойы тұрып жұмыс істейді. Ол жас және мықты. Бірақ оның аяқ киімі мықты емес. Оның аяқ киімі ескі. Қыз газеттегі жарнаманы көрді. Аяқ киім дүкеніндегі барлық аяқ киімдерге жеңілдік болатын. Ол дүкенге кірді. Ол жан-жағына қарады. Ол бір қара аяқ киімді көрді. Бұл аяқ киім жақсы көрінетін. Қыз бұл аяқ киімді киіп көрді. Бұл аяқ киім қолайлы болатын. Бұл аяқ киім аяғына жақсы келді. Аяқ киімнің бағасы 25$ ғана болатын. Қыз қолма-қол ақша төледі. Ол жаңа аяқ киімімен үйіне жетті. Ол өзін жақсы сезінді. Ол келесі күнгі жұмысқа дайын болатын.

      6. Jaña tufli
      Ol jas qyz. Onyñ aiaq kiımı eskı. Ol būl aiaq kiımın jūmysqa kiedı. Ol jūmysqa aptasyna bes ret barady. Ol özınıñ jūmysyn jaqsy köredı. Ol daiaşy bolyp jūmys ısteidı. Ol meiramhanada jūmys ısteidı. Meiramhana üiınıñ qasynda ornalasqan. Qyz meiramhanağa jaiau barady. Ol künı boiy tūryp jūmys ısteidı. Ol jas jäne myqty. Bıraq onyñ aiaq kiımı myqty emes. Onyñ aiaq kiımı eskı. Qyz gazettegı jarnamany kördı. Aiaq kiım dükenındegı barlyq aiaq kiımderge jeñıldık bolatyn. Ol dükenge kırdı. Ol jan-jağyna qarady. Ol bır qara aiaq kiımdı kördı. Būl aiaq kiım jaqsy körınetın. Qyz būl aiaq kiımdı kiıp kördı. Būl aiaq kiım qolaily bolatyn. Būl aiaq kiım aiağyna jaqsy keldı. Aiaq kiımnıñ bağasy 25$ ğana bolatyn. Qyz qolma-qol aqşa töledı. Ol jaña aiaq kiımımen üiıne jettı. Ol özın jaqsy sezındı. Ol kelesı küngı jūmysqa daiyn bolatyn.
Скрыть текст
      7. Қонақ үйдегі микробтар
      Жігіт қонақ үйге хабарласты. Ол бір түнге бір бөлмелі нөмір сұрады. Ол қонақ үйге келді. Ол қонақ үйдің ішіне кірді. Портьер оған бөлменің кілтін берді. Жігіт өзінің бөлмесіне кетті. Ол кереуеттің жаймасын алып тастады. Ол жастықтың қабын алып тастады. Ол әжетханаға кірді. Ілгіште ілулі тұрған орамалды алып тастады. Ол сабын салғыштағы кішкентай сабынды лақтырды. Ол жол сөмкесін ашты. Ол екі жайманы шығарды. Ол екі қапты шығарды. Ол орамалды шығарды. Ол таза сабын шығарды. Ол кереуетке жайманы жайды. Ол жастықтарды қаптады. Ол ілгішке орамалын ілді. Ол сабын салғышқа сабынды салды.

      7. Qonaq üidegı mikrobtar
      Jıgıt qonaq üige habarlasty. Ol bır tünge bır bölmelı nömır sūrady. Ol qonaq üige keldı. Ol qonaq üidıñ ışıne kırdı. Porter oğan bölmenıñ kıltın berdı. Jıgıt özınıñ bölmesıne kettı. Ol kereuettıñ jaimasyn alyp tastady. Ol jastyqtyñ qabyn alyp tastady. Ol äjethanağa kırdı. İlgışte ılulı tūrğan oramaldy alyp tastady. Ol sabyn salğyştağy kışkentai sabyndy laqtyrdy. Ol jol sömkesın aşty. Ol ekı jaimany şyğardy. Ol ekı qapty şyğardy. Ol oramaldy şyğardy. Ol taza sabyn şyğardy. Ol kereuetke jaimany jaidy. Ol jastyqtardy qaptady. Ol ılgışke oramalyn ıldı. Ol sabyn salğyşqa sabyndy saldy.
Скрыть текст
      8. Жаңа велосипед
      Бұл жаңа, қызыл велосипед. Бұл жап-жаңа, қызыл велосипед болатын. Жігіт өзінің жап-жаңа велосипедін жақсы көретін. Оған 300 доллар төлеген еді. Бұл тауға шығатын он екі жылдамдығы бар велосипед еді. Жігіт барлық жерге велосипедпен баратын. Ол шұғыл төмпешіктерге көтеріліп түсетін. Лас жерлер мен тротуармен жүретін. Қаланың көшелерін кезетін. Ол жаңа велосипедке құлып сатып алды. Құлып - мықты. Оны елу долларға сатып алды. Үнемі велосипедті кілттеп, бекітіп қоятын. Бір күні кешкісін кітапханаға барды. Ол велосипедті арнайы жердегі діңгекке кілттеп қойды. Кітапханаға кірді. Ол онда екі сағат отырды. Кітапханадан шығып, велосипед діңгегіне барғанда, ол велосипедтің жоғалып кеткенін байқады. Велосипедтің құлпы жерде екіге бөлініп шашылып жатыр.

      8. Jaña velosiped
      Būl jaña, qyzyl velosiped. Būl jap-jaña, qyzyl velosiped bolatyn. Jıgıt özınıñ jap-jaña velosipedın jaqsy köretın. Oğan 300 dollar tölegen edı. Būl tauğa şyğatyn on ekı jyldamdyğy bar velosiped edı. Jıgıt barlyq jerge velosipedpen baratyn. Ol şūğyl tömpeşıkterge köterılıp tüsetın. Las jerler men trotuarmen jüretın. Qalanyñ köşelerın kezetın. Ol jaña velosipedke qūlyp satyp aldy. Qūlyp - myqty. Ony elu dollarğa satyp aldy. Ünemı velosipedtı kılttep, bekıtıp qoiatyn. Bır künı keşkısın kıtaphanağa bardy. Ol velosipedtı arnaiy jerdegı dıñgekke kılttep qoidy. Kıtaphanağa kırdı. Ol onda ekı sağat otyrdy. Kıtaphanadan şyğyp, velosiped dıñgegıne barğanda, ol velosipedtıñ joğalyp ketkenın baiqady. Velosipedtıñ qūlpy jerde ekıge bölınıp şaşylyp jatyr.
Скрыть текст
      9. Тост әзірледі
      Қыз қаптамадан нанды алды. Ол ас үйдегі жылжымалы жәшіктен пышақты алды. Ол тоқашты ортасынан кесті. Ол абайлап кесті, өйткені тоқашты кеу қиын. Егер пышақ тайып кетсе, ол саусағын тіліп алуы мүмкін. Ол тоқаштың әр бөлігін тостерге салды. Ол тостердің тетігін астыға қарай басты. Бір минуттан соң тоқаштың екеуін де тостерден алып шықты. Қыз оларға май жақты. Сосын ол тілімді қысқатолқынды пешке қойды. Ол қысқатолқынды пешті 15 секундқа қойды. Ол тілімдер суысын деп бірнеше секунд күте тұрды. Сосын ол тілімнің біреуін тістеді. Ол ыстық әрі жабысқақ болды. Ол өте дәмі болған. Қыз оны кофеге батырып алды. Ол тағы бір рет тістеді. Енді ол шикі, әрі жабысқақ болып шықты.

      9. Tost äzırledı
      Qyz qaptamadan nandy aldy. Ol as üidegı jyljymaly jäşıkten pyşaqty aldy. Ol toqaşty ortasynan kestı. Ol abailap kestı, öitkenı toqaşty keu qiyn. Eger pyşaq taiyp ketse, ol sausağyn tılıp aluy mümkın. Ol toqaştyñ är bölıgın tosterge saldy. Ol tosterdıñ tetıgın astyğa qarai basty. Bır minuttan soñ toqaştyñ ekeuın de tosterden alyp şyqty. Qyz olarğa mai jaqty. Sosyn ol tılımdı qysqatolqyndy peşke qoidy. Ol qysqatolqyndy peştı 15 sekundqa qoidy. Ol tılımder suysyn dep bırneşe sekund küte tūrdy. Sosyn ol tılımnıñ bıreuın tıstedı. Ol ystyq ärı jabysqaq boldy. Ol öte dämı bolğan. Qyz ony kofege batyryp aldy. Ol tağy bır ret tıstedı. Endı ol şikı, ärı jabysqaq bolyp şyqty.
Скрыть текст
      10. 30 жылға кешікті
      Қыз подвалдан кітап тауып алды. Бұл өте ескі кітап. Кітапты ашып көрсе, кітапхана кітабы екен. Бұл кітапхананың ескі кітабы, өйткені кітаптың алғашқы бетінде кітапхана карточкасы бар. Онда кітапты қай уақытта кітапханаға қайтару керектігі көрсетілген. Уақытына қараса, қайтару уақыты бұдан 30 жыл бұрын өтіп кетіпті. О, құдайым! Төлем ақысы қаншаға өсті екен! Мен, қанша қарыз болдым екен. Ол не істерін білмей, ойланып қалды. Мен бұл кітапты лақтырып тастайын, ешкім біле қоймас. Ол кітапты қоқыс жәшігіне тастады. Өз ісіне өкініп, қатты ыңғайсызданды. Мен кітапты қоқыс жәшігіне тастамауым керек еді - деп ойлады. Сөйтіп, кітапты қайтадан қоқыс жәшігінен алды.

      10. 30 jylğa keşıktı
      Qyz podvaldan kıtap tauyp aldy. Būl öte eskı kıtap. Kıtapty aşyp körse, kıtaphana kıtaby eken. Būl kıtaphananyñ eskı kıtaby, öitkenı kıtaptyñ alğaşqy betınde kıtaphana kartoşkasy bar. Onda kıtapty qai uaqytta kıtaphanağa qaitaru kerektıgı körsetılgen. Uaqytyna qarasa, qaitaru uaqyty būdan 30 jyl būryn ötıp ketıptı. O, qūdaiym! Tölem aqysy qanşağa östı eken! Men, qanşa qaryz boldym eken. Ol ne ısterın bılmei, oilanyp qaldy. Men būl kıtapty laqtyryp tastaiyn, eşkım bıle qoimas. Ol kıtapty qoqys jäşıgıne tastady. Öz ısıne ökınıp, qatty yñğaisyzdandy. Men kıtapty qoqys jäşıgıne tastamauym kerek edı - dep oilady. Söitıp, kıtapty qaitadan qoqys jäşıgınen aldy.
Скрыть текст
      11. Ешкі сатып алу керек
      «Мен газон шапқанды жек көремін, - деді Гил. - Апта сайын газон қырқуға тура келеді. Апта сайын алты ай бойы газон қырқуға мәжбүрмін. Не істей аламын?» «Саған оны қазып тастау керек, - деді Бренда. - Барлық шөпті жұлып таста. Аулаға төсем жаса. Бетон аула жаса. Сонда саған газон қырқып отыру керек болмайды. Шөп өседі, ал бетон өспейді». Гил бұл жаман идея деп ойлады. «Бұл жаман идея», - деді ол. Бетон ыстық болады. Бетон әдемі емес. Бетон қатты. «Ешкім бетон ауланы қаламайды», - деді ол. «Менде басқа идея бар, - деді Бренда. - Ешкі сатып ал. Ешкі барлық шөпті жейді. Ешкі шөп жегенді жақсы көреді. Итіңнен құтыл. Итің шөп жемейді. Итің жалқау. Ешкі - ынталы жұмысшы». Гил бұл жақсы идея деді.

      11. Eşkı satyp alu kerek
      «Men gazon şapqandy jek köremın, - dedı Gil. - Apta saiyn gazon qyrquğa tura keledı. Apta saiyn alty ai boiy gazon qyrquğa mäjbürmın. Ne ıstei alamyn?» «Sağan ony qazyp tastau kerek, - dedı Brenda. - Barlyq şöptı jūlyp tasta. Aulağa tösem jasa. Beton aula jasa. Sonda sağan gazon qyrqyp otyru kerek bolmaidy. Şöp ösedı, al beton öspeidı». Gil būl jaman ideia dep oilady. «Būl jaman ideia», - dedı ol. Beton ystyq bolady. Beton ädemı emes. Beton qatty. «Eşkım beton aulany qalamaidy», - dedı ol. «Mende basqa ideia bar, - dedı Brenda. - Eşkı satyp al. Eşkı barlyq şöptı jeidı. Eşkı şöp jegendı jaqsy köredı. itıñnen qūtyl. itıñ şöp jemeidı. itıñ jalqau. Eşkı - yntaly jūmysşy». Gil būl jaqsy ideia dedı.
Скрыть текст
      12. Қуырылған жұмыртқа
      Қыз табаға кішкене өсімдік майын құйды. Пешті қосты. Тоңазытқышты ашып жұмыртқа алды. Кішкене тегешке жұмыртқаны жарды. Жұмыртқа қабығын ас қоқысын салатын пакетке салды. Май қызған соң жұмыртқаны табаға құйды. Екі минуттан кейін жұмыртқаны аударды да, тағы екі минут қуырды. Пешті сөндіріп, қуырылған жұмыртқаны табадан алды. Жұмыртқаны кішкене тарелкаға салды. Жұмыртқаға тұз бен бұрыш септі. Ас бөлмедегі шкафтың тартпасынан шанышқы алды. Ол тарелка мен шанышқысын алып, ас бөлмедегі үстелге жақындап отырды. Дәмін татып көрді. Өте дәмді болыпты.

      12. Quyrylğan jūmyrtqa
      Qyz tabağa kışkene ösımdık maiyn qūidy. Peştı qosty. Toñazytqyşty aşyp jūmyrtqa aldy. Kışkene tegeşke jūmyrtqany jardy. Jūmyrtqa qabyğyn as qoqysyn salatyn paketke saldy. Mai qyzğan soñ jūmyrtqany tabağa qūidy. Ekı minuttan keiın jūmyrtqany audardy da, tağy ekı minut quyrdy. Peştı söndırıp, quyrylğan jūmyrtqany tabadan aldy. Jūmyrtqany kışkene tarelkağa saldy. Jūmyrtqağa tūz ben būryş septı. As bölmedegı şkaftyñ tartpasynan şanyşqy aldy. Ol tarelka men şanyşqysyn alyp, as bölmedegı üstelge jaqyndap otyrdy. Dämın tatyp kördı. Öte dämdı bolypty.
Скрыть текст
      13. Жолы болған бақытсыз
      Сэмми лотерея ұтып алды. Ол бақытты еді. Ол шаттықтан секіріп жүрді. «Мен лотерея ұтып алдым! Мен енді баймын! Өмір тамаша ғой!» - деп айқайлады ол. Ол онлайн нөмірлерді тағы да тексерді: 2, 22, 3, 33, 4, 44. Иә, бұл ұтыс нөмірлері болатын. Иә, бұл оның билетіндегі нөмірлер еді. Мега нөмір 44 еді. Билетінің мега нөмірі 44 болды. Ол енді бай болды! Оның билеті салықтарды шегергенде 41 миллион тұрды. Ол үй сатып алмақшы болды. Ол жаңа машина сатып алып алмақшы. Ол жаңа катер алмақ болды. О, өмір неткен тамаша! Ол өзінің билетін шарап дүкеніне алып келді. Ол оны сатушыға көрсетті. «Мен ұтып алдым! Мен ұтып алдым!» деді ол сатушыға. Сатушы нөмірді тексерді. «Сіз ұтып алдыңыз! Сіз ұтып алдыңыз!» - деді ол. Сосын сатушы Сэммидің билетін алып дүкеннен қашып кетті.

      13. Joly bolğan baqytsyz
      Semmi lotereia ūtyp aldy. Ol baqytty edı. Ol şattyqtan sekırıp jürdı. «Men lotereia ūtyp aldym! Men endı baimyn! Ömır tamaşa ğoi!» - dep aiqailady ol. Ol onlain nömırlerdı tağy da tekserdı: 2, 22, 3, 33, 4, 44. iä, būl ūtys nömırlerı bolatyn. iä, būl onyñ biletındegı nömırler edı. Mega nömır 44 edı. Biletınıñ mega nömırı 44 boldy. Ol endı bai boldy! Onyñ biletı salyqtardy şegergende 41 million tūrdy. Ol üi satyp almaqşy boldy. Ol jaña maşina satyp alyp almaqşy. Ol jaña kater almaq boldy. O, ömır netken tamaşa! Ol özınıñ biletın şarap dükenıne alyp keldı. Ol ony satuşyğa körsettı. «Men ūtyp aldym! Men ūtyp aldym!» dedı ol satuşyğa. Satuşy nömırdı tekserdı. «Sız ūtyp aldyñyz! Sız ūtyp aldyñyz!» - dedı ol. Sosyn satuşy Semmidıñ biletın alyp dükennen qaşyp kettı.
Скрыть текст
      14. Бетті қыру
      Жігіт жуынатын бөлмеге кірді. Ол суды қосып, бетін жуды. Ол қырынуға арналған кремді алды. Ол саусағымен шамалы крем алды. Ол кремді бүкіл беті мен мойнына жақты. Ол ұстараны алды. Ол бетінің екі жағын да қырып шықты. Сосын ол үстіңгі еріннің үстін қырды. Сосын ол иегін қырды. Сосын ол мойнын қырды. Ол мойнын астынан үстіге қарай қырды. Ол мойнындағы жұтқыншақтың маңын абайлап қырып шықты. Ол ұстараны тазалап жуды. Ол бетінен қырынуға арналған кремнің қалдықтарын жуып тастады. Ол бетін сүлгімен сүртіп, айнаға қарады. Оның бетінде қырыну кремі қалмаған еді. Қырыну аяқталды.

      14. Bettı qyru
      Jıgıt juynatyn bölmege kırdı. Ol sudy qosyp, betın judy. Ol qyrynuğa arnalğan kremdı aldy. Ol sausağymen şamaly krem aldy. Ol kremdı bükıl betı men moinyna jaqty. Ol ūstarany aldy. Ol betınıñ ekı jağyn da qyryp şyqty. Sosyn ol üstıñgı erınnıñ üstın qyrdy. Sosyn ol iegın qyrdy. Sosyn ol moinyn qyrdy. Ol moinyn astynan üstıge qarai qyrdy. Ol moinyndağy jūtqynşaqtyñ mañyn abailap qyryp şyqty. Ol ūstarany tazalap judy. Ol betınen qyrynuğa arnalğan kremnıñ qaldyqtaryn juyp tastady. Ol betın sülgımen sürtıp, ainağa qarady. Onyñ betınde qyrynu kremı qalmağan edı. Qyrynu aiaqtaldy.
Скрыть текст
      15. Сәбіздi аршу
      Қыз холодильникті ашты. Холодильниктен бір сәбізді алды. Ол шкафтан көкөніс тазалағышты алды. Ол сәбізді тазалады. Ол сәбізді ақ тәрелкеге салды. Ол көкөніс тазалағышты жуды. Ол сәбіздің ұштарын алып тастады. Оларды ақ тәрелкеге салды. Ол сәбізді турады. Ол сәбізді екіге бөлді. Ол пышақты жуды. Ол сәбіздің бір бөлігін тұздады. Ол сәбіздің бір бөлігін көгілдір түсті тәрелкеге салды. Ол көгілдір тәрелкені үстелдің үстіне қойды. Көгілдір тәрелке осыған арналған. Ол ақ тәрелкені еденге қойды. Ақ тәрелкеге үй қояны жүгіріп келді. Ол тәрелкедегі барлық тамақты жеп қойды. Қоянға тұз себу қажет емес.

      15. Säbızdı arşu
      Qyz holodilniktı aşty. Holodilnikten bır säbızdı aldy. Ol şkaftan kökönıs tazalağyşty aldy. Ol säbızdı tazalady. Ol säbızdı aq tärelkege saldy. Ol kökönıs tazalağyşty judy. Ol säbızdıñ ūştaryn alyp tastady. Olardy aq tärelkege saldy. Ol säbızdı turady. Ol säbızdı ekıge böldı. Ol pyşaqty judy. Ol säbızdıñ bır bölıgın tūzdady. Ol säbızdıñ bır bölıgın kögıldır tüstı tärelkege saldy. Ol kögıldır tärelkenı üsteldıñ üstıne qoidy. Kögıldır tärelke osyğan arnalğan. Ol aq tärelkenı edenge qoidy. Aq tärelkege üi qoiany jügırıp keldı. Ol tärelkedegı barlyq tamaqty jep qoidy. Qoianğa tūz sebu qajet emes.
Скрыть текст
      16. Әлдебіреу оны шағады
      Джо дәрігерге барды. Оның барлық денесінде шаққан қызыл іздер болды. Оның бетінде шаққан іздер болды. Оның кеудесінде шаққан қызыл іздер болды. Оның арқасында шаққан қызыл іздер болды. Оның аяғында шаққан қызыл іздер болды. Бірақ оның білегі мен өкшесінде шаққан қызыл іздер болған жоқ. «Неге сіздің өкшеңізде шаққан қызыл іздер жоқ? Неге сіздің білегіңізде шаққан қызыл іздер жоқ?» - деп сұрады Браун дәрігер. «Мен білмеймін. Мен емделушімін, ал сіз дәрігерсіз. Неге менің барлық денемде шаққан қызыл іздер?» - деп сұрады Джо. Дәрігер оны шаққан бүрге деп айтты. «Сізде бүрге, - деді дәрігер. - Сіздің итіңіз бар ма?» Джо итінің жоқ екенін айтты. «Онда итті асырап алыңыз», - деді дәрігер Браун. «Маған иттің не қажеті бар?» - сұрады Джо. «Себебі бүргелер сізді емес, итіңізді шағады», - деді дәрігер Браун.

      16. Äldebıreu ony şağady
      Djo därıgerge bardy. Onyñ barlyq denesınde şaqqan qyzyl ızder boldy. Onyñ betınde şaqqan ızder boldy. Onyñ keudesınde şaqqan qyzyl ızder boldy. Onyñ arqasynda şaqqan qyzyl ızder boldy. Onyñ aiağynda şaqqan qyzyl ızder boldy. Bıraq onyñ bılegı men ökşesınde şaqqan qyzyl ızder bolğan joq. «Nege sızdıñ ökşeñızde şaqqan qyzyl ızder joq? Nege sızdıñ bılegıñızde şaqqan qyzyl ızder joq?» - dep sūrady Braun därıger. «Men bılmeimın. Men emdeluşımın, al sız därıgersız. Nege menıñ barlyq denemde şaqqan qyzyl ızder?» - dep sūrady Djo. Därıger ony şaqqan bürge dep aitty. «Sızde bürge, - dedı därıger. - Sızdıñ itıñız bar ma?» Djo itınıñ joq ekenın aitty. «Onda ittı asyrap alyñyz», - dedı därıger Braun. «Mağan ittıñ ne qajetı bar?» - sūrady Djo. «Sebebı bürgeler sızdı emes, itıñızdı şağady», - dedı därıger Braun.
Скрыть текст
      17. Жаңа отбасы
      «Қазір бала тууға тым қартайғанмын, - деді Ким өзінің құрбысына. - Бірақ менде көп ақша бар. Менде бала асырап алу үшін қаражатым жеткілікті. Мен екі баланы асырап алмақшымын ұл және қыз». Ким бала асырап алу бойынша агенттігіне барды. Ой айтты: «Мен екі бала қалаймын. Мен кішкентай ұл мен қызды қалаймын». Агенттіктегі әйел жақсы деді. Ол Кимге көптеген қағаздарды толтыру керектігін айтты. Кимге әртүрлі көптеген үлгілерді толтыру керек болды. Ким оларды толтырып жазып болған соң ол қағаздарды әлгі әйелге берді. Әйел Кимге қазір оның күте тұруы керектігін айтты. Ол екі балақайды күтуі керек еді. «Маған қанша ұзақ күту қажет?» - деп сұрады ол. Әлгі әйел оған мүмкін кемінде бір жылдай күтуі керектігін айтты. Ким айтты: «Жарайды. Мен бір жыл күте аламын».

      17. Jaña otbasy
      «Qazır bala tuuğa tym qartaiğanmyn, - dedı Kim özınıñ qūrbysyna. - Bıraq mende köp aqşa bar. Mende bala asyrap alu üşın qarajatym jetkılıktı. Men ekı balany asyrap almaqşymyn ūl jäne qyz». Kim bala asyrap alu boiynşa agenttıgıne bardy. Oi aitty: «Men ekı bala qalaimyn. Men kışkentai ūl men qyzdy qalaimyn». Agenttıktegı äiel jaqsy dedı. Ol Kimge köptegen qağazdardy toltyru kerektıgın aitty. Kimge ärtürlı köptegen ülgılerdı toltyru kerek boldy. Kim olardy toltyryp jazyp bolğan soñ ol qağazdardy älgı äielge berdı. Äiel Kimge qazır onyñ küte tūruy kerektıgın aitty. Ol ekı balaqaidy kütuı kerek edı. «Mağan qanşa ūzaq kütu qajet?» - dep sūrady ol. Älgı äiel oğan mümkın kemınde bır jyldai kütuı kerektıgın aitty. Kim aitty: «Jaraidy. Men bır jyl küte alamyn».
Скрыть текст
      18. Қал
      Қыздың бетінде қалы бар еді. Қыз оны жек көретін. Қалы оның сол жақ бетінде еді. Ол оның ауызына жақын шыққан. Қыз оны әр күн сайын ұстай беретін. Ол оның жоғалып кеткенін қалады. Ол бір ол кетпеді. Оның бетінде қоңыр көріксіз дөңес орын болды. Бұл қарындаштың өшіргішінің өлшеміндей қара-қоңыр түсті дөңгелек болатын. Оның қалы бәріне көрініп тұратын. Бәрі оның қалына қарай беретін. Ол өзінің қалын ұнатпайтын. Әр кеш сайын ол бетін күштеп тырналайтын. Күн сайын ол қалын саусағымен батырып әурелейтін. Мүмкін ол қалын сығып тастай алатын шығар. Ол анасынан қалын ұстарамен алып тастауын өтінді. «Мен оны ұстарамен кесе алмаймын, - деді анасы. - Мен дәрігер маман емеспін. Біз екеуміз дәрігерге барып көрейік. Мүмкін ол қалыңды ұстарамен кесіп алып тастайтын шығар».

      18. Qal
      Qyzdyñ betınde qaly bar edı. Qyz ony jek köretın. Qaly onyñ sol jaq betınde edı. Ol onyñ auyzyna jaqyn şyqqan. Qyz ony är kün saiyn ūstai beretın. Ol onyñ joğalyp ketkenın qalady. Ol bır ol ketpedı. Onyñ betınde qoñyr körıksız döñes oryn boldy. Būl qaryndaştyñ öşırgışınıñ ölşemındei qara-qoñyr tüstı döñgelek bolatyn. Onyñ qaly bärıne körınıp tūratyn. Bärı onyñ qalyna qarai beretın. Ol özınıñ qalyn ūnatpaityn. Är keş saiyn ol betın küştep tyrnalaityn. Kün saiyn ol qalyn sausağymen batyryp äureleitın. Mümkın ol qalyn syğyp tastai alatyn şyğar. Ol anasynan qalyn ūstaramen alyp tastauyn ötındı. «Men ony ūstaramen kese almaimyn, - dedı anasy. - Men därıger maman emespın. Bız ekeumız därıgerge baryp köreiık. Mümkın ol qalyñdy ūstaramen kesıp alyp tastaityn şyğar».
Скрыть текст
      19. Тағы ұмытып кетті
      Майкл қатып қалған бурритоны (ішінде еті, ірімшігі және бұршағы бар қамыр қабатты наны) қысқатолқынды пешке салды. Ол отырып газет оқи бастады. Ол спорт бөлімін оқып отырды. Ол тұрды. Ол қысқатолқынды пешке жақындады. Ол бурритоны алды. Буррито ыстық болмаған. Ол жылы болып тұрды. Ол әліде қатып жатқан еді. Майкл пешті қосуды ұмытып кеткен екен. Ол қысқатолқынды пешті қосып тағы үстелге отырды. Майкл кәстрөлге су толтырды. Ол кәстрөлге екі жұмыртқаны салды. Ол кәстрөлді плитаға қойды. Ол таймердің уақытын 15 минутқа қойды. Ол отырып газетін оқи бастады. Ол бизнес бөлімін оқып отырды. Таймер қосылды. Майкл тұрды. Ол плитаға барды. Су қайнамаған екен. Ол қан жылым болды. Ол әліде салқын болған. Майкл газ шілтерін жағуды ұмытқан екен. Ол шілтені жақты. Ол қайтадан таймер бұрап койды.

      19. Tağy ūmytyp kettı
      Maikl qatyp qalğan burritony (ışınde etı, ırımşıgı jäne būrşağy bar qamyr qabatty nany) qysqatolqyndy peşke saldy. Ol otyryp gazet oqi bastady. Ol sport bölımın oqyp otyrdy. Ol tūrdy. Ol qysqatolqyndy peşke jaqyndady. Ol burritony aldy. Burrito ystyq bolmağan. Ol jyly bolyp tūrdy. Ol älıde qatyp jatqan edı. Maikl peştı qosudy ūmytyp ketken eken. Ol qysqatolqyndy peştı qosyp tağy üstelge otyrdy. Maikl käströlge su toltyrdy. Ol käströlge ekı jūmyrtqany saldy. Ol käströldı plitağa qoidy. Ol taimerdıñ uaqytyn 15 minutqa qoidy. Ol otyryp gazetın oqi bastady. Ol biznes bölımın oqyp otyrdy. Taimer qosyldy. Maikl tūrdy. Ol plitağa bardy. Su qainamağan eken. Ol qan jylym boldy. Ol älıde salqyn bolğan. Maikl gaz şılterın jağudy ūmytqan eken. Ol şıltenı jaqty. Ol qaitadan taimer būrap koidy.
Скрыть текст
      20. Қоңыр дақтар
      Жігіт салат-латукті турады. Онда қоңыр дақтар болды. Сонан соң авокадоны турады. Онда да қоңыр дақтар бар. Енді алма мен бананды турады. Оларда да қоңыр дақтар бар екен. Барлығында да қоңыр дақтар! Қоңыр дақтар қайдан келді? Ол бұл қоңыр дақтарды жек көрді. Қоңыр дақтарды салат - латуктен, авокадодан, алмадан және бананнан сылып алып тастады. Қоңыр дақтары бар кесінділерді қоқыс шелегіне тастады. «Қош болыңдар, қоңыр дақтар! Мен сендерден құтылдым. Мен барлығыңнан құтылдым. Менің жаңа дайындалған тағамымнан аластаңдар» - деді жігіт. Қоңыр дақтар: «Сен, біздерден осы жолы ғана құтылдың. Бірақ, біз әлі күндердің күнінде қайтып келеміз», - деді.

      20. Qoñyr daqtar
      Jıgıt salat-latuktı turady. Onda qoñyr daqtar boldy. Sonan soñ avokadony turady. Onda da qoñyr daqtar bar. Endı alma men banandy turady. Olarda da qoñyr daqtar bar eken. Barlyğynda da qoñyr daqtar! Qoñyr daqtar qaidan keldı? Ol būl qoñyr daqtardy jek kördı. Qoñyr daqtardy salat - latukten, avokadodan, almadan jäne banannan sylyp alyp tastady. Qoñyr daqtary bar kesındılerdı qoqys şelegıne tastady. «Qoş bolyñdar, qoñyr daqtar! Men senderden qūtyldym. Men barlyğyñnan qūtyldym. Menıñ jaña daiyndalğan tağamymnan alastañdar» - dedı jıgıt. Qoñyr daqtar: «Sen, bızderden osy joly ğana qūtyldyñ. Bıraq, bız älı künderdıñ künınde qaityp kelemız», - dedı.
Скрыть текст


В подготовке текстов на казахском языке участвовали пользователи сайта sozdik.kz:
Nurdaulet Aspenov, Акжайык Сабырбаева, Гульнар Абдраимова, Гаухар Назымбекова, Жанара Қабина, Алтынгуль Кептербаева, Аслан Бисенов, Аяулым Орынгали, Еркежан Каймоллаева, Максат Маликов, Султангазы Абдыкалыков
Корректор текстов на казахском языке: Жанар Уалиева



© Татьяна Валяева,  2007–2023
 <<  Казахский по уровням. Ур.5, стр.5 Вернуться к началу Лёгкое чтение. Том 1, стр.2  >> 

Главная             Цвета текста на сайте             Телеграм-канал «Сөйлесейік»             kaz-tili@yandex.kz             Гостевая книга